Η Υπεραγία Θεοτόκος στο πέρασμα των αιώνων έκανε δύο σημαντικές επισκέψεις στην Μακεδονική γη και μάλιστα σε ένα ιδιαίτερο σημείο του Αγίου Όρους.
Η πρώτη πραγματοποιήθηκε κατά την διάρκεια της επίγειας ζωή της ενώ ταξίδευε μαζί με τους Αγίους Αποστόλους προς την Κύπρο και η δεύτερη υπό την μορφή της Αγίας Εικόνας της, με την οποία αυτεπαγγέλτως διορίσθη ως Προστάτιδα και Πυλωρός του Αγιωνύμου Όρους.
Η πρώτη πραγματοποιήθηκε κατά την διάρκεια της επίγειας ζωή της ενώ ταξίδευε μαζί με τους Αγίους Αποστόλους προς την Κύπρο και η δεύτερη υπό την μορφή της Αγίας Εικόνας της, με την οποία αυτεπαγγέλτως διορίσθη ως Προστάτιδα και Πυλωρός του Αγιωνύμου Όρους.
Πιο συγκεκριμένα διαβάζουμε από τους κώδικες των Αγιορειτών Πατέρων:
“Όταν ανέβηκε η Θεομήτωρ στο όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί, έγειραν τα δέντρα και την προσκύνησαν. Κατά την γενική αγιορείτικη παράδοση, η Κυρία Θεοτόκος με τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, ταξίδευε με πλοίο από την Παλαιστίνη στην Κύπρο, για να επισκεφτεί τον Άγιο Λάζαρο (τον αναστημένο εκ νεκρών). Λόγω όμως μεγάλης τρικυμίας και με υπερφυσικό τρόπο, το πλοίο βρέθηκε στον Άθω και συγκεκριμένα στο λιμάνι του Κλήμεντος στη Μονή Ιβήρων.
Εκεί οι κάτοικοι του Άθω, οδηγούμενοι από τη θεία Πρόνοια, έσπευσαν να υποδεχθούν την μητέρα του Κυρίου μας Παναγία και αφού άκουσαν τη διδασκαλία της δέχθηκαν το Χριστιανισμό. Λέγεται επίσης από την παράδοση, ότι όταν πλησίαζε το πλοίο της Παναγίας το Άγιο Όρος, καταστράφηκε το μεγάλο άγαλμα του Διός που βρισκόταν στην κορυφή του Όρους και τα υπόλοιπα είδωλα συνετρίβησαν. Η κορυφή του Άθω και όλα τα δέντρα και τα σπίτια έκλιναν και προσκύνησαν προς το μέρος του λιμανιού του Κλήμεντος όπου έμπαινε το καράβι της Παναγίας.
Την άφιξη της Θεοτόκου στο Όρος αναφέρουν οι κώδικες Λ’ 66 και Ι’ 31 της Λαυριώτικης βιβλιοθήκης.
Όταν οι απόστολοι έβαλαν κλήρο τις περιοχές στις οποίες θα κηρύξουν, ζήτησε και η Παναγία να πάρει κλήρο για να κηρύξει το ευαγγέλιο. Ο κλήρος έδειχνε την περιοχή Ιβηρίαν. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ όμως παρουσιάστηκε και είπε στην Παρθένο ότι η πραγματική περιοχή στην οποία θα βρεθεί θα είναι η Μακεδονία και το Όρος Άθως. Όταν μπήκε το καράβι στο λιμάνι και έγινε μεγάλη αναταραχή στο Όρος, τότε οι κάτοικοι ήρθαν και ρωτούσαν τον Ιωάννη, πως έγιναν όλα αυτά και από ποιά δύναμη. Και αυτός τους εξήγησε και τους κύρηξε τον λόγο του Θεού μιλώντας τους στα Ελληνικά, ενώ ήταν Εβραίος.
Η Παναγία ευχαριστημένη από την ομορφιά του Όρους και τον κλήρον που της δόθηκε, προσευχήθηκε στον Χριστό λέγοντας:
“Υιε μου και Θεέ μου, ευλόγησον τον τόπον τούτον και κλήρον μου. Και επίχεον επ’ αυτού το έλεος σου και φύλαξον αβλαβή ως της συντελείας του αιώνος τούτου και τους κατασκηνούντας εν αυτώ, δια το όνομα σου το Άγιον και Εμόν, ώστε δια μικρού κόπου και αγώνος της μετανοίας αφεθήναι αυτής αμαρτήματα αυτών. Έμπλησον αυτούς παντός αγαθού και αναγκαίου εν τω αιώνι τούτω και ζωής αιωνίου εν τω μέλλοντι καταξίωσον, δοξασον υπέρ πάντα τόπον, τον τόπον τούτον και θαυμάστωσον παντοιοτρόπως, πλήρωσον αυτόν εκ παντός έθνους των υπό τον Ουρανόν, των κεκλημένων τω ονόματι Σου και πλάτυνον τα σκηνώματα εν αυτώ από άκρον εως άκρου αυτού. Απάλλαξον αυτούς της αιωνίου κολάσεως και σώσον εκ παντός πειρασμού, ορατών και αοράτων εχθρών και πάσης αιρέσεως και ειρήνευσον τω ορθοδόξω δόγματι.“
Τότε ακούστηκε φωνή από τους Ουρανούς που έλεγε:
“Όσα ήτησας και προσεύξω Μήτερ μου, ούτως έσται Σοί πάντα, εάν και αυτοί τα εντάλματά μου φυλάξωσιν! Από του νύν και εξής έστω ο τόπος ούτος κλήρος Σός και περιβόλαιον Σόν και Παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτηρίας των θελόντων σωθήναι, αλλά και προσφυγή και καταφύγιον και ατάραχος λιμήν της μετανοίας των πεφορτισμένων με πολλάς αμαρτίας.“ (*)
Από το Συναξάριον του Μηναίου των Αγιορειτών Πατέρων διαβάζουμε:
“ΤΗ ΤΡΙΤΗ ΤΗΣ ΔΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΥ
Τη αυτή ημέρα, Τρίτη της Διακαινησίμου, εορτάζομεν την προς την εν Άθω περιφανή των Ιβήρων Μονή δια θαλάσσης παράδοξον έλευσιν της θαυματουργού και Αγίας Εικόνος της ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, της Κυρίας ημών ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΗΣ, γενομένην κατ’ αυτήν την ημέραν, εν έτει 1004.
Ξένως ημίν ήκες εν τη ση Εικόνι
Και της Ποίμνης σου πυλωρός ώφθης, Κόρη.
Θεοτόκου Πορταϊτίσσης τέρατ’ αείδω λιγυρώς.
ΚΑΤΑ τον θ΄ μετά Χριστόν αιώνα, επί της βασιλείας Θεοφίλου του Εικονομάχου (829-842), εξηγριώθη ο κατά των αγίων Εικόνων δεινός διωγμός, και οι μεν Ορθόδοξοι προσκυνηταί αυτών παρεδίδοντο εις τιμωρίας και βάσανα, αι δε άγιαι Εικόνες απερρίπτοντο εκ των ιερών Ναών και κατεκαίοντο. Καθ’ όλας δε τας πόλεις και τα χωρία ήσαν ήσαν απεσταλμένοι μυστικώς κατάσκοποι, εις ανεύρεσιν κεκρυμμένων Εικόνων μετά αυστηράς διαταγής, ίνα εξολοθρεύωσιν αυτάς.
Κατ’ εκείνον τον καιρόν έζη εις τα μέρη της Νικαίας πλουσία τις, ευσεβής και ενάρετος χήρα γυνή, έχουσα και υιόν νέον μονογενή. Είχε δε αυτή την θαυματουργόν ταύτην Εικόνα, προς την οποίαν είχε ιδιαιτέραν πίστιν και ευλάβειαν. Οικοδομήσασα δε Εκκλησίαν μικράν πλησίον του οίκου αυτής, έθεσεν εν αυτή και την αγίαν ταύτην Εικόνα και συνεχώς ανέπεμπεν έμπροσθεν αυτής θερμάς δεήσεις. Οι δε βασιλικοί κατάσκοποι, ελθόντες εις την οικοίαν αυτής, και ιδόντες εκ της θυρίδος εντός του Ναού του παρ’ αυτής οικοδομηθέντος τον θείον τούτον θυσαυρόν, είπον προς την χήραν γυναίκα απειλητικώς: «ή δώσε εις ημάς χρήματα ή θα εκτελέσωμεν αμέσως το του βασιλέως διάταγμα και θα σε τιμωρήσωμεν μέχρι θανάτου».
Όθεν η μεν χήρα υπεσχέθη να δώση εις αυτούς κατά την επομένην τα ζητούμενα χρήματα, οι δε φιλάργυροι εκείνοι συγκατετέθησαν να περιμένωσι.
Μετά δε την αναχώρησιν των στρατιωτών απήλθεν η χήρα μετά του υιού αυτής εις την Εκκλησίαν την νύκτα, και επί πολλά ώρας προσηύχετο ενώπιον της αγίας Εικόνος, κλίνουσα το γόνυ, και χείρας και όμματα αίρουσα προς τον ουρανόν και καταβρέχουσα δια των δακρύων αυτής την γην. Είτα μετ’ ευλαβείας και τρόμου πολλού μετέφερε την αγίαν Εικόνα εις τον αιγιαλόν, και εκεί πάλιν προσευχομένη μετά κατανύξεως έλεγε προς την ουράνιον Άνασσαν: «Δέσποινα του κόσμου, Συ ως του Θεού Μήτηρ, έχεις την εξουσίαν επί πάσης της Κτίσεως. Σύ δύνασαι να λυτρώσεις και ημάς εκ της του βασιλέως οργής, και την αγίαν Εικόνα σου εκ του εν τη θαλάσση καταποντισμού!»
Ευθύς δε ως είπε τους λόγους τούτους, έβαλε την αγίαν Εικόνα εις την θάλασσα, και ιδού βλέπει έργον θαυμάσιον: Η αγία Εικών δεν έπεσε πλαγίως, αλλ’ εστάθη ορθία εις τα ύδατα, και ούτως εφέρετο επί των κυμάτων κατευθυνόμενη προς δυσμάς.
Όθεν παρηγορηθείσα η χήρα εκ του θεάματος τούτου ηυχαρίστησε μεγάλως τον Κύριον και την Πανάχραντον Μητέρα Αυτού, και στραφείσα είπε προς τον υιόν αυτής: «Ήδη, τέκνον μου, θέλει εκπληρωθή η επιθυμία και ελπίς ημών, δεν θα είναι ματαία η ευσέβεια ημών και η προς την Υπεραγίαν Θεοτόκον ευλάβεια ημών. Ήδη εγώ είμαι ετοίμη δια την προς αυτήν αγάπην να αποθάνω από τας χείρας των τυράννων. Αλλά δεν επιθυμώ και τον ιδικόν σου θάνατον. Εγώ δεν δύναμαι να αναχωρήσω εντεύθεν, σε όμως παρακαλώ και δέομαι να αναχωρήσεις εις τα μέρη της Ελλάδος». Ούτος υπακούσας ο υιός εις τας συμβουλάς της μητρός αυτού, αποχαιρέτησεν αυτήν και ταχέως ανεχώρησεν εις Θεσσαλονίκην και μετά ταύτα μετέβη εκείθεν εις το Όρος του Άθω, όπου μετά ταύτα ανηγέρθη η σεβάσμια Μονή των Ιβήρων και γενόμενος Μοναχός, και ζήσας θεαρέστως και ευσεβώς εν ειρήνη απήλθε προς Κύριον. Αύτη δε η μετοίκησις αυτού αναμφιβόλως οικονομήθη κατά θείαν νεύσιν, καθ’ ότι εξ αυτού έμαθον οι Ερημίται του Άθω περί της Εικόνος της βληθείσης εις την θάλασσαν υπό της μητρός αυτού.
Το δε που, και το πόσον καιρόν εκρύπτετο η θαυματουργός αυτή Εικών της Θεοτόκου, γνωρίζει μόνο ο Παντεπόπτης, ο ποιών θαυμαστά τε και ένδοξα! Μετά δε τον θάνατον του εκ της Νικαίας ελθόντος, ως είπομεν, και εις το Άγιον Όρος κατοικήσαντος, εν μια εσπέρα βλέπουσιν οι Μοναχοί της των Ιβήρων Μονής επί της θαλάσσης πύρινον στύλον φθάνοντα έως του Ουρανού. Όθεν κατασχεθέντες υπό αμηχανίας και φρίκης έμειναν ακίνητοι και μόνον έκραζον το «Κύριε ελέησον!» Το όραμα τούτο εξηκολούθησεν αλλεπαλήλως ημέρας και νύκτας τινάς. Όθεν συνήχθησαν και οι των πέριξ Μονών Μοναχοί εις τον αιγιαλόν και τότε είδον ότι ο πύρινος εκείνος στύλος ίστατο άνωθεν Εικόνος της Θεοτόκου, ευρισκομένης ορθίας επί της θαλάσσης. Επεχείρησαν τότε να πλησιάσουν προς αυτήν, αλλ’ όσον ούτοι επλησίαζον, τοσούτο η Εικών απεμακρύνετο. Τότε οι της των Ιβήρων Μονής Μοναχοί, κατά πρόσκλησιν του Προεστώτος αυτών, συνήχθησαν εις την Εκκλησίαν και μετά δακρύων παρεκάλουν τον Κύριον, ίνα χαρίση εις την Μονήν τον ατίμητον τούτον θησαυρόν, την αγίαν ταύτην Εικόνα της Παναχράντου Αυτού Μητρός. Ο δε Κύριος επήκουσε της εγκαρδίου αυτών δεήσεως και ικεσίας.
Κατ’ εκείνον τον καιρόν ήτο εις την Μονήν Ιβήρων Μοναχός τις Γαβριήλ ονομαζόμενος , Ίβηρ το γένος, διακεκριμένος και δια το αυστηρόν του βίου, και το ακαίρεον και άπλαστον των ηθών. Ούτος κατά μεν το θέρος, αναχωρών εις τα κορυφάς των ορέων, ησύχαζεν εις τόπους τραχείς και αβάτους, κατά δε τον χειμώνα κατήρχετο εις τα παράλια μέρη ή και εντός της Μονής. Ήτο δε πάντοτε ενδεδυμένος τρίχινον ιμάτιον, ετρέφετο μόνον με χόρτα, έπινεν απλούν ύδωρ, και με έναν λόγον έζη ως επίγειος Άγγελος και ουράνιος άνθρωπος.
Προς τούτον τον ευλαβή Γέροντα φανερωθείσα κατ’ όναρ η Υπεραγία Θεοτόκος, ακτινοβολούσα από Ουράνιο Φως, είπε προς αυτόν: “Ειπέ εις τον Προεστώτα και εις τους αδελφούς, ότι βούλομαι να δώσω εις αυτούς την Εικόνα μου, όπως σκέπη και βοηθή αυτούς. Είσελθε κατόπιν εις την θάλασσα, και περιπάτησον επι τον κυμάτων, και τότε θέλουν γνωρίσει πάντες την εμήν θέλησιν και ευδοκίαν προς το Μοναστήριον σας”.
Ταύτα ο Γέρων ανέφερε προς τον Προεστώτα. Κατά δε την επομένην, εντολή του Προεστώτος, άπαντες οι της των Ιβήρων Μονής Μοναχοί, μετά δεήσεων, παρακλήσεων, θυμιαμάτων και λαμπάδων εξήλθον εις τον αιγιαλόν. Τότε ο μεν Γαβριήλ εισελθών εις την θάλασσαν θαυμασίως εβάδισεν επί των υδάτων, ως επί της ξηράς, και κατηξιώθη να λάβη εις τας αγκάλας του την πάνσεπτον Εικόνα, οι δε Μοναχοί μετ’ εβλαβείας μεγάλης και χαράς προϋπήντησαν αυτήν εις τον αιγιαλόν και επί τρία ημερονύκτια ετέλουν ευχαριστηρίους παρακλήσεις ενώπιον της αγίας Εικόνος. Έπηξαν δε εις τον τόπον μικράν Εκκλησίαν και ελειτούργησαν, κατόπιν δε έφεραν αυτήν εις τον Καθολικόν Ναόν και έθηκαν εντός του Ιερού Βήματος.
Την επομένη ημέραν ελθών ο κανδηλάπτης προ του όρθρου, ίνα ανάψη κατά την συνήθειαν τας κανδήλας, δεν εύρεν εν τω Ναώ την νεοφανή Εικόνα, και μετά πολλών ωρών έρευναν εύρον αυτήν οι αδελφοί επί του τείχους άνωθεν της πύλης της Μονής. Όθεν έφεραν και πάλιν αυτήν εις τον ίδιον τόπον, αλλά και πάλιν κατά την επομένην πρωϊαν εύρον αυτήν άνωθεν της Πύλης της Μονής. Οι δε αδελφοί και πάλιν την έφεραν εν τω Ναώ και τοιουτοτρόπως ηκολούθησε πολλάκις η μεταφορά. Τέλος εφανερώθη πάλιν η Θεοτόκος κατ’ όναρ εις τον ρηθέντα Γαβριήλ και είπε προς αυτόν:
“Ειπέ εις τους αδελφούς, ίνα μη με ενοχλώσι του λοιπού, διότι εγώ δεν επιθυμώ φυλάττωμαι από σας, αλλά ίνα εγώ φυλάττω υμάς, όχι μόνον εις την παρούσαν ζωήν, αλλά και εις την μέλλουσαν. Να ελπίζωσι δε εις την ευσπλαχνίαν του Υιού μου και Δεσπότου άπαντες οι εν τω Όρει τούτω εναρέτως και μετ’ ευλαβείας και φόβου Θεού ζώντες Μοναχοί, καθότι τούτο το χάρισμα εγώ εζήτησα και έλαβον παρ’ Αυτού, και ιδού δίδω εις υμάς σημείον, έως ότου βλέπετε την εμήν Εκόνα εν τη Μονή, η χάρις και το έλεος του Υιού μου να μην εκλείψωσιν εξ υμών”
Ακούσαντες ταύτα οι αδελφοί παρά του Γαβριήλ επλήσθησαν χαράς ανεκλαλήτου, έκτισαν δε Παρεκκλήσιον πλησίον των Πυλών της Μονής, και έθεσαν εν αυτώ την θαυματουργόν Εικόνα επί του εικονοστασίου, εις την οποίαν συνήθως τίθενται αι λεγόμεναι Δεσποτικαί Εικόνες. Έκτοτε λοιπόν και μέχρι σήμερον διαμένει εις τον τόπον αυτόν τον παρ’ Αυτής της ιδίας Θεοτόκου εκλεγέντα. Τούτου ένεκα λέγεται η Εικών Πορταϊτισσα, και ως εκ της επωνυμίας της Μονής λέγεται και Ιβηριτική.
Έκτισαν δε την θύραν εις άλλο μέρος, καθώς και έως την σήμερον φαίνεται, εις αψευδή μαρτυρίαν του θαύματος. Έκτοτε λοιπόν εις την Μονήν ταύτην γίνονται άπειρα θαύματα. Δαιμονιζόμενοι θεραπεύονται, χωλοί περιπατούσι, τυφλοί αναβλέπουσι και πάσα νόσος φεύγει από τον πάσχοντα….”
Από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε ότι πράγματι η Παναγία κατέφθασε εις το Αγιώνυμο Όρος της Μακεδονικής γης δύο φορές κατά το παρελθόν.
Η Υπεραγία Θεοτόκος εισέρχεται για πρώτη φορά στο λιμένα του Κλήμεντος, σε τόπο τον οποίο δεν γνωρίζει από πριν, αλλά θαμπώνεται από την ομορφιά του και ζητεί από τον Κύριο να γίνει ο κλήρος της, να τον ευλογήσει και να τον κρατήσει αβλαβή «ως της συντέλειας του αιώνος τούτου» αλλά και όσους κατοικούν σ’ αυτόν και αγωνίζονται εις το όνομα του Αγίου Θεού. Έτσι η Υπεραγία Θεοτόκος λαμβάνει αυτό το δώρημα από τον Υιό της και κάνει κλήρο της το ανθοστόλιστο τούτο Περιβόλι του Αγιωνύμου Όρους.
Όμως παρά το γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που εισέρχεται σε αυτόν τον τόπο, η Θεοτόκος μιλάει εσχατολογικά με τη φράση της:
“Και επίχεον επ’ αυτού το έλεος σου και φύλαξον αβλαβή ως της συντελείας του αιώνος τούτου και τους κατασκηνούντας εν αυτώ….. ”.
την οποία φράση αν απομονώσουμε και την εξετάσουμε μεμονωμένα πιθανόν να οδηγηθούμε και σε λάθος συμπεράσματα. Την κρατούμε όμως προς το παρόν και θα την εκτιμήσουμε στη συνέχεια.
Περίπου 970 χρόνια αργότερα, το 1004 μχ εμφανίζεται η θαυματουργός εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου της επονομαζομένης Πορταϊτίσσης για δεύτερη φορά στο λιμένα του Κλήμεντος στην σημερινή Ιερά Μονή των Ιβήρων. Οι μοναχοί της Μονής αλλά και των γύρω Μονών βλέπουν μια ουρανομήκης φλόγα, ένα πύρινο στύλο να ανεβαίνει από την θάλασσα και να χάνεται στον ουρανό, και συγκεντρώνονται όλοι για να δουν τούτο το παράδοξο. Μια εικόνα της Παναγίας πλέει όρθια επάνω στα κύματα και όσοι προσπαθούν με πλοιάρια να την προσεγγίσουν αποτυγχάνουν διότι την βλέπουν να απομακρύνεται.
Τότε οι Μοναχοί της Μονής των Ιβήρων κλείνονται στο Μοναστήρι τους και κάνουν θερμή παράκληση προς τον Κύριο για να τους χαρίσει τούτο τον ανεκτίμητο θησαυρό· και η δέηση τους εισακούγεται.
Στα όρια της Μονής των Ιβήρων και προς τις δύσβατες κορυφές των βουνών, τον καιρό εκείνο ασκήτευε ο Όσιος Γαβριήλ ο Ίβηρας στον οποίο παρουσιάζεται κατ όναρ η Θεοτόκος και του λέγει να αναγγείλει στον ηγούμενο ότι προτίθεται να δώσει την Εικόνα της σε τούτη τη Μονή, διότι γι’ αυτό το λόγω αφίχθη εκεί και τον προτρέπει να βαδίσει επάνω στη θάλασσα για να την αναλάβει. Σε μια άλλη εκδοχή που υπάρχει, πιο ανεπίσημη, φαίνεται η ίδια η Θεοτόκος να είπε κατ’ όναρ στον Όσιο Γαβριήλ: “Συ θα κατέλθης να παραλάβεις την Εικόνα μου. Φέρεις το όνομα του “νυμφαγωγού” μου. Σε κρίνω άξιον. Θα βαδίσης αφόβως επί του ύδατος”
Έτσι και γίνεται. Ο Όσιος Γαβριήλ ενημερώνει τον ηγούμενο της μονής ο οποίος συναθροίζει όλους του μοναχούς οι οποίοι τελούν λιτανεία μετά λαμπάδων και ύμνων κατευθυνόμενοι προς την θάλασσα.
Ο Όσιος Γαβριήλ ο Ίβηρας ακολουθεί το πρόσταγμα της Παναγίας, βαδίζει επί της θαλάσσης και εξάγει επ’ ώμου την Εικόνα προς έκπληξη και θαυμασμό και φόβο πάντων των παρισταμένων και βλεπόντων.
Ο υμνογράφος μετέπειτα περιγράφει την ευλογημένη αυτή στιγμή με εξαίσιους ύμνους:
Ἦχος πλ. α΄.
Χαίροις ἀσκητικῶν
«Χαίρων, ὁ ἱερὸς Γαβριήλ, καὶ καθυπείκων τῇ σεπτῇ ἐμφανείᾳ Σου, κατήλθεν ἀπὸ τοῦ ὄρους, καὶ ἐν θαλάσσῃ ἁγνή, ἴχνεσιν ἀβρόχοις εἰσπεπόρευται, καὶ πίστει ἀνέλαβε, τὴν ἁγίαν Εἰκόνα Σου, τῶν οἰκτιρμῶν Σου, γλυκασμὸν ἀποστάζουσαν, καὶ βραβεύουσαν, ἀληθῆ ἀγαλλίασιν· ὅθεν αὐτὴν δεξάμενοι, ὡς θείαν Σου ἔλευσιν, ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων, πανευλαβῶς ἐναπέθεντο, ὑμνοῦντες αἰνοῦντες, Πορταΐτισσα Παρθένε, τὰ μεγαλεῖά Σου.»
Και εκεί ακριβώς που την εναποθέτει αναβλύζει Ιερό Αγίασμα. Οι παριστάμενοι ψάλλοντες, δοξολογούντες και ευχαριστούντες τον Θεό και την Δέσποινα που έλαβαν αυτόν το θησαυρό, καταθέτουν την Ιερά Εικόνα ως μέγα πλούτο στον Κεντρικό Ναό της Μονής.
Την επομένη πρωία ο μοναχός που ανάβει τα κανδήλια πριν τον όρθρο στον κεντρικό Ναό δεν βρίσκει την νεοφανή Εικόνα εντός του Ναού αλλά μετά από πολύωρη έρευνα οι αδελφοί την βλέπουν να στέκεται όρθια πάνω από την κεντρική πύλη της Μονής. Αφού την φέρνουν πάλι μέσα στον κεντρικό Ναό την επομένη ομοίως την ξαναβρίσκουν όρθια και άνωθεν της Πύλης της Μονής. Αυτό επαναλαμβάνεται για αρκετές ημέρες ωσότου η Υπεραγία Θεοτόκος εμφανίζεται και πάλι κατ’ όναρ στον Όσιο Γαβριήλ και του λέγει:
“Να πεις στους αδελφούς να μην με ενοχλούν στο εξής, διότι δεν ήλθα εδώ για να με φυλάγεται εσείς αλλά δια να σας φυλάγω εγώ και στην παρούσα αλλά και στην μέλλουσα ζωή. Να πεις επίσης σε όλους τους αδελφούς σε αυτό εδώ το Όρος που ζουν με ευλάβεια και αρετή και φόβο Θεού, να ζητούν και να εύχονται την ευσπλαχνία του Υιού μου και Δεσπότου, διότι αυτό το χάρισμα ζήτησα και έλαβα από Αυτόν. Και σας δίνω ετούτο ως σημάδι, όσο θα βλέπετε την Εικόνα μου σε αυτήν εδώ την Μονή το έλεος και η χάρις του Υιού μου δεν θα λείψουν από εσάς”
Η δεύτερη λοιπόν άφιξη της Υπεραγίας Θεοτόκου (υπό την μορφή του Ιερού εκτυπώματος Της) στην Γη της Μακεδονίας πραγματοποιείται πάλι στο λιμένα του Κλήμεντος δηλ στην Ιερά Μονή των Ιβήρων. Και εδώ θα πρέπει να σταθούμε γιατί υπάρχουν δύο πολύ μεγάλα σημεία σε αυτήν την άφιξη της Θεοτόκου.
Το πρώτο μεγάλο σημείο είναι ότι η Θεοτόκος ξαναμιλάει εσχατολογικά για τον ίδιο τόπο, τον Άθωνα όπως είχε μιλήσει και στην πρώτη επίσκεψη Της εκεί λέγοντας: “Και επίχεον επ’ αυτού το έλεος σου και φύλαξον αβλαβή ως της συντελείας του αιώνος τούτου και τους κατασκηνούντας εν αυτώ….. ”.
Αυτή τη φορά εμφανίζεται κατ όναρ στον Όσιο Γαβριήλ και του λέγει: “…Και σας δίνω ετούτο ως σημάδι, όσο θα βλέπετε την Εικόνα μου σε αυτήν εδώ την Μονή το έλεος και η χάρις του Υιού μου δεν θα λείψουν από εσάς”
Συνεπώς η Υπεραγία Θεοτόκος με τις δύο αυτές αναφορές της συνδέει άμεσα το Άγιον Όρος και την Αγία Εικόνα της με το τέλος του κόσμου. Το πρώτο λοιπόν συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι το Άγιον Όρος και η θαυματουργός Εικόνα της Πορταϊτίσσης θα υπάρχουν έως της Δευτέρας Παρουσίας σύμφωνα με τα ίδια τα λεγόμενα της Παναγίας.
Αυτή όμως είναι και η ευλογία της Υπεραγίας Θεοτόκου προς την Μακεδονική Γη. Διότι την κάνει κτήμα Της και δεύτερο σπίτι Της και μέσα απ’ αυτήν οριοθετεί την ΑΡΧΗ και το ΤΕΛΟΣ όλων.
ΑΡΧΗ γιατί από αυτήν την ευλογημένη γη αρχίζει να κηρύττει τον λόγο του Υιού και Θεού Της και ΤΕΛΟΣ γιατί πάλι από εκεί θα ξεκινήσει η Δεύτερη Έλευση του Δεσπότη Χριστού όταν θα αναχωρήσει προς άγνωστο προορισμό το Ιερό εκτύπωμα Της, δηλ. η Πορταϊτισσα.
Το δεύτερο μεγάλο σημείο είναι ότι η Θεοτόκος κατά την δεύτερη άφιξη της στον Άθωνα στην δεύτερη κατ’ όναρ εμφάνιση της στον Όσιο Γαβριήλ του λέγει: “Ειπέ εις τους αδελφούς, ίνα μη με ενοχλώσι του λοιπού, διότι εγώ δεν επιθυμώ φυλάττωμαι από σας, αλλά ίνα εγώ φυλάττω υμάς..”
Δηλ. “Να πεις στους αδελφούς να μην με ενοχλούν στο εξής, διότι δεν ήλθα εδώ για να με φυλάγεται εσείς αλλά δια να σας φυλάγω εγώ….”
Η Υπεραγία Θεοτόκος εδώ δείχνει να ενοχλείται από τις αλλεπάλληλες μετακινήσεις Της μέσα στη Μονή από τους Μοναχούς, οι οποίοι αρχικά την τοποθετούν στον κεντρικό Ναό (Καθολικόν) αλλά Εκείνη έχει ήδη αποφασίσει την θέση Της μέσα στο Μοναστήρι. Και αυτή η θέση δεν είναι άλλη από την κεντρική ΠΥΛΗ της Μονής.
Τους το λεει ξεκάθαρα ότι δεν πήγε εκεί για να την φυλάνε αλλά για να τους φυλάει. Η Παναγία λοιπόν αναλαμβάνει αυτεπαγγέλτως το ρόλο του ΦΡΟΥΡΟΥ και ΠΡΟΜΑΧΟΥ του Μοναστηριού. Εξου και το προσωνύμιο το οποίο της έδωσαν οι Μοναχοί ΘΥΡΩΡΟΣ ή ΠΥΛΩΡΟΣ.
Από τον παρακλητικό Κανόνα της Πορταϊτίσσης διαβάζουμε στην Ωδή α΄
Ήχος πλ. δ΄
Αρματηλάτην Φαραώ
«Ὕπερθεν Κόρη τῶν πυλῶν ηὐδοκήσας, τῆς τῶν Ἰβήρων Μονῆς, τὸ θεοειδές σου σωθῆναι Ἐκτύπωμα· ἐντεῦθεν ΙΙορταΐτισσα, φερωνύμως ἐκλήθης, ὡς θυρωρὸς αὐτεπάγγελτος, ταύτης σου τῆς ποίμνης καὶ πρόμαχος.»
Είναι όμως η Πορταϊτισσα Πυλωρός και Πρόμαχος μονάχα αυτού του Μοναστηριού ή μήπως είναι ολόκληρου του Άθωνα και κατ’ επέκταση και της Μακεδονίας;
Κι αν συνδυάσουμε το ερώτημα αυτό με την παράδοξο διπλή άφιξη Tης στο συγκεκριμένο σημείο, δημιουργούνται επιπλέον ερωτήματα…
Γιατί η Παναγία στάθηκε, ως φρουρός που φυλάσσει ετούτη την ευλογημένη γη, σε εκείνο το συγκεκριμένο σημείο και όχι κάπου αλλού;
Νομίζω ότι την απάντηση σε τούτο το ερώτημα την γνωρίζει μονάχα η Υπεραγία Θεοτόκος η οποία φυσικά ενήργησε κατά Θεία οικονομία….
Εμείς απλά κάνουμε ασκήσεις επί χάρτου και τίποτε άλλο.
Ως γνωστόν, αυτός που φυλάγει γνωρίζει και τι φυλάγει αλλά και από τι το φυλάγει.
Συνεπώς η Πυλωρός του Άθωνα γνωρίζει πολύ καλά τον κίνδυνο που διατρέχει το σπίτι Της και από πού προέρχεται αυτός. Και καθώς φαίνεται, από εκεί στα ΒΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ που στέκεται τον βλέπει καλύτερα.
Ο Δρ Κωσταντίνος Βαρδάκας Καθηγητής της Οδοντιατρικής και ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ ΣΤΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ, σε άρθρο του για τις εξορύξεις πετρελαίου που σχεδιάζουν οι Τούρκοι στο Βόρειο Αιγαίο αναφέρει συγκεκριμένα:
“…Στην αρχή είπαν ότι θα πάνε το ογκώδες αυτό πλοίο εξόρυξης στην Κύπρο και μετά συμπλήρωσαν ότι θα κάνουν εξορύξεις στην Μαύρη Θάλασσα.
Ποια Μαύρη Θάλασσα και πράσινα άλογα, όταν στην Μαύρη Θάλασσα γίνονται εργασίες πόντισης θαλασσίων σωληνώσεων για τον Turkish Stream;
Άρα απομένει το Βόρειο Αιγαίο με τα καλής ποιότητας πετρέλαια του Μπάμπουρα η Ακρωτήριου Καλόγερου στην Θάσο και της ΛΑΔΟΞΈΡΑΣ στην Σαμοθράκη
Εκεί το πετρέλαιο αναδύεται από τα αβαθή των περιοχών και λαδώνει ακόμα και τους κολυμβητές..” (**)
Μα αλήθεια δεν είναι αυτό; Και μήπως απ’ εκεί δεν περνά η ματιά της Κυρίας Πορταϊτισσας και φθάνει έως την Πόλη και το ΠΟΘΟΥΜΕΝΟ;
Στο παρελθόν τα ίδια γένη των Αγαρηνών δεν ήταν αυτά που προσπάθησαν να εξαφανίσουν την ευλογημένη ετούτη γη αλλά στο τέλος εξαφανίσθηκαν οι ίδιοι από εκεί;
Από το Συναξάριον του Μηναίου των Αγιορειτών Πατέρων διαβάζουμε:
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους εκστράτευσαν πολυάριθμα γένη Αγαρηνών κατά της Κωνσταντινουπόλεως διά ξηράς και διά θάλασσης, εις πλήθος αναρίθμητον. Ο δε Αμιράς και αρχηγός αυτών μαθών, ότι εις το Όρος Άθω ήσαν πολλαί Μοναί, παραλαβών δεκαπέντε πλοία πολεμικά, ήλθον εις το Όρος και ηγκυροβόλησαν εις την Μονήν των Ιβήρων. Ευθύς τότε ορμήσαντες περιεκύκλωσαν αυτήν ως θήρες άγριοι και ανήμεροι. Οι δε Μοναχοί, ιδόντες το πλήθος των επιδρομέων και την οργήν εκείνην την άτακτον, εισέλθόντες εις τον θείον Ναόν, έλαβον τα ιερά Σκεύη και την πάνσεπτον Εικόνα της Θεοτόκου και έκρυψαν αυτά εις τον Πύργον, όπου είχον το σκευοφυλάκιον, εις το οποίον εκρυφθήσαν και αυτοί. Τότε οι επιδρομείς, μη έχοντες αντιμαχόμενον, εποίησαν μηχανήν τινα και εισήλθον εις την Μονήν. Αφ' ου δε έκαμαν όσα ήθελον και ερήμωσαν και ηφάνισαν αυτήν παντελώς, επήραν τα σχοινιά των πλοίων και έδεσαν στους κίονας της Εκκλησίας, σύροντες αυτά εν αλαλαγμώ, ίνα ρίψουν τον Ιερόν Ναόν, αλλά δεν ηδύνηθησαν. Βλέποντες ταύτα οι Μοναχοί και ακούοντες τα λεγόμενα, έλεγον εκ βάθους καρδίας εκείνα τα προφητικά ρήματα:
«Ίνα τι υπνοίς Κύριε; Ανάστηθι και μη απώση είς τέλος» (Ψαλμ. μγ' 24),
«Ο Θεός, ήλθοσαν έθνη είς την κληρονομίαν σου, εμίαναν τον Ναόν τον Άγιον σου» (Ψαλμ.ση' 1),
«Ταχύ προκαταλαβέτωσαν ημάς οι οικτιρμοί σου» (Ψαλμ.οη΄ 8) και άλλα τοιαύτα.
Βρέχοντες δε την γήν με δάκρυα θερμά και την αγίαν Εικόνα της Θεοτόκου υψούντες έλεγον:
«Ω Δέσποινα, τοιαύτας υποσχέσεις εποίησας εις εμάς; Δεν υποσχέθης να είσαι φύλαξ και βοηθός ημών; Αλλά μη παραδώσης ημάς εις τέλος, αν και αμαρτωλοί και ανάξιοι είμεθα, δια να μη είπωσιν οι εχθροί μας, που είναι ο Θεός αυτών;»
Ταύτα οι μεν Μοναχοί δακρύοντες έλεγον η δε υπέρμαχος Στρατηγός, η οξύτατη και ταχίστη των επικαλουμένων αυτήν βοήθεια, η Αειπάρθενος Θεοτόκος, η προμαχούσα της ιδίας Μονής, δεν παρείδε τας δεήσεις αυτών, ούτε τας υποσχέσεις διέψευσεν. Αλλά τις λαλήσει τα της Παρθένου θαυμάσια; Αφού ενύκτωσεν, εξαίφνης έγινε τοσαύτη καταιγίς και τρικυμία εις την θάλασσαν, ώστε εναυάγησαν όλα τα πλοία και δεν έμεινεν ειμή μόνον το του Αμιρά και τούτο δια να γνωρίση ο άφρων την αμαρτία του, καθώς και εγέντετο. Διότι θαύμα ηκολουθεί τω θαύματι.
Όταν εξημέρωσεν, είδον οι Μοναχοί τα νεκρά σώματα των ναυαγών, άτινα έκειντο εν σωρό είς τον αιγιαλόν, καθώς και η των πλοίων αποσκευή άπασα. Τότε και ο αρχηγός αυτών ιδών την απώλειαν των πλοίων έτυπτε το πρόσωπον και έβαλε χώμα εις την κεφαλήν αυτού.
Προσέλθων δε ταπεινώ τω σχήματι, γίνεται ικέτης ευγνώμων, ο πρώην θηριώδης και όχι άνθρωπος, λέγων προς τους Μοναχούς: «Δεήθητε, δούλοι του αληθινού Θεού, ίνα μη και εγώ απόλωμαι». Δώσας δε είς αυτούς χρυσόν είς πλήθος άπειρον λέγει:
«Λάβετε τα χρήματα ταύτα ανοικοδομήσατε τα τείχη του Μοναστηρίου σας και κάμετε αυτά υψηλά, ίνα μη δύνανται εαν έλθωσι και πάλιν άλλοι εχθροί, να σας ζημιώσωσι».
Οι δε Μοναχοί λαβόντες τα χρήματα έκτίσαν είς ύψος τα τείχη, καθώς και μέχρι σήμερον φαίνονται…”
Το ίδιο λοιπόν ας αναμένουμε και ας ευχόμαστε κι εμείς σήμερα, διότι το τελευταίο καταφύγιο μας είναι αναμφίβολα η Προστασία και η Σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Η ακτινοβολία της Παναγίας της Πορταϊτίσσης, η οποία αρχικώς έφερε την επωνυμία "ΕΛΕΟΎΣΑ", ανέκαθεν ήταν μεγάλη σε όλα τα ορθόδοξα Έθνη και για τον λόγο αυτό η Ιερά Μονή των Ιβήρων είχε ανά τον ορθόδοξο κόσμο 103 μεγάλα Μετόχια.
Καθώς το είπε η Θεοτόκος, πάντες οι εν Αγίω Όρει Μοναχοί θεωρούν την σεπτή Πορταϊτισσα ως εγγύηση και ασφάλεια για όλον τον Άθωνα, εφόσον βρίσκεται στην Μονή των Ιβήρων.
Ως εκ τούτου κατά τα μεγάλα γεγονότα του κόσμου (πόλεμοι, σεισμοί κ.τ.λ.) οι του Αγίου Όρους Μοναχοί σπεύδουν να ιδούν με τα μάτια τους ότι η Παναγία η Πορταϊτισσα ευρίσκεται εντός της Μονής των Ιβήρων και συνεπώς δεν υπάρχει κανένας φόβος για τον τόπο, γιατί αν αναχωρήσει η Πορταϊτισσα όπως λέγουν οι Πατέρες θα πρέπει να αναχωρήσουν κι αυτοί.
Την παράδοση αυτή ψάλλει ο διδάσκαλος της ορθοδοξίας ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο οποίος σε έναν κανόνα της Παναγίας λέγει:
Ήχος α’
Τύπον της αγνής λοχείας σου
Μένε μεθ’ ἡμῶν τῶν δούλων σου, μένε ἀεὶ ὦ Πορταΐτισσα ἔνδοξε, καὶ μὴ χωρισθῇς ἀπὸ τῆς ποίμνης σου πώποτε, τὰ ἡμῶν παραβλέπουσα πταίσματα. Σε γάρ φῶς και προστάτην, ζωήν και πνοήν επιγραφόμεθα
Θηβαίος Πολίτης
Παραπομπές
- ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ με εισαγωγικό σημείωμα - ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ 2012
- ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ-ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΟΡΤΑΙΤΙΣΣΗΣ - ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ 1980
- ΙΕΡΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ-ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΚΑΙ ΤΙΝΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ΗΜΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΤΗΣ «ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΗΣ» - ΕΝ ΑΓΙΩ ΟΡΕΙ ΑΘΩ 1960
- ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙΟΝ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ, ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ, ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΟΥ ΤΕ ΣΕΒΑΣΜΙΟΥ ΚΑΙ ΙΕΡΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΩΝ ΙΒΗΡΩΝ - ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ 1857
- (*) Η πρώτη επίσκεψη της Παναγίας στο Άγιο Όρος (Από το βιβλίο-Η ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ) http://www.diakonima.gr
- (**) Έτοιμοι για όλα τα ενδεχόμενα, η ΠΑ ποντάρει στο μέγεθος του τουρκικού πλοίου εξόρυξης; (Από άρθρο του Δρ. Κ. Βαρδάκα) http://epanastasilae.blogspot.gr
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του υλικού από κανάλια, εφημερίδες, περιοδικά χωρίς την αναγραφή του αρθρογράφου και της πηγής.