Του Κώστα Ράπτη
Πικρή γεύση προσδίδουν αναδρομικά στην επίσκεψη Νταβούτογλου στη χώρα μας την περασμένη εβδομάδα τα όσα εκτυλίχθηκαν κατά τις ημέρες που μεσολάβησαν. «Θα δείτε περισσότερες φιλικές τουρκικές σημαίες στο Αιγαίο» προανήγγειλε σε συνομιλία του με Έλληνες δημοσιογράφους ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, επαναφέροντας την ανάγκη να απαλλαγεί η χώρα του από τον φόβο του «θαλάσσιου αποκλεισμού» της. Και πράγματι: το βράδυ της Δευτέρας η κορβέτα Bartin του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, προερχόμενη από το λιμένα της Σμύρνης διήλθε από τα ελληνικά χωρικά ύδατα, όπου και παρέμεινε 34 λεπτά, μεταξύ Σκύρου και Ευβοίας, με βόρεια πορεία, κινητοποιώντας για την παρακολούθησή της ελληνικά πολεμικά σκάφη.
«Το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο» ήταν η «γεωγραφική παρατήρηση του Τούρκου υπουργού, παραμονές της άφιξής του στην Αθήνα. Και ιδού: την επομένη της αναχώρησής του, ιταλικό ερευνητικό σκάφος το οποίο για λογαριασμό ισραηλινών συμφερόντων πραγματοποιούσε νοτίως της Κρήτης και της Δωδεκανήσου, με την προβλεπόμενη άδεια των ελληνικών αρχών, μελέτη για την πόντιση καλωδίου οπτικών ινών, που θα συνδέει την Ιταλία με το Ισραήλ, δέχθηκε εντός της υφαλοκρηπίδας του Καστελόριζου την παρενόχληση τουρκικής φρεγάτας –κατά το προηγούμενο του νορβηγικού σκάφους Μάλενε Έστερβολντ τον Νοέμβριο του 2008. Μάλιστα, η τουρκική πλευρά απαίτησε και πέτυχε την απομάκρυνση του ιταλικού σκάφος με τον ισχυρισμό ότι αυτό βρισκόταν εντός της (μη οριοθετημένης) Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Τουρκίας και έδωσε και τις συντεταγμένες οι οποίες στοιχειοθετούν αυτή τη διεκδίκηση. (Υποσημειώνεται ότι το περιστατικό συνέβη το Σάββατο και γνωστοποιήθηκε μόλις χθες, χάρη σε δημοσίευμα της «Αυγής»).
«Το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο» ήταν η «γεωγραφική παρατήρηση του Τούρκου υπουργού, παραμονές της άφιξής του στην Αθήνα. Και ιδού: την επομένη της αναχώρησής του, ιταλικό ερευνητικό σκάφος το οποίο για λογαριασμό ισραηλινών συμφερόντων πραγματοποιούσε νοτίως της Κρήτης και της Δωδεκανήσου, με την προβλεπόμενη άδεια των ελληνικών αρχών, μελέτη για την πόντιση καλωδίου οπτικών ινών, που θα συνδέει την Ιταλία με το Ισραήλ, δέχθηκε εντός της υφαλοκρηπίδας του Καστελόριζου την παρενόχληση τουρκικής φρεγάτας –κατά το προηγούμενο του νορβηγικού σκάφους Μάλενε Έστερβολντ τον Νοέμβριο του 2008. Μάλιστα, η τουρκική πλευρά απαίτησε και πέτυχε την απομάκρυνση του ιταλικού σκάφος με τον ισχυρισμό ότι αυτό βρισκόταν εντός της (μη οριοθετημένης) Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Τουρκίας και έδωσε και τις συντεταγμένες οι οποίες στοιχειοθετούν αυτή τη διεκδίκηση. (Υποσημειώνεται ότι το περιστατικό συνέβη το Σάββατο και γνωστοποιήθηκε μόλις χθες, χάρη σε δημοσίευμα της «Αυγής»).
«Ο διάλογος για το Αιγαίο είναι εφ’ όλης της ύλης» επέμεινε ο Νταβούτογλου, την ίδια στιγμή που η ελληνική πλευρά δηλώνει ότι μοναδικό αντικείμενο των εν εξελίξει αλλεπάλληλων γύρων διερευνητικών επαφών των δύο υπουργείων Εξωτερικών είναι η νομική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα –και μάλιστα σε όλο το εύρος των θαλασσίων συνόρων από τον Έβρο έως το Καστελόριζο. Και όμως: στην καταληκτική του ομιλία στην Διάσκεψη «Ηγέτες για την Αλλαγή» που πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς δήλωσε: «Με την Ελλάδα έχουμε πολλά προβλήματα, λόγω των νησιών του Αιγαίου, έχουμε το θέμα των χωρικών υδάτων, του FIR και άλλα. Σήμερα όμως αυτά τα θέματα τα συζητούμε, τα διαπραγματευόμαστε στο πλαίσιο της γειτονίας και της φιλίας και δηλώνω εδώ ότι έχουμε διανύσει μεγάλη απόσταση».
Η απάντηση του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Γρηγόρη Δελαβέκουρα ήταν ότι δεν υπάρχει διαπραγμάτευση για ο,τιδήποτε άλλο εκτός από την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και ότι η τουρκική πλευρά αποδίδεται σε μια «επικοινωνιακή διαχείριση των ελληνοτουρκικών σχέσεων», η οποία «μπορεί να δημιουργεί προβλήματα, μπορεί να δημιουργεί παρεξηγήσεις, μπορεί να βαρύνει το κλίμα». «Εμείς δεν περιμένουμε δηλώσεις, περιμένουμε αποτελέσματα» και «απτή πρόοδο», τόνισε ο κ. Δελαβέκουρας, προσθέτοντας ότι «σε κάθε παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας, υπάρχει άμεσα επιχειρησιακή και διπλωματική απάντηση της Ελλάδας, η οποία κατοχυρώνει πάντα και πλήρως τα δικαιώματά μας».
Ωστόσο, στο ερώτημα πώς αξιολογείται υπό το φως αυτών των εξελίξεων η επίσκεψη Νταβούτογλου, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών παραδέχθηκε ότι δεν ήταν δυνατόν να αναμένεται πρόοδος στο φόντο της προεκλογικής περιόδου που διανύει η Τουρκία. Όσο για τις επιχειρησιακές κινήσεις που την πλαισίωσαν, παρατήρησε: «Δεν είναι δυνατόν να έχεις καθημερινά παραβιάσεις που έρχονται σε αντίθεση προς το Διεθνές Δίκαιο και όλα αυτά να σταματάνε την ημέρα που φθάνει εδώ ο κ. Νταβούτογλου για να ξαναρχίζουν την επομένη της αναχώρησής του. Αυτό δείχνει ότι η Τουρκία το ελέγχει και μας δημιουργεί πολύ σοβαρό προβληματισμό».
Γεγονός πάντως είναι ότι οι «θερμές» διπλωματικές κινήσεις της Άγκυρας και οι «ψυχρές» επιχειρησιακές της πρωτοβουλίες, δεν βρίσκονται σε απόκλιση αλλά κατά βάθος σε συνέργεια. Προσδίδουν στην τουρκική πλευρά πλήρη έλεγχο επί του «ρυθμού» των ελληνοτουρκικών σχέσεων – και φέρουν την Αθήνα στην δύσκολη θέση να εμφανισθεί είτε «δίγλωσση» (ως διαπραγματευόμενη εμπιστευτικά επί πολύ ευρύτερης ατζέντας από αυτήν που αναγνωρίζει δημοσίως) είτε υπαναχωρούσα «σπασμωδικώς» από ένα «εποικοδομητικό κλίμα» στο οποίο η ίδια έχει πρωτοστατήσει.
Πηγή:www.capital.gr