Η αναγνώριση του Αιγαίου ως Αρχιπελάγους στο Διεθνές Δίκαιο !!!

Η γεωδετική ένωση ενός παράκτιου αρχιπελάγους με το συμπαγές καθεστώς των χωρικών υδάτων προβλέπεται από το διεθνές αρχιπελαγικό δίκαιο ως προϋπόθεση για την εγγύηση της ασφάλειας και της ενότητας του ηπειρωτικού και νησιωτικού χώρου. Παρέχει, σύμφωνα με τη φύση του ως διεθνές δίκαιο, τις εγγυήσεις για την ενιαία αμυντική διάσταση που αποκτά ένας αρχιπελαγικός χώρος. Κι εδώ φαίνεται η λανθασμένη νομική βάση που χρησιμοποιεί η Ελλάδα. Σύμφωνα με την κοινή αίσθηση δικαίου, είναι αδύνατον το διεθνές δίκαιο κι ο διεθνής νομοθέτης να αφήνουν αφύλακτα τα νησιά ενός αρχιπελάγους, με την εφαρμογή του χερσαίου- επαναλαμβάνω γιατί είναι ειδικός όρος-, χερσαίου κανόνα των 6 νμ, επειδή απλά κάποιοι λεγόμενοι «ειδικοί» του διεθνούς δικαίου, στην πάντα κλυδωνιζόμενη και φτωχή Ελλάδα, εφαρμόζουν λανθασμένα το χερσαίο κανόνα σε περίπτωση νησιών.

Ο χερσαίος κανόνας των 6 ή 12 νμ εφαρμόζεται μόνο στη στεριά, όχι σε νησιά, αλλιώς δημιουργείται το παράδοξο να διακινδυνεύεται η ασφάλεια και η ενότητα της γεωγραφικής και κυριαρχικής συνέχειας μιας χώρας. Παράλληλα, ο μέσος Έλληνας θεωρεί ότι το διεθνές δίκαιο με την παγκόσμια διάστασή του δεν προβλέπει για χώρες με ανάλογη γεωγραφία με τη δική μας.

Στα νησιά εφαρμόζεται το διεθνές αρχιπελαγικό δίκαιο. Στη θέση της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της Συνδιάσκεψης για το Δίκαιο της Θάλασσας, βρέθηκαν πολλές χώρες, οι οποίες κατάφεραν την ενσωμάτωση των όσων προβλέπει το διεθνές δίκαιο για τα παράκτια αρχιπελάγη με τη μορφή του άρθρου 7. Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας προβλέπει για δύο είδη αρχιπελάγων: τα αρχιπελαγικά κράτη του άρθρου 46 και τα παράκτια αρχιπελάγη του άρθρου 7. Το άρθρο 7 -όχι το 46, των αμιγώς νησιωτικών κρατών, τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από νησιά- επιτάσσει το κλείσιμο του Αιγαίου Αρχιπελάγους. Χώρα παράδειγμα για την Ελλάδα θα έπρεπε να είναι ο Καναδάς, ο οποίος χάραξε το παράκτιο αρχιπέλαγός του με ευθείες ακτογραμμές βάσης, με βάση το άρθρο 7, και τώρα ψάχνει για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Χαρακτηριστικό του ότι τα παραπάνω δεν εφαρμόζονται από την Ελλάδα, η απαλοιφή του όρου αρχιπέλαγος από τις αναφορές για το Αιγαίο, το κατ’εξοχήν αρχιπέλαγος.

Αντιγράφω από το εγχειρίδιο διεθνούς δικαίου που διδάσκονται οι φοιτητές σε πανεπιστήμια όπως την Οξφόρδη και το Cambridge, το Χάρβαρντ και το Γέιλ: “The Law of the Sea”, Churchill & Lowe, σελ 98
“The 1958 conference, however, did deal with one type of archipelago, the so called ‘coastal archipelago’. Article 4 of the Territorial Sea Convention (1), it may be recalled, provides that straight baselines may be drawn around islands fringing a coast. It is therefore possible using this provision to draw straight baselines around the outermost points of a coastal archipelago and ‘tie’ it to the mainland coast. This is what Norway had done, and the United Kingdom disputed (2), in the Anglo-Norwegian Fisheries case (1951); and since then similar action has been taken by other states, eg by the United Kingdom in respect of the Hebrides, and by the Federal Republic of Germany in respect of the Frisian islands”

(1) To άρθρο 4 ενσωματώθηκε αυτολεξεί στο άρθρο 7 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982

(2) Οι ισχυρισμοί της Αγγλίας ήταν αντίστοιχοι των σημερινών τουρκικών θέσεων, συγκεκριμένα ότι η οριοθέτηση γίνεται με βάση τις ακτές και συνεπώς τα ενδιάμεσα νησιά δε συνυπολογίζονται. Οι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν λόγω της ιδιαίτερης αρχιπελαγικής γεωμορφολογίας. Μάλιστα, η Αγγλία υιοθέτησε αργότερα το σύστημα των ευθειών ακτογραμμών βάσης στις νήσους Hebrides στη Σκωτία.

- “Ocean states: archipelagic regimes in the law of the sea”, Munawwar M., σελ 115 “Article 7 of the Law of the Sea Convention(LOSC), which deals with straight baselines and is the main article of the LOSC that relates to coastal archipelagos, states that…”

Γιώργος Χρήστου

Δικηγόρος LLM Kent

olympia