Η Παναγία κρατά τον
Χριστό όχι ως βρέφος, αλλά νεκρό στο Σταυρό του μαρτυρίου
Από τα χαρακτηριστικά πανηγύρια της Δωδεκανήσου, είναι αυτό της
Παναγιάς του Χάρου, στο νησάκι των Λειψών, που πραγματοποιείται με τη συμμετοχή
εκατοντάδων προσκυνητών στις 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα της Παναγιάς. Η εικόνα
της Παναγιάς του Χάρου, πέραν του ότι είναι μοναδική θεωρείται και θαυματουργή
από τους κατοίκους του νησιού.
ΤΟ ΕΞΩΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΟΥ ΧΑΡΟΥ
Βρισκόμαστε στα 1600 μ.Χ. Μοναχοί από την Ιερή Μονή της Πάτμου
φτάνουν στη Λειψώ της Δωδεκανήσου και χτίζουν σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από
το Χωριό το εξωμονάστηρο «ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΧΑΡΟΥ».
Ο Ναός είναι τρισυπόστατος, χτισμένος σε ρυθμό βυζαντινό. Τον
διακρίνει ο χαμηλός τρούλος, τα ακανόνιστα τόξα, που γι' αυτό αισθητοποιούν μια
ασυνήθιστη γοητεία, τα λιγοστά και στενόμακρα παράθυρα, που το φειδωλό φως τους
υποβάλλει τον προσκυνητή.
Το διάβα των αιώνων άφησε ανέπαφη την εκκλησία, ενώ ερήμωσε τα
γύρω κελιά των μοναχών. Μα σεβάστηκε το ιερό κειμήλιό τους, την πρωτότυπη και
θαυματουργική εικόνα της "Παναγίας του Χάρου".
Πρωτοτυπία στην εικόνα δίνει το γεγονός ότι η Παναγία ιστορείται
να κρατά το Χριστό όχι ως βρέφος, αλλά κρεμάμενο νεκρό στο Σταυρό του
μαρτυρίου. Και επειδή οι έννοιες νεκρός και Χάρος σχετίζονται, η εικόνα, και
γενικότερα η εκκλησία, ονομάστηκε «Παναγία του Χάρου».
Πλήθος προσκυνητών έρχονται στις 23 Αυγούστου, για να κλίνουν το
γόνυ μπροστά στην εικόνα του θαύματος με το ακόλουθο ιστορικό:
Τον Απρίλιο του 1943 η ευσέβεια μιας κοπέλας τοποθέτησε στην
εικόνα άσπρους κρίνους. Αυτοί ξεράθηκαν, όπως ήταν φυσικό. Μα ξαφνικά τον
Ιούλιο οι αποξηραμένοι κρίνοι άρχισαν παράδοξα να αποκτούν χυμούς και μάλιστα
όσο πλησίαζε η γιορτή της 23ης Αυγούστου έφτασαν να βγάζουν μπουμπούκια
μοσκομύριστα, ολοκληρωμένα την ημέρα του Πανηγυριού της.
Το θαύμα αυτό πραγματοποιείται από τότε μέχρι σήμερα. Και
προσφέρεται ως ευλογία της Παναγίας του Χάρου σε κάθε προσκυνήτρια ψυχή, αλλά
συγχρόνως και ως «σημείον αντιλεγόμενον» για τους άπιστους που, ενώ «θέτουν τον
δάκτυλον επί των τύπων των ...κρίνων», πασχίζουν να το εξηγήσουν με
λογικοφανείς ερμηνείες, γεννημένες από τη θολοκουλτούρα τους.
Κι όμως η "Παναγία του Χάρου" είτε για χάρη των πιστών
της είτε για προβληματισμό των απίστων συνεχίζει το θαύμα της. Και μας καλεί
όλους να πυκνώσουμε με την παρουσία μας τη στρατιά των πανηγυριωτών και να
οδεύσουμε σ' αυτήν, για να αποθέσουμε τις ελπίδες μας και τους οραματισμούς
μας.
Ο ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΣ
Ἀπολυτίκιον
Ήχος α'. Της ερήμου
πολίτης.
Την σεπτήν σου
Εικόνα προσκυνούμεν Πανύμνητε, η του χάρου τη κλήσει προσφυώς επικέκληται. εν
ταύτη γαρ τα κρίνα χλοερά, ορώντες μετά χρόνου παρολκήν, ανυμνούμεν σου την
χάριν πανευλαβώς, Παρθένε ανακράζοντες. δόξα τοις μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα
τοις θαυμασίοις σου, δόξα τη προς ημάς σου προμηθεία Άχραντε.
Κοντάκιον
Ήχος δ'. Επεφάνης
σήμερον.
Εν Λειψώ
προστρέχοντες την σην εικόνα την του Χάρου Δέσποινα, περιπτυσσόμεθα πιστώς, την
ευωδίαν καρπουμένοι, των εν αυτή θείων κρίνων υμνούντες σε.
Μεγαλυνάριον
Ἔχει τήν Εἰκόνα Σου
τήν σεπτήν ἡ Λειψώ, Παρθένε, ὡς θησαύρισμα ἱερόν, ἥτις παρά πάντων ὠνόμασται
τοῦ Χάρου, χαράν καί εὐφροσύνην πᾶσιν παρέχουσα.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Θάλλοντα ὁρῶνται καί
χλοαυγῆ, μετά πλεῖστον χρόνον, ἐν Εἰκόνι Σου τῆ σεπτῆ τά κρίνα, Παρθένε, καί
πάντας συγκινοῦσι πρός αἶνον, Θεομήτορ, τῶν θαυμασίων Σου.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Δίδου εὐφροσύνην τε
καί ἰσχύν καί παθῶν τήν λύσιν καί κινδύνων απαλλαγήν, τοῖς μετ’ εὐλαβείας τῆ
θείᾳ Σου Εἰκόνι τοῦ Χάρου προσιοῦσι καί Σέ δοξάζουσι.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Πᾶσι τοῖς
προστρέχουσιν εὐλαβῶς, Λειψῶ τῆ νησῖδι, τῆ Εἰκόνι Σου τῆ σεπτῆ, τῆ τῶν κρίνων,
Κόρη, δίδου παθῶν τήν λύσιν καί τήν ὀσμήν τήν θείαν, τῆς θείας χάριτος.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Ἴασαι σωμάτων καί
τῶν ψυχῶν τά πάθη, Παρθένε, τῆ θερμῆ Σου ἐπισκοπῆ, τῶν ἀσπαζομένων Εἰκόνα Σου
τήν θείαν, τήν φέρουσαν τά κρίνα, ὡς δῶρα εὔοσμα.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Λῦσον δυσωδίαν τήν
ἀπεχθῆ τῆς ψυχῆς μου, Κόρη, εὠδίᾳ τῆ μυστικῆ, τῶν τῆς Σῆς Εἰκόνος, Παρθενομῆτορ,
κρίνων καί μετανοίας φέγγει τόν νοῦν μου λάμπρυνον
impantokratoros