Η Κυριακή αυτή
συμπίπτει με την μνήμη της αποτομής της κεφαλής του Τιμίου ενδόξου Προφήτου
Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου.
Ο Πρόδρομος υπήρξε ο σπουδαιότερος άνθρωπος που έζησε στη γη, δεύτερος μετά την Υπεραγία Θεοτόκο. Η σύλληψη και η γέννησή του, αναγγέλθηκαν από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ στον πατέρα του, τον ιερέα Ζαχαρία, με θαυμαστό τρόπο. Ενώ ήταν έμβρυο στην κοιλιά της μητέρας του, προσκύνησε τον Χριστό, που ήταν και αυτός έμβρυο στην κοιλιά της Παναγίας μας, κατά την επίσκεψη της δεύτερης στην ξαδέρφη της την Ελισάβετ. Με την γέννησή του λύθηκε η αφωνία του πατέρα του, ο οποίος φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα προφήτεψε: «Κι εσύ, παιδί μου, θα ονομαστείς προφήτης του ύψιστου Θεού, γιατί θα προπορευτείς πριν από τον Κύριο για να ετοιμάσεις το δρόμο του κάνοντας γνωστή στο λαό του τη σωτηρία με τη συγχώρηση των αμαρτιών τους».
Από μικρός ζούσε σαν
ασκητής στην έρημο με μεγάλη εγκράτεια στο φαγητό και την ενδυμασία. Κατ’
εντολή του Θεού πήγε να μείνει στις όχθες του Ιορδάνη ποταμού και κήρυττε
μετάνοια στον λαό. Βάφτιζε στα νερά του ποταμού και εξηγούσε, ότι όπως με το
νερό καθαρίζεται το σώμα από τις βρωμιές, έτσι και με τη μετάνοια καθαρίζεται η
ψυχή από τις αμαρτίες. Όλοι συγκλονίζονταν από το λόγο του και τον τρόπο της
ζωής του.
Από τα πέρατα της Παλαιστίνης
έρχονταν να τον επισκεφθούν, να ακούσουν τις συμβουλές του και να βαπτιστούν
από αυτόν στον Ιορδάνη. Αξιώθηκε να βαπτίσει και τον Υιό του Θεού σαν άνθρωπο
και να αντικρίσει, όσο είναι δυνατόν σε δημιούργημα, την φανέρωση της Αγίας
Τριάδας. Γνώριζε πολύ καλά, ότι στο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου,
ο δικός του ρόλος ήταν να προετοιμάσει τους ανθρώπους να δεχθούν τον Σωτήρα. Έτσι
μετά τη δημόσια εμφάνιση του Χριστού, ήξερε ότι τελείωσε η αποστολή του και
είπε στους μαθητές του: «ἐκεῖνον (τον Χριστόν) δεῖ αὐξάνειν, ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαι».
Το τέλος του υπήρξε
μαρτυρικό. «Ο Ηρώδης τον φοβόταν», γράφει ο ευαγγελιστής Μάρκος, «ήξερε πως ο
Ιωάννης ήταν δίκαιος κι άγιος άνθρωπος, και γι’ αυτό έκανε πολλά απ’ αυτά που
έλεγε, και τον άκουγε ευχαρίστως». Όμως, με την επιμονή της ερωμένης του
Ηρωδιάδας, γυναίκας του αδελφού του, έκλεισε τον Ιωάννη στην φυλακή γιατί δεν
άντεχε να ακούει το ελεγκτικό του κήρυγμα για την αμαρτωλή τους σχέση. Ο Ηρώδης
δίσταζε να φονεύσει τον Ιωάννη, αλλά του δόθηκε η κατάλληλη ευκαιρία όταν
διοργάνωσε επίσημη δεξίωση για τα γενέθλιά του.
Τότε, μπροστά στους
επίσημους καλεσμένους του, χόρεψε η κόρη της Ηρωδιάδας και ο βασιλιάς
ενθουσιασμένος ορκίστηκε να της δώσει ό,τι θέλει σαν επιβράβευση του χορού. Αυτή,
αφού συμβουλεύτηκε τη μητέρα της, είπε: «θέλω να μου δώσεις αμέσως το κεφάλι
του Ιωάννου του Βαπτιστού επάνω σε ένα πιάτο». Ο βασιλιάς έστειλε ένα δήμιο στη
φυλακή και έκοψε το κεφάλι του Ιωάννη, το έβαλε σε μια πιατέλα, το έφερε στην
αίθουσα που διασκέδαζαν και το έδωσε στην κοπέλα. Η κοπέλα το πήρε και το έδωσε
στην μητέρα της. Έτσι τελείωσε τη ζωή του ο μεγαλύτερος, από όλους τους
προφήτες, κατά την ομολογία του ίδιου του Χριστού. Ήταν μόλις 30 χρονών, παρ’
όλο που στις εικόνες παρουσιάζεται πολύ μεγαλύτερος ώστε να δηλωθεί η ασκητική
ζωή του και όμως, επιτέλεσε ένα τόσο σπουδαίο έργο. Ο απόστολος Παύλος
δεκαετίες αργότερα, συνάντησε στην Μικρά Ασία ανθρώπους που ήταν μαθητές του
Ιωάννη.
Ο Πρόδρομος είναι ο
συνδετικός κρίκος μεταξύ της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, καθώς και το
πρότυπο όλων των ασκητών και μαρτύρων της Εκκλησίας μας. Για το λόγο αυτό, στο
ετήσιο αγιολόγιο είναι αφιερωμένες σε αυτόν οι πιο πολλές γιορτές, μετά την
Θεοτόκο. Είναι επίσης ο διαχρονικός κήρυκας της μετάνοιας, της απομάκρυνσης από
την αμαρτία και της επιστροφής στην αγκαλιά του Θεού. Σε όλες τις εποχές
δυστυχώς η αμαρτία αλλοιώνει τον άνθρωπο. Όσοι νομίζουν ότι στην εποχή μας
διαπράττονται οι πιο πολλές αμαρτίες, ας σκεφθούν πως θα φαινόταν σήμερα σε μία
επίσημη δεξίωση, να εμφανιστεί κάποιος κρατώντας μια πιατέλα με το κομμένο
κεφάλι ενός ανθρώπου.
Η αντιπαλότητα της
αμαρτίας με την αγιότητα, απαντάται σε όλη την ιστορική πορεία του ανθρώπινου
γένους. Ο κόσμος είναι πάντα ο ίδιος, αλλά και η βασιλεία των Ουρανών είναι
«επί θύραις». Το κήρυγμα του Προδρόμου επομένως, είναι πάντα επίκαιρο: «
«Μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν». Αμήν.
Γραπτό κήρυγμα Ιεράς
Μητροπόλεως Κερκύρας (29-8-2021)
proskynitis