Θα λέγατε ότι η Κίνα χρησιμοποιεί τη συγκυρία για να «τιμωρήσει»
οικονομικά την Ιαπωνία;
«Η Κίνα χρησιμοποιεί οικονομικά μέσα για να στείλει ένα
μήνυμα στην Ιαπωνία, αλλά ίσως - και αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό - για να
στείλει ένα μήνυμα ηγεμονίας στους πιο μικρούς και αδύναμους γείτονές της στη
Νοτιοανατολική Ασία, με τους οποίους το Πεκίνο έχει μείζονες εδαφικές και
θαλάσσιες διαφορές. Μια ισχυρή κινεζική στάση αποτελεί μήνυμα ηγεμονίας και
προς τις ΗΠΑ.
Ενώ η Ουάσιγκτον διακηρύσσει ότι είναι ουδέτερη όσον αφορά τις εδαφικές διαμάχες στην Ανατολική και στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, στην πραγματικότητα υποστηρίζει τους συμμάχους της (όπως την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες) και τους εταίρους της στον τομέα της ασφάλειας (όπως το Βιετνάμ). Πίσω από την επιδείνωση των σινοϊαπωνικών σχέσεων κρύβεται παράλληλα η κλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον».
Ενώ η Ουάσιγκτον διακηρύσσει ότι είναι ουδέτερη όσον αφορά τις εδαφικές διαμάχες στην Ανατολική και στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, στην πραγματικότητα υποστηρίζει τους συμμάχους της (όπως την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες) και τους εταίρους της στον τομέα της ασφάλειας (όπως το Βιετνάμ). Πίσω από την επιδείνωση των σινοϊαπωνικών σχέσεων κρύβεται παράλληλα η κλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον».
Τι θα μπορούσε να σημάνει μια κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας;
«Μια κλιμάκωση μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικές κυρώσεις
και στις δύο πλευρές και σε μειωμένες εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις. Το
χειρότερο πιθανό σενάριο θα συμπεριελάμβανε κάποιο μικρής έκτασης θερμό
επεισόδιο και την παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών, που ενδέχεται να πάρουν το
μέρος της Ιαπωνίας, κλιμακώνοντας την ένταση στις σχέσεις της Ουάσιγκτον με το
Πεκίνο».
Γιατί οι δύο χώρες άφηναν τις επίμαχες βραχονησίδες στην «γκρίζα ζώνη» για τόσον καιρό;
«Το παρελθόν αιωρείται πάνω από τις σινοϊαπωνικές σχέσεις
και το ζήτημα των διαφιλονικούμενων νησιών πάει πολύ πίσω στον χρόνο. Ενώ ως
τώρα η Ιαπωνία είχε φανεί απρόθυμη θα έρθει ανοιχτά και πλήρως αντιμέτωπη με το
αποικιακό παρελθόν της στην Κίνα, η κινεζική ηγεσία συνεχίζει να χρησιμοποιεί
εθνικιστική ρητορεία εναντίον της Ιαπωνίας σαν βαλβίδα αποσυμπίεσης με την
οποία στρέφει την προσοχή των πολιτών μακριά από τα εγχώρια προβλήματα.
Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις και συσχετισμοί και στις δύο χώρες που ευδοκιμούν
εξαιτίας αυτής της "γκρίζας ζώνης"».
Ποιες είναι οι βαθύτερες αιτίες της τωρινής σύγκρουσης; Εθνικισμός, οικονομικά συμφέροντα ή πολιτικοί-επικοινωνιακοί λόγοι;
«Ενας συνδυασμός όλων αυτών. Σε μια περίοδο σημαντικής
διαδοχής στην κινεζική ηγεσία οι εθνικιστικές κορόνες εξυπηρετούν το καθεστώς,
όμως η περιρρέουσα αβεβαιότητα περιπλέκει τα πράγματα. Δεν φαίνεται να υπάρχει
κανένας αδιαφιλονίκητος νέος ηγέτης στο κινεζικό ΚΚ και αυτό επιτρέπει στον
στρατό και σε άλλες εθνικιστικές δυνάμεις που θέλουν να αυξήσουν την επιρροή
τους στη διαδικασία της διαδοχής να κερδίσουν ειδικό βάρος καλώντας τους
πολίτες σε αντιιαπωνικές διαδηλώσεις».