Παναγία
η Μεγαλοσπηλαιώτισσα
Εξέχουσα θέση μεταξύ των ιερών κειμηλίων της Μονής κατέχει
η Θαυματουργή Ιερή Εικόνα της Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας, που είναι έργο
του Ευαγγελιστή Λουκά (μία εκ των τριών που δημιούργησε και σώζονται μέχρι
σήμερα).
Σύμφωνα με αξιόπιστες ιστορικές μαρτυρίες, ο Ευαγγελιστής Λουκάς, μετά τον θάνατο του Απ.
Παύλου, έδρασε, όπως και ο Απ. Ανδρέας, στην Αχαΐα,
όπου πιθανότατα συνέγραψε το Θαυμάσιο Ευαγγέλιο του και τις αριστουργηματικές
«Πράξεις των Απόστολων». Όταν λοιπόν ήρθε στη Αχαΐα έφερε
μαζί του από την Παλαιστίνη και την συγκεκριμένη Ιερή Εικόνα
(ευλογημένη από την ίδια την Παναγία) την οποία αργότερα δώρισε στους πρώτους
χριστιανούς. Την εποχή των διωγμών αυτοί κατέφυγαν για ασφάλεια στο Σπήλαιο
όπου και την έκρυψαν.