Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης: Ο χριστιανός ήρωας των Βαλκανικών Πολέμων

Με αφορμή τη  συμπλήρωση 100 χρόνων από την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων (1912), ιερό καθήκον επιτάσσει  αναφορά σε μια από τις πιο ηρωικές μορφές που κυριάρχησαν σε αυτούς, του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη.

                                                     ***

Γεννήθηκε στην Ύδρα το 1855. Καταγόταν από αρχοντική ναυτική οικογένεια και ακολουθώντας την ναυτική της παράδοση, το 1873 κατετάγη στο Βασιλικό Ναυτικό, στο Ναυτικό Σχολειό. Απεβίωσε στις 22 Αυγούστου1935στο Παλαιό Φάληρο και ενταφιάστηκε, κατόπιν επιθυμίας του, στον οικογενειακό τους τάφο στην Ύδρα. Το όνομά του έχει δοθεί μέχρι σήμερα σε 4 πλοία του Πολεμικού Ναυτικού: Στο τελευταίο από αυτά, τη  φρεγάτα «Κουντουριώτης» ο θυρεός της, φέρει το Σταυρό και από κάτω την ημισέληνο με τη φράση «ΠΛΕΩ ΜΕΘ' ΟΡΜΗΣ ΑΚΑΘΕΚΤΟΥ»,η οποία  αναγραφόταν στο σήμα που έστειλε ο ΝαύαρχοςΚουντουριώτης, κατά την καταδίωξη του Τουρκικού Στόλου στηΝαυμαχία της Έλλης. Ο Σταυρός επί της ημισελήνου συμβολίζει την νίκη του ορθοδόξου Ελληνικού έθνους επί του Τουρκικού.

                                                         ***

 Με την έκρηξη του Α' Βαλκανικού Πολέμου (5-10-1912), ο Ελληνικός Στόλος επιθεωρείται στο Φάληρο από τον Βασιλέα Γεώργιο Α και τον Πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο. Εκεί, διαβάζεται η διαταγή προαγωγής του Παύλου Κουντουριώτη σε Υποναύαρχο και ορισμού του ως  Αρχηγού  του Στόλου του Αιγαίου. Αυτός πρωτοστάτησε στην απελευθέρωση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, και με τις δύο αποφασιστικές ναυμαχίες της Έλλης(3 Δεκεμβρίου1912) και της Λήμνου(5 Ιανουαρίου1913), έτρεψε  τον Οθωμανικό Στόλο σε φυγή εξαναγκάζοντάς τον να επιστρέψει και να κλειστεί στα Στενά. Έτσι εξασφαλίστηκε η ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Αυτά είναι ευρέως γνωστά, αλλά υπάρχουν και άγνωστες πτυχές, της λιτής και ασκητικής ζωή του, τις οποίες και οφείλουμε να αναδείξουμε.  

                                                              ***

Αντί να τον περιγράψουμε εμείς, παραθέτουμε το τηλεγράφημα που έστειλε ο Τούρκος Υπουργός Ναυτικών στον Αρχηγό του τουρκικού στόλου, πριν από τη ναυμαχία της Έλλης.

 Επί του Αβέρωφ θα επιβαίνει, όπως πληροφορούμαι, ο αρχηγός του ελληνικού στόλου, ο Κουντουριώτης, άριστος αξιωματικός, με πείρα, με θάρρος και πλείστες άλλες ναυτικές αρετές. Ο Κουντουριώτης είναι εκ των αρίστων αξιωματικών.

Ο Υπουργός των Ναυτικών

Μαχμούτ Μουκτάρ

                                                           ***

Υπήρξε :

Δυο φορές, Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. 1924 -1925 και 1929.

Δυο φορές, Αντιβασιλέας. 1920 και 1921-1922.

Αρχηγός του ελληνικού στόλου κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους.

Ο πρώτος  αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού που του απονεμήθηκε ο βαθμός του Υποναυάρχου (1911).

Ο πρώτος  Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (1912).

Ο πρώτος  αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού που του απονεμήθηκε ο βαθμός του Αντιναυάρχου (1913)

Ο πρώτος  κυβερνήτης ελληνικού πολεμικού, του εύδρομου "Μιαούλης", που έκανε για πρώτη φορά (1901) υπερπόντιο εκπαιδευτικό πλου, των Ναυτικών Δοκίμων, στην Αμερική, διαπλέοντας επί τέσσερις μήνες τον Ατλαντικό σχεδόν αποκλειστικά με πανιά.

Υπουργός των Ναυτικών σε τρεις διαφορετικές κυβερνήσεις (1916, 1917 και 1919).

Υπασπιστής του Βασιλέα Γεωργίου Α  (1908). 

***

Αξιομνημόνευτα είναι τα περιστατικά που δείχνουν τη βαθειά  πίστη του στο Θεό.

- Το ξημέρωμα της 3 Δεκεμβρίου 1912, πριν αποπλεύσει για τη ναυμαχία της Έλλης, έστειλε στην Κυβέρνηση  το ιστορικό «σήμα επίθεσης»:

"Μέ τήν δύναμιν του Θεού, τάς ευχάς τού Βασιλέως μας και έν ονόματι του δικαίου καί μέ τήν πεποίθησιν της νίκης, πλέω μεθ' ορμής ακαθέκτου εναντίον του εχθρού του Γένους"

- Στις 26 Ιουνίου του 1913, το αντιτορπιλικό «Δόξα» κατέπλευσε στον όρμο της Καβάλας και κατέλαβε την πόλη. Στις 27 Ιουνίου1913, ο Ναύαρχος Κουντουριώτης με το επιτελείο του, μέσα σε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα αποβιβάζεται και πηγαίνει στο Διοικητήριο και στην Εκκλησία όπου παρίσταται στη δοξολογία που ψάλλεταιγια την απελευθέρωσή της. Το ίδιο απόγευμα στέλνει από το θωρηκτό «Αβέρωφ» ένα αξέχαστο ραδιοτηλεγράφημα:

"Εξ Αβέρωφ τη 27 Ιουνίου1913, ώρα 5 και 30' μμ. Σήμερον επισήμως προκηρύχθη η κατάληψις της Καβάλας. Εκαθαρίσαμεν τα περίχωρα από τους κομιτατζήδες και ικανούς Βουλγάρους στρατιώτας αδέσποτους. Ο ενθουσιασμός είναι μέγιστος. Οι Τούρκοι συμμετέχουσι πλήρως αυτού. Κουντουριώτης."

- Στις 15 Νοεμβρίου 1926, στην Αθήνα, συνέταξε ιδιόχειρα τη Διαθήκη του. Αυτή δημοσιεύτηκε στο Πρωτοδικείο Αθηνών, την 22 Μαΐου 1936, δια του υπ. Αριθ.1784/1936 Πρακτικού και κηρύχτηκε κυρία με την 4755/1936 Απόφασή του

 Η  Διαθήκη μου

"Έζησα πιστός εις την Χριστιανικήν Θρησκείαν και εις την Ανατολικήν Ορθόδοξον Ελληνικήν Εκκλησίαν. Ηγάπησα δι όλης της ψυχής μου την Πατρίδαν μου. Κατά το μέτρον των δυνάμεων μου και τη βοηθεία του Θεού εξετελεσα το καθήκον μου. Ατενίζω ήρεμος την κρίσιν της ιστορίας

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..Όλη μου η στοργή ανήκει εις την Ύδραν , όλη μου η ψυχή εύχεται προς τον Θεόν διαπύρως να φυλάττει την Ελλάδα.

Εν Αθήναις 15 Νοεμβρίου 1926

Παύλος Κουντουριώτης "

                                                               ***

Αιωνία  του η  μνήμη  !

Αλεξανδρούπολη     Αύγουστος   2012

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ  ΝΙΚΟΛΑΟΣ Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)

Τράπεζα Ιδεών