Επιπλέον η Άγκυρα θέλει να μειώσει την περιβαλλοντική
επιβάρυνση στη λεκάνη των Στενών, να κατοχυρώσει την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας
και να συγκεντρώσει κεφάλαια για την εξάλειψη τυχόν ατυχημάτων με πετρελαιοφόρα
πλοία.
Αντιπαρερχόμαστε τις οικονομικές δυσκολίες που θα συναντήσει
το έργο -αν γίνει τελικά- και ερχόμαστε στην ουσία. Σύμφωνα με τη Συνθήκη του
Μοντρέ επιτρέπεται η διέλευση μέσω Βοσπόρου στον Εύξεινο Πόντο μόνο ελαφρών
πολεμικών πλοίων επιφανείας και βοηθητικά σκάφη, όχι όμως αεροπλανοφόρα και
υποβρύχια.
Όπως είχαμε σημειώσει, η ενδεχόμενη κατασκευή της νέας
διώρυγας ακυρώνει την Συνθήκη του Μοντρέ, και ως ιδιωτικό έργο, θα αποφασίζουν
οι Τούρκοι ποιας εθνικότητας μεγάλα πλοία ή υποβρύχια, θα περνούν μέσω της
διώρυγας στον Εύξεινο Πόντο. Και προφανώς, αυτά δεν θα είναι ρωσικά.
Ο αναλυτής του ρωσικού Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας
και Διεθνών Σχέσεων κ. Βίκτορ
Ναντένι-Ραγέφσκι, μιλά στην «Φωνή
της Ρωσίας» και επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις που είχαμε κάνει:
«Μια ανθρωπογενής
διώρυγα είναι απίθανο ότι θα υπόκειται στους όρους της Συνθήκης του Μοντρέ.
Ουσιαστικά η διέλευση των στρατιωτικών φορτίων και η διέλευση των πολεμικών
πλοίων θα είναι δυνατή. Θα πρέπει πολλά πιθανώς να διευκρινιστούν ως προς το
διεθνές νομικό πλαίσιο. Ακόμη και σε καιρό πολέμου οι Τούρκοι (δεδομένου ότι θα
είναι δική τους διώρυγα και όχι διεθνή Στενά) θα έχουν το δικαίωμα να
επιτρέπουν τη διέλευση κάποιων πλοίων. Αυτό θα ενισχύσει τις θέσεις της
Τουρκίας.
»Εάν πούμε τα
πράγματα με το όνομά τους, τότε ο δεύτερος Βόσπορος χρειάζεται στις Ηνωμένες
Πολιτείες για να ενισχύσουν την επιρροή τους στην περιοχή. Είναι σαφές ότι στη
Ρωσία αυτό δεν μπορεί να αρέσει. Αλλά και η Τουρκία είναι απίθανο ότι θα
ωφεληθεί από μια τέτοια διαμόρφωση των δυνάμεων.
»Φυσικά από τακτική άποψη το περιφερειακό της καθεστώς θα αυξηθεί. Αλλά από στρατηγική άποψη θα βρεθεί να έχει εμπλακεί σε έναν πολύ αμφίβολο τυχοδιωκτισμό με ασαφή κατάληξη. Και η φήμη της ως ανεξάρτητου γεωπολιτικού παίκτη θα τεθεί υπό συζήτηση».
voria