Το τουρκικό ατύχημα δεν είναι ασυνήθιστο με την αποκοπή
του ανθυποβρυχιακού θόλου δεν είναι σπάνιο, αλλά είναι ασυνήθστη η
δραστηριότητα αυτή, ειδικά για τέτοια βάθη. Ο συγκεκριμένος θόλος είναι ο
βασικός αισθητήρας του σόναρ του συστήματος HELRAS, έχει αξία περί τα 2,5 εκατ.
ευρώ αι παρόμοιο ατύχηα είχε συμβεί τον Μάρτιο του 2010 κατά τη διάρκεια
εκπαιδευτικής άσκησης στον Κόλπο της Καρύστου. Ο αισθητήρας είχε χαθεί όταν
αποκόπηκε το συρματόσχοινο του κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής άσκησης. Μετά από μερικές ημέρες το Π.Ν. κατάφερε και εντόπισε τον
αισθητήρα σε βάθος 140 μέτρων και σε δύο εβδομάδες κατάφερε να τον ανελκύσει
Στην επιχείρηση ανέλκυσης του αισθητήρα χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία
υποβρύχιο όχημα ROV.
Στην περίπτωση του τουρκικού ελικοπτέρου δύο είναι τα
σενάρια που οδήγησαν στην απώλεια το αισθητήρα: Είτε κόπηκε το συρματόσχοινο
που ρυμουλκεί το βάρους 152 κιλών θόλο, είτε ο θόλος μπλέχθηκε σε δίκτυα και
κινδύνεψε άμεσα το ελικόπτερο οπότε αναγκάστηκε το πλήρωμα να απελευθερώσει τον
θόλο του σόναρ για να μπορέσει το ελικόπτερο να απελευθερωθεί.
Το σύστημα σόναρ Helicopter Long Range Active Sonar
(HELRAS) DS-100 κατασκευάζεται από την εταιρεία L-3 Ocean Systems και
χρησιμοποιείται από τις ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιταλίας,
της Νορβηγίας, της Ελλάδας, της Τουρκίας κλπ. Το σύστημα χρησιμοποιείται από
ελικόπτερα ανθυποβρυχιακού αγώνα και αποτελείται από τον αισθητήρα βάρους 152
κιλών, τον μηχανισμό πόντισης βάρους 115 κιλών, τον επεξεργαστή βάρους 45 κιλών
και της συσκευής ελέγχου βάρους 14 κιλών.
Ο αισθητήρας μπορεί να ποντιστεί σε βάθος 500 μέτρων, ενώ
εκπέμπει στο φάσμα συχνοτήτων 1.31 - 1.45 kHz. Η εμβέλεια του κυμαίνεται στα 1,
1.5, 2.5, 4, 6, 10, 16, 25, 40, 60 ναυτικά μίλια. Το τμήμα του σόναρ που
βυθίζεται αποτελείται από επτά στοιχεία εκπομπής και ένα δέκτη τα οποία
εκτείνονται υδραυλικά μέσα στο νερό, και σε πλήρη έκταση διαγράφουν μια
διάμετρο 2,6 μέτρων.
Το HELRAS έχει ειδική λειτουργία για τον εντοπισμό στόχων
που κινούνται με μικρή έως μηδενική ταχύτητα. Πιο συγκεκριμένα υποβρύχια που
κινούνται με σχετικά χαμηλές ταχύτητες ανιχνεύονται με τη χρήση της τεχνικής
Doppler υψηλής ανάλυσης η οποία επιτυγχάνεται από μακρούς διαμορφόμενους
παλμούς. Σε στόχους που μένουν σε σχετική ακινησία στο βυθό τότε το HELRAS
χρησιμοποιεί παλμούς μέχρι και 5 δευτερόλεπτα ο καθένας.
Επιπλέον το σύστημα παρέχει και βλητικά δεδομένα για την
άφεση όπλων (τορπίλες) εναντίον του στόχου. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί
τόσο στην ανοικτή θάλασσα όσο και σε παράκτιες περιοχές. defencenet