.jpg)
“Γιατί η Ευρώπη είναι ο “μεγάλος ασθενής” της παγκόσμιας οικονομίας”; Το ερώτημα θέτει σε άρθρο του στους New York Times, ο Π.Κρούγκμαν ο οποίος επιχειρεί να δώσει απάντηση. Απάντηση που αποδεικνύει ότι όσα υποστηρίζουν οι “εγκέφαλοι” της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι απλά καταστροφικά. Για τους πολίτες εννοείται. Ο Κρούγκμαν γράφει ότι υπάρχουν δύο ειδών “αφηγήσεις” για το πρόβλημα. Τη μία τη “χρεώνει” στους Ρεπουμπλικάνους αναφέροντας όσα υποστηρίζει ο εκ των υποψηφίων Mitt Romney: “η Ευρώπη είναι σε μπελάδες, γιατί έχει κάνει πάρα πολλά για να βοηθήσει τους φτωχούς και βλέπουμε τον επιθανάτιο ρόγχο του κράτους πρόνοιας”, είναι με απλά λόγια η άποψη του Ρεπουμπλικάνου υποψηφίου. Για να “καταρρίψει” το εύκολο επιχείρημα του κράτους πρόνοιας ο Κρούγκμαν επικαλείται το παράδειγμα της Σουηδίας που το 1991 αντιμετώπισε μια τραπεζική κρίση. Και τότε όλοι έσπευσαν να καταδικάσουν το “κράτος πρόνοιας”. Η Σουηδία ,όπως αναφέρει το άρθρο, όχι μόνο ξεπέρασε τη κρίση έχοντας ραγδαία ανάπτυξη, αλλά το κατάφερε χωρίς να αγγίξει στο ελάχιστο το κράτος πρόνοιας.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο που παραθέτει ο Κρούγκμαν, είναι ότι αν μελετήσουμε τις δαπάνες των κρατών μελών της ΕΕ που βρίσκονται σε κρίση θα διαπστώσουμε ότι καμία δεν έχει ασυνήθιστα μεγάλο κράτος πρόνοιας και μόνο η Ιταλία βρίσκεται στη πρώτη πεντάδα, πιο κάτω όμως από τη Γερμανία! Συνεπώς το “παραμύθι” του καταστροφικού κράτους πρόνοιας δεν μπορεί να πείσει κανένα. Υπάρχει όμως και η “γερμανική αφήγηση”, που λέει ότι για όλα φταίει η δημοσιονομική ανευθυνότητα.” Αυτή η υπόθεση μπορεί να ταιριάζει στην Ελλάδα,αλλά σε κανένα άλλο”, γράφει ο Κρούγκμαν.”Η Ιταλία είχε ελλείμματα για χρόνια πριν από την κρίση, αλλά ήταν ελαφρώς μεγαλύτερα από ό, τι της Γερμανίας . Τα ελλείμματα της Πορτογαλίας ήταν σημαντικά μικρότερα, ενώ η Ισπανία και η Ιρλανδία είχαν πραγματικά πλεονάσματα. Επισημαίνει ακόμη ότι “και χώρες που δεν είναι στο ευρώ έχουν πολύ μεγάλα ελλείμματα και χρέη .Παρόλα αυτά Βρετανία και ΗΠΑ μπορούν να δανειστούν μακροπρόθεσμα με επιτόκια της τάξης του 2%.Η Ιαπωνία, η οποία έχει μεγαλύτερο χρέος από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη, ακόμη και την Ελλάδα περιλαμβάνεται,δανείζεται με 1%.
“Με άλλα λόγια, ο εξελληνισμός της οικονομικής κρίσης είναι εκτός τόπου και χρόνου”,υποστηρίζει ο Κρούγκμαν.
Από τι πάσχει λοιπόν ο “μεγάλος ασθενής”;
Ο Κρούγκμαν υποστηρίζει ότι η κρίση είναι νομισματική.
“Η δημιουργία του ευρώ ενίσχυσε μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας στους επενδυτές, απελευθερώνοντας τεράστιες, μη βιώσιμες ροές κεφαλαίων σε όλα τα κράτη της περιφέρειας της Ευρώπης. Ως συνέπεια και οι τιμές αυξήθηκαν, και τα έθνη που είχαν σχεδόν ισορροπημένο ισοζύγιο συναλλαγών, το 1999 άρχισε να δημιουργούν μεγάλα εμπορικά ελλείμματα”, υποστηρίζει επισημαίνοντας: “ Στη συνέχεια, η μουσική σταμάτησε”. Εάν τα κράτη είχαν ακόμα το δικό τους νόμισμα, θα μπορούσαν να κάνουν υποτίμηση για την ταχεία αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας, αλλά αυτό πια δεν γινόταν κι έτσι έπεσαν στα “νύχια” της ύφεσης, του αποπληθωρισμού και της ανεργίας. Ποια είναι η λύση; Κατά τον Κρούγκμαν “όσα έθνη επλήγησαν ή θα πρέπει να υποφέρουν τους πόνους του αποπληθωρισμού ή να κάνουν το δραστικό βήμα της εξόδου από το ευρώ”. Και όπως υποστηρίζει η Ελλάδα φαίνεται να πλησιάζει σ΄ αυτή τη λύση.