Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2012

Πυρηνικός παράγοντας: τι συγκρατεί τον κόσμο από το μεγάλο πόλεμο;

Η πυρηνική συγκράτηση δεν θα σώσει από το ξέσπασμα τοπικών πολέμων, αλλά εξακολουθεί να προστατεύει τον κόσμο από τον πόλεμο μεγάλων δυνάμεων. Ποιος είναι ο ρόλος της σήμερα και αν θα διατηρηθεί ή όχι στο μέλλον; Ο βασικός παράγοντας πυρηνικής συγκράτησης δεν είναι κάποιο υπερισχυρό πυρομαχικό, αλλά η ύπαρξη των πυραυλο-πυρηνικών δυνάμεων. Η διαφορά ανάμεσα στην πυρηνική βόμβα στο διαμέρισμα του βομβαρδιστικού αεροσκάφους και την παρόμοια βόμβα, αλλά στο μπροστινό μέρος του διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου συνίσταται στο ότι η μαζική επίθεση της Αεροπορίας βομβαρδιστικών αεροσκαφών μπορεί να αποκρουστεί, ενώ η μαζική εκτόξευση διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων - όχι.
Ακριβώς αυτό το αδύνατο της απόκρουσης του πλήγματος σε συνδυασμό με την καταστροφική ισχύ του κάνει τις πυραυλο-πυρηνικές δυνάμεις «απόλυτο όπλο». Μιλώντας για τις συνέπειες της χρήσης πυρηνικών όπλων, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας, πρώτ’ απ’ όλα την «αστραπιαία δράση» τους. Ο χρόνος που περνούσε κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου ανάμεσα στις μεγάλες αεροπορικές επιθέσεις, επέτρεπε στα κράτη να καλύψουν εν μέρει ή πλήρως τις ζημιές τους από τις καταστροφές και να συνεχίσουν τον πόλεμο, ενώ το αστραπιαίο πλήγμα με τη χρήση μερικών εκατοντάδων πυρομαχικών προκαλεί καταστροφικό αποτέλεσμα, που είναι αδύνατο να αποζημιωθεί.
Κατά την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ θεωρούσαν ότι για την στρατιωτική ήττα της Σοβιετικής Ένωσης θα είναι αρκετή η χρήση 300 πυρομαχικών πρώτης γεννιάς. Ο ανεπαρκής αριθμός τέτοιων πυρομαχικών στην αρχή έκανε τέτοιο πλήγμα αδύνατο και αγρότερα οι δυνατότητες της σοβιετικής καταδιωκτικής Αεροπορίας μετά την επίδειξή τους στον ουρανό της Κορέας, έπεισαν τις ΗΠΑ ότι είναι μάλλον αδύνατη η επίτευξη του σκοπού τους με τη βοήθεια των κλασικών βομβαρδιστικών. Εκτός απ’ όλα τα άλλα, τη στιγμή που οι ΗΠΑ απόκτησαν τους πρώτους πυρηνικούς πυραύλους, παρόμοια όπλα είχε ήδη και η Σοβιετική ΄Ενωση. Το αδύνατο της νίκης στον πυρηνικό πόλεμο, που είχε συνηδητοποιηθεί τότε από τις ΗΠΑ, αποτέλεσε τη βάση της μετέπειτα συνεργασίας των ΗΠΑ και της Σοβιετικής ΄Ενωσης.
Η κατάσταση αυτή διατηρείται και σήμερα, μάλιστα, έχει ενισχυθεί ακόμα περισσότερο. Πραγματικά όσο πιο αναπτυγμένη είναι η χώρα, τόσο μεγαλύτερη ζημιά θα της προκαλέσει το πυρηνικό πλήγμα.
Η συνειδητοποίηση της αποτελεσματικότητας της πυρηνικής συγκράτησης αποτελεί την καλύτερη εγγύηση της ειρήνης ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις, αλλά ταυτόχρονα συνεπάγεται μόνιμη επιθυμία οποιασδήποτε χώρας να προστατευτεί από την πυρηνική επίθεση. Μάλιστα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος των συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας δεν συνίσταται στις πραγματικές δυνατότητες αναχαίτισης, αλλά στο ψυχολογικό τους αποτέλεσμα. Η μεγαλοποίηση των δικών τους δυνατοτήτων ωθούσε συχνά τους κυβερνώντες σε τυχοδιωκτικά βήματα, αλλά ο τυχοδιωκτισμός στην πυρηνική εποχή εγκυμωνεί κινδύνους ότι στις συνθήκες διεξαγωγής πολυάριθμων μικρών πολέμων δεν θα υπάρχει ούτε χρόνος, ούτε και ποιός θα δικάζει τους ενόχους για το άθικτο των αποθεμάτων τροφίμων, νερού και φαρμάκων.
Η ισχύς των πυρηνικών όπλων και οι πιθανές συνέπειες της χρήσης τους είναι ίσως το καλύτερο επιχείρημα υπέρ της απόρριψης της πυρηνικής συγκράτησης, ιδιαίτερα στις συνθήκες, που πολλαπλασιάζονται αδιάκοπα οι τοπικοί πόλεμοι και ο πυρηνικός παράγοντας, δυστυχώς, εξακολουθεί να δεσπόζει. Μας μένει μόνο να ελπίζουμε ότι μία ημέρα η ανθρωπότητα θα αποκτήσει την ικανότητα διατήρησης της ειρήνης με άλλο τρόπο, αποφεύγοντας την απειλή αυτοεξόντωσης. Πηγή