Έχουμε τον “εμφύλιο”
μέσα μας, εμείς οι Έλληνες;
Δεν μπορεί να μην το σκεφτείς, διαβάζοντας την ιστορία μας,
αλλά και ζώντας το σήμερα. Η κρίση έχει αναδείξει αυτή την “άρρωστη” πτυχή
της εθνικής μας ιδιοσυγκρασίας. Δεν είναι κάτι νέο, αλλά πάντα θέλουμε να
πιστεύουμε ότι το ΄χουμε ξεπεράσει. Από την ανάσταση του Έθνους το 1821, το
“κουσούρι” αυτό μας βασανίζει και μας κρατά πίσω. Σαν σήμερα το 1825 εμείς οι
Έλληνες συλλάβαμε και φυλακίσαμε …τον Κολοκοτρώνη. Για πρώτη φορά, γιατί ακολούθησε κι άλλη το 1833!
Διαβάστε την
ιστορία.
Έχει τη σημασία της και ίσως μας κάνει όλους να σκεφτούμε
ότι το ζητούμενο ειδικά αυτή τη περίοδο δεν είναι “να ψοφήσει η κατσίκα του
γείτονα”, αλλά να μπορέσουμε όλοι μας να θρέψουμε τις δικές μας “κατσίκες”.
Πως και γιατί …φυλακίσαμε
τον Κολοκοτρώνη:
Η ιστορική ενασχόληση με το βίο μεγάλων
προσωπικοτήτων όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, δε θα μπορούσε
να τελεσφορήσει μέσα σε μερικές παραγράφους. Έχουν γραφεί εκατοντάδες βιβλία ,
για τη ζωή και τη δράση μιας από τις σημαντικότερες μορφές της Ελληνικής
Ιστορίας και την σημαντικότερη μορφή του αγώνας της Εθνικής Παλιγγενεσίας
του 1821.
Με αφορμή όμως μερικές αιώνιες «γάγγραινες»
της ελληνικής νοοτροπίας , η αχαριστία και η αγνωμοσύνη προς τον
ευεργετούντα, ο φιλοτομαρισμός που ωθεί στην επιδίωξη του ατομικού
συμφέροντος και κυρίως η εμφύλια διχόνοια, που από αρχαιοτάτων χρόνων
χαρακτηρίζει την ιστορική πορεία της φυλής, («σαν μισιούνται ανάμεσα τους δεν
τους πρέπει ελευθεριά» -Διονύσιος Σολωμός- Ύμνος εις την
Ελευθερία) παρατίθενται στοιχεία σχετικά με την «ανταπόδωση» που πρόσφερε
το επίσημο (;) ελληνικό κράτος, στη μεγαλύτερη ιστορική φυσιογνωμία της
Ελληνικής Επανάστασης του 1821, το Γέρο του Μοριά.
Με την αντιστροφή του ηττοπαθούς κλίματος
που σηματοδότησαν οι τεράστιες πολεμικές επιτυχίες με την
ανάκτηση της Τρίπολης, τη συντριβή του Δράμαλη στα Δερβενάκια
κλπ, οι πρώην προύχοντες κοτζαμπάσηδες και νυν πολιτικοί άρχισαν να
υποσκάπτουν το γόητρο, τη ραγδαία αυξανόμενη φήμη που δημιουργούσε
πλέον ο Γέρος , ο οποίος με τη απροσπέλαστη προσωπικότητα του , άρχισε να
γίνεται το σύμβολο στις καρδιές και τραγούδι στα χείλη των σκλαβωμένων
Ελλήνων. Ο Κολοκοτρώνης ήταν πλέον επικίνδυνος. Οι διαθέσεις των
κυβερνώντων δεν άρχισαν να φανούν.
Αρχικά η δολοφονία του πρωτότοκου υιού του Πάνου
Κολοκοτρώνη (Νοέμβριος 1824), κατόπιν υποκίνησης του τότε πολιτικού
κατεστημένου, ο οποίος με περιγραφές της εποχής προοριζόταν ως διάδοχος
του πατέρα του, καθώς κατείχε λαμπρή παιδεία αλλά και διακρίσεις στα
πεδία των μαχών, κλόνισε το Γέρο.
Κατόπιν, η αναίτια σύλληψη του Κολοκοτρώνη
(1825) χωρίς να τηρηθεί κανενός είδους δικονομική διαδικασία
(κατηγορητήριο-δίκη-καταδίκη) και η φυλάκιση του στην Ι.Μ. Προφήτη Ηλία
στην Ύδρα , την ίδια στιγμή που ο Αιγύπτιος Ιμπραήμ έκανε απόβαση στη
Μεθώνη με περίπου 100.000 στρατό , έπληξε τον Αγώνα στην πιο κρίσιμη καμπή
του. Τραγική ειρωνία ελληνικής προέλευσης. Διατάχθηκε η αποφυλάκισή του,
μερικές μέρες μετά τη μάχη στο Μανιάκι (19 Μαίου 1825)
Η ίδια επαίσχυντη κατάσταση επαναλήφθηκε το Σεπτέμβριο του
1833, που βρήκε τον Κολοκοτρώνη, τον Δημήτριο Πλαπούτα και άλλους
21 στρατιωτικούς, στα μπουντρούμια του Παλαμηδίου (Ιτς Καλέ),
στους οποίους μάλιστα αν και έπρεπε να του γνωστοποιηθούν οι
κατηγορίες συλλήψεως του, αυτό έγινε τρεις (3) μήνες αργότερα.
Τυχάρπαστοι δυτικοί τυχοδιώκτες, αποτυχημένοι
πολιτικά στις χώρες τους, μέλη της επιβληθείσας Αντιβασιλείας,
(Άρμανσμπεργκ, Μάουερ, Έιντεκ, Άμπελ, Κράινερ) υποβοηθούμενοι από
γραικύλους αυλοκόλακες, που πάντοτε περίσσευαν στην πορεία της Ελληνικής
Ιστορίας, (Κωλέττης, Μαυροκορδάτος κ.α.) αλληλοϋπονομευόμενοι μεταξύ τους
ως προς την αύξηση της επιρροής για λογαριασμό του καθενός στα
ελληνικά τεκταινόμενα, αποφάσισαν να επιβάλλουν δικαιοσύνη
στους αλληλοσπαρασσόμενους Έλληνες και να διδάξουν δήθεν «πολιτισμό»
Ο Μάουρερ κηρύσσει στρατιωτικό νόμο σε όλη τη χώρα, με
αφορμή , τη μη καταβολή φόρων από τους κατοίκους της Τήνου, διατάσσοντας
Άγγλο Μάσον να συλλάβει τον Κολοκοτρώνη, τον Πλαπούτα και άλλους
αγωνιστές, με την κατηγορία «της εσχάτης προδοσίας».
Με το υπ΄αριθμ. 1841 (Απρίλιος 1834) κατηγορητήριο, ο
Κολοκοτρώνης και ο Πλαπούτας παραπέμπονται στο Κακουργιοδικείο Ναυπλίου,
ενώ σχετικά με το θόρυβο που δημιούργησε η φυλάκιση των δύο μορφών του
Αγώνα, ο τότε υπουργός Εσωτερικών Κωλέττης , είχε πει χαρακτηριστικά:
«Αν τον σκότωναν (ενν.τον Κολοκοτρώνη) στην Ύδρα
(ενν. στην αρχική του φυλάκιση, στην Ύδρα, το 1825), δε θα τον είχαμε να
μας τα κάνει αυτά σήμερα» Από τη αρχική σύνθεση του δικαστηρίου, στην οποία μετείχαν
οι:
α) Πολυζωίδης ως Πρόεδρος,
β) Πάικος ως Δικαστής
γ) Λουκόπουλος ως Δικαστής,
δ) Σούτσος ως Δικαστής,
ε) Τερτσέτης ως Δικαστής και
στ) Ζώτος ως Γραμματέας, αντικαταστάθηκαν ως
φιλοκολοκοτρωνιστές και για λόγους δικαστικής σκοπιμότητας,
από κάποιον Βούλγαρη (από την Κέρκυρα) και Φραγκούλη (από τη Θεσσαλία).
Μάλιστα ο Μάουρερ, είχε προσπαθήσει να προκαταλάβει
την ετυμηγορία των μελών της αρχικής σύνθεσης του δικαστηρίου και προφανώς
πρόεβη σε αντικαταστάσεις όταν διέγνωσε την απροθυμία κάποιων μελών «να
συνεργαστούν» .
Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, που άρχισε
τον Απρίλιο του 1834, καθήκοντα Υπουργού Δικαιοσύνης εκτελούσε ο
Κ.Σχινάς, που ανησυχούσε ιδιαίτερα για την καταδίκη του Κολοκοτρώνη
και του Πλαπούτα (καθημερινή παρουσία στη δίκη και πολλές φορές αυθαίρετη
και αναρμόδια επέμβαση στη διαδικασία) , ενώ επιπρόσθετα, όπως
προαναφέρθηκε ένας και των δικαστών ήταν ο Δ. Σούτσος, σύζυγος
της αδελφής του Σχινά.
Σε αυτή τη δίκη σκοπιμοτήτων, μεταξύ των υπολοίπων -προς τεκμηρίωση κατηγορίας-
εγγράφων, χρησιμοποιήθηκε και μια επιστολή του Γέρου προ του Τσάρο
της Ρωσίας, που αφορούσε όμως την επίλυση του Μοναστηριακού θέματος. Ήταν
η αφορμή να αποδοθεί η κατηγορία της εσχάτης προδοσίας περί συνεργασίας με
τους Ρώσους. Από το ακροατήριο , προσήλθαν για κατάθεση , δεκάδες μάρτυρες. Άλλοι προς
υπεράσπιση (Νομάρχης Τρίπολη, προεστοί, Διευθυντής Αστυνομίας Τρίπολης )
αλλά και πολλοί προς κατηγορία, κατά κανόνα πολιτικοί οπαδοί του Κωλέττη .
Στην εκτέλεση της ετυμηγορίας με την οποία
καταδικάστηκαν ως ένοχοι εσχάτης προδοσίας οι δύο κατηγορούμενοι,
μειοψήφησαν ο Πρόεδρος Πολυζωίδης και ο δικαστής Τερτσέτης, αρνούμενοι να
προσυπογράψουν κάτι που ήταν αντίθετο με τη δικαστική του συνείδηση.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, αφού πρώτα διέταξε την άσκηση
της σωματικής βίας κατά των μειοψηφούντων προκειμένου να επιτύχει την
αλλαγή της γνώμης τους, τους έθεσε σε εξάμηνη διαθεσιμότητα και τους
παρέπεμψε σε δίκη.
Μετά την έκδοση της καταδικαστικής απόφασης, ξεκίνησε ένας
νέος κύκλος φαυλοτήτων και υπονομεύσεων και αφορούσε την επιθυμία
του Όθωνα να μετατραπεί η θανατική ποινή σε ποινή φυλάκισης είκοσι
(20) ετών .
Αίσθηση προκάλεσε η επιμονή του Κωλέττη για άμεση εκτέλεση,
η άρνηση του Υπουργού Δικαιοσύνης Σχινά για υποβολή πρότασης
μετατροπής της ποινής , ενώ αντίθετα ο απλός λαός, αγανακτισμένος, διαμαρτυρόταν
για την απόφαση του δικαστηρίου.
Παροιμιώδης θα μείνει η στωικότητα του Γέρου, όταν
κάποιος από τον όχλο , ενώ μεταφερόταν από σιδηροδέσμιος από του
πραιτωριανούς φρουρούς της αντιβασιλείας, έλεγε «Στρατηγέ, κάνε κάτι, θα σε σκοτώσουν άδικα». Και ο Κολοκοτρώνης
του απάντησε «Είναι καλύτερο αυτό,
από το να με σκότωναν δίκαια»
Τελικά με την παρέμβαση του Όθωνα, λίγες μέρες πριν
τη εκτέλεση της καταδίκης, η ποινή μετατράπηκε σε 20ετή κάθειρξη .
Κάποιος υπασπιστής του Όθωνα μετέδωσε το νέο στον
Κολοκοτρώνη μέσα στη φυλακή, αλλά αυτός και πάλι ατάραχος του είπε «Θα
τον γελάσω το Βασιλέα, δε θα ζήσω τόσα χρόνια» Με την ενηλικίωση του
Όθωνα, (Μάιος 1835) χορηγήθηκε αμνηστία στον Γέρο και στο Πλαπούτα.
Τέτοιου είδους μικροπρεπείς σκοπιμότητες και δολοπλοκίες
από τους Έλληνες υποτελείς εκείνης της περιόδου, παρατηρούνται σε
πολλές διαδρομές της Ελληνικής μας Ιστορίας. Δυστυχώς τέτοιου είδους
μορφές τα μεταγενέστερα χρόνια, έδωσαν τα ονόματα τους σε πολλές οδούς σε
όλη την επικράτεια και αναπαραστάθηκαν σε αγάλματα, σε
ένδειξη ανταπόδοσης των υπηρεσιών τους. Ο Λαός της Αρκαδίας, όμως
μέσα από τη λαϊκή του παράδοση , δε φάνηκε αγνώμων.
Έδειξε συμπαράσταση και συντρόφεψε με στίχους και
δημοτικά τραγούδια τόσο στους έγκλειστους Αγωνιστές όσο και τους
ακατάβλητους δικαστές που , με την γενναιότητα και την πίστη τους στη
δικαιοσύνη προτίμησαν να μείνουν να μην αμαυρώσουν την συνείδηση τους. Οι φιγούρες
τους απεικονίζονται σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, ως πρότυπα δικαστικής ηθικής,
έξω από το δικαστικό μέγαρο της Τρίπολης.
Γορτύνιος79
Γορτύνιος79