Ανάμικτα συναισθήματα θυμηδίας, προβληματισμού και κάποιας ελπίδας προκάλεσε ομιλία του υπουργού Εξωτερικών, Σταύρου Δήμα, στην οποία διατύπωσε την ετοιμότητα της Αθήνας να ανακηρύξει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) αλλά και να προχωρήσει σε έρευνες υδρογονανθράκων.Ο υπουργός Εξωτερικών σε ομιλία του κατά την παρουσίαση βιβλίου με τίτλο «Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη: από τη στρατηγική κίνηση στην οικονομική λύση», ούτε λίγο, ούτε πολύ υπογράμμισε την ετοιμότητα της Αθήνας να ανακηρύξει ΑΟΖ η οποία θα πρέπει να καθοριστεί με την αρχή της «μέσης γραμμής», πρακτική σύννομη με το διεθνές δίκαιο, ενώ ταυτοχρόνως οι διαδικασίες για την π ροώθηση του ζητήματος των ερευνών προχωρούν κανονικά. Οι δηλώσεις του Σ. Δήμα, παρά το γεγονός πως έγιναν στην παρουσίαση ενός βιβλίου, αποτελούν γεγονός μεγάλης σημασίας αφού γίνονται από τον εν ενεργεία υπουργό Εξωτερικών της χώρας Ας ελπίσουμε πως η ανεπίσημη κήρυξη της προεκλογικής περιόδου, αλλά και το γεγονός πως το κοινό στο οποίο απευθύνθηκε δεν αποτελούν δικαιολογία για την καθαρότητα των δηλώσεων, οι οποίες θα ξεχαστούν την επομένη των εκλογών, αφού είναι σαφές πως τέτοιου είδους αποφάσεις λαμβάνονται μόνο από κυβερνήσεις με νωπή εντολή. Ανέφερε ο υπουργός: «Η Ελλάδα ως παράκτιο κράτος και ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν απεμπολεί οποιοδήποτε νόμιμο κυριαρχικό της δικαίωμα και βέβαια η ΑΟΖ δεν μπορεί να αποτελέσει εξαίρεση από τη θεμελιώδη αυτή αρχή και θέση της εξωτερικής μας πολιτικής». Και προς το τέλος της ομιλίας του είπε, ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο γεωπολιτικός χάρτης της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. Το ίδιο και ο ενεργειακός χάρτης. Σε αυτές τις εξελίξεις, η Ελλάδα οφείλει να έχει ισχυρή παρουσία, αναδεικνύοντας τη στρατηγική της θέση για τη μεταφορά ενέργειας προς την Ευρώπη, αλλά και αξιοποιώντας το δικό της ενεργειακό δυναμικό. Σε όλες τις διαβουλεύσεις και τις επαφές του Υπουργείου Εξωτερικών, είτε σε ευρωπαϊκό, είτε σε διμερές επίπεδο, παρουσιάζονται κατά προτεραιότητα οι επενδυτικές και αναπτυξιακές δυνατότητες που προσφέρει η χώρα μας στον ενεργειακό τομέα. Απαιτούνται σταθερές, συνεπείς και προσεκτικές κινήσεις που θα διασφαλίζουν τα εθνικά μας συμφέροντα και θα συμβάλλουν στην συνολική προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης». Είναι προφανές ότι όσα ανέφερε ο υπουργός αναφέρονται στο σκέλος των συναισθημάτων που αναφέρθηκαν στην εισαγωγή του παρόντος σχολίου και περιγράφονται ως ελπιδοφόρα. Ωστόσο, η πολύ καλή ομιλία του έμπειρου υπουργού Εξωτερικών προκαλεί και προβληματισμό. Είναι δυνατόν να μην αντιλαμβάνεται μετά από τόσα χρόνια εμπειρίας στην πολιτική γενικά αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι προϋπόθεση ανάπτυξης επενδυτικής δραστηριότητας είναι το περιβάλλον ασφαλείας; Η λογική απάντηση είναι όχι. Τότε, είναι δυνατόν να μην αντιλαμβάνεται το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις λόγω των τραγικών περικοπών που τους επιβλήθηκαν; Η απάντηση είναι πιθανώς ναι, αφού είναι εξαιρετικά σύνηθες ακόμα και οι καλύτεροι διπλωμάτες να θεωρούν το αμυντικό σκέλος δεδομένο, ενώ δεν είναι.
Θεωρούμε αδύνατο να μην αντιλαμβάνεται ο Σταύρος Δήμας ότι οι «φίλοι και εταίροι… δανειστές» δεν πρόκειται να έρθουν και να προασπίσουν στρατιωτικά τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αφού δεν το έκαναν ποτέ. Τη στιγμή όμως κατά την οποία η επιβίωση του ελληνικού κράτους μέσω της εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών του, των χρεών που φόρτωσε ένα σάπιο όπως αποδείχθηκε πολιτικό σύστημα στην πλάτη της κοινωνίας (μπορεί να έχουν ευθύνες και οι πολίτες, η ευθύνη όμως ανήκει κατά συντριπτικό ποσοστό στην ηγεσία που λειτούργησε μεταξύ άλλων και ως «διαφθορέας» της κοινωνίας), εξαρτάται – ας μη γελιόμαστε – από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που έχουν βρεθεί, είναι απλώς εκπληκτική η ευκολία με την οποία αφέθηκαν οι ένοπλες δυνάμεις στην τύχη τους.
Ειδικότερα όσον αφορά στην ισχύ του ελληνικού στόλου που θα σηκώσει το κύριο βάρος της προστασίας των βασισμένων στο διεθνές δίκαιο δικαιωμάτων, οι εξελίξεις είναι αποκαρδιωτικές. Η αποστέρηση σημαντικών μέσων (υποβρυχίων και ΤΠΚ) λόγω των διαφαινόμενων τραγικών όπως όλα δείχνουν εξελίξεων στις δύο κύριες ναυπηγικές μονάδες της χώρας, στην κυριολεξία υποθηκεύουν την ίδια την επιβίωση της χώρας. Τα προβλήματα είναι σοβαρότατα και πολυσύνθετα. Η ανάγκη να παραλάβει το Πολεμικό Ναυτικό τις σχεδόν έτοιμες μονάδες οι οποίες είναι υπερπολύτιμες στη συγκεκριμένη συγκυρία, απαιτεί τη συνεργασία όλων των έμμεσα ή άμεσα εμπλεκομένων υπουργείων. Για παράδειγμα, ζήτησε ποτέ κανείς από το υπουργείο Εξωτερικών να αναλάβει πρωτοβουλία και να προωθήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι μόνο, το ότι η αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα συμφέροντα της Δύσης; Την ενεργειακή της ασφάλεια, αλλά και την αποπληρωμή των ελληνικών χρεών στους δανειστές της χώρας μας; Οπότε είτε να αποφασίσουν να φέρουν δικά τους καράβια να φυλάνε την ελληνική ΑΟΖ είτε να αντιληφθούν ότι η «μεγάλη εικόνα», η στρατηγική αντιμετώπιση της κατάστασης απαιτεί την αποδέσμευση από τη λογιστική αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων.
Η ανάγκη πραγματοποίησης επενδύσεων στο Ναυτικό είναι δεδομένη και πιεστική. Τουλάχιστον ας εξασφαλιστεί ότι ο κλάδος θα παραλάβει όσα έχουν αποφασιστεί και παραγγελθεί, αφού όλος ο αμυντικός – επιχειρησιακός του σχεδιασμός τα περιλαμβάνει. Δεν πρόκειται για πολυτέλεια αλλά για στοιχειώδη ανάγκη. Τορπιλοπυραυλάκατοι και υποβρύχια πρέπει να παραληφθούν το συντομότερο δυνατό και δεδομένης της οικονομικής στενότητας, τουλάχιστον να προχωρήσει ο όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένος εκσυγχρονισμός των υπαρχόντων μέσων, μέχρις ότου καταστεί εφικτή η έναρξη ναυπηγήσεων φρεγατών ή/και κορβετών για τη σταδιακή αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου υλικού. Όλα δείχνουν ότι κανείς δεν επιθυμεί να λάβει σοβαρά μέτρα όσο επείγοντα και να είναι, αφού εν όψει εκλογών και δεδομένης της γενικευμένης θεμιτής και αθέμιτης σκανδαλολογίας για τα ζητήματα, ουδείς δείχνει να προτίθεται να λάβει μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων, ασχέτως των δραματικών συνεπειών σε πολλαπλά επίπεδα, ορισμένες εκ των οποίων θα πρέπει πλέον να αναμένονται σύντομα. Έχει άραγε αναλογιστεί κανείς τι θα μπορούσε να συμβεί στη χώρα σε περίπτωση κάποιου νέου επεισοδίου τύπου Ιμίων από τον κόσμο που υποφέρει οικονομικά; Πως θα μπορούσε να αντιδράσει εάν σε όλα όσα υφίσταται έρθει και προστεθεί κάποιο πλήγμα στην εθνική του αξιοπρέπεια; Τότε το τρέχων πολιτικό παίγνιο θα φαίνεται αυταπόδεικτα ως βαρύτατο αδίκημα. Και οι διακηρύξεις θα αντιπαραβληθούν με τις πράξεις και τις παραλήψεις. Διότι πολλοί έχουν εγκληματήσει ατιμώρητοι εναντίον της εθνικής ασφάλειας. Κι όλα αυτά έρχεται ώρα που πληρώνονται. Τι δεν βρέθηκε στη μάχη από όσα είχαν παραγγελθεί και γιατί. Άντε μετά να εξηγηθούν είτε χρέη προς επιχειρήσεις, είτε νόμοι που ψηφίστηκαν και δεν τηρήθηκαν, είτε βλακώδεις χειρισμοί αυτοκτονίας, είτε «εσωτερικές» τρικλοποδιές, αφού τότε τις ευθύνες θα τις ζητήσει ο ίδιος ο κόσμος. Κατά συνέπεια, εύγε στον Σταύρο Δήμα για όσα διακηρύσσει, μήπως ήρθε η ώρα να αναληφθούν πρωτοβουλίες για να αντιληφθούν φίλοι και εταίροι ότι στον ελληνικό χώρο διακυβεύονται πολύ περισσότερα από το εθνικό μας συμφέρον, το οποίο δεν μπορούμε να προωθήσουμε, παρότι ταυτίζεται σχεδόν με αυτό δυνάμεων και υπερδυνάμεων…