☦ Αγίας Σοφίας, Πίστης, Ελπίδας και Αγάπης (17 Σεπτεμβρίου)

Η Αγία μάρτυς Σοφία καταγόταν από μεγάλη πόλη της Ιταλίας. Ήταν γυναίκα σεμνή και ευσεβής. Έμεινε χήρα πολύ νωρίς. Έτσι αναγκάστηκε να εγκατασταθεί στη Ρώμη με τις τρεις κόρες της, την Πίστη δώδεκα ετών, την Ελπίδα δέκα και την Αγάπη εννέα ετών.

Καθημερινά ανέτρεφε τις κόρες της με ιδιαίτερη επιμέλεια. Συνέχεια τις προέτρεπε να μιμούνται τη ζωή της καί να στολίζονται με αρετές. Έβαλε μές στην καρδιά τους το φόβο του Κυρίου και τη λαχτάρα της Βασιλείας των ουρανών. Πρόσεχε παράλληλα το όνομά τους νά συμβαδίζει με τη ζωή τους.

Όλοι επαινούσαν τη μητέρα με τις τρεις κόρες, για τα σωματικά και ψυχικά τους χαρίσματα. Ο επιστάτης της πόλεως Αντίοχος, φανέρωσε στον αυτοκράτορα Αδριανό τη χριστιανική πίστη της Σοφίας και των τριών θυγατέρων της. Κι αυτός έδωσε εντολή να τις οδηγήσουν στο δικαστήριο. Παρουσιάστηκαν μπροστά του με ιδιαίτερο θάρρος έχοντας στην καρδιά τους τα λόγια του Κυρίου μας:

«Μή φοβάστε αυτούς, πού φονεύουν το σώμα, αλλά δε μπορούν να βλάψουν την ψυχή».

Όταν τις αντίκρυσε, έμεινε έκθαμβος από την ευγένεια και τον στολισμό της ψυχής τους. Προσπάθησε τότε με κολακείες να τις ξεγελάσει ν’ αρνηθούν την πίστη τους

Η μητέρα αποκρίθηκε:

«Ονομάζομαι Σοφία, πατρίδα μου είναι η Ιταλία, κι οι γονείς μου ήταν από τους πρώτους άρχοντες της χώρας. Είμαι Χριστιανή, δούλη του αληθινού Θεού, στον οποίο αφιερώθηκα από την γέννησή μου.

Ο Αδριανός θαύμασε τη σύνεση και τη σεμνότητα της Σοφίας. Νικημένος από την απόκρισή της, στράφηκε στις κόρες της. Αφού βρήκε σ’ αυτές το ίδιο θάρρος, τις παρέδωσε στην αρχόντισσα Παλλαδία, να τις κατηχήσει στην ασέβεια, μέσα σε τρεις μέρες. Μάταια όμως, γιατί βρήκε εμπόδια το γενναίο τους φρόνημα και τη δυνατή τους πίστη.

Έφεραν τότε μπροστά του την Πίστη και την παρακίνησε να θυσιάσει στην Αρτέμιδα. Η κόρη όμως αρνήθηκε να υαπκούσει. Κι ο δικαστής οργισμένος δίνει εντολή ν’ αρχίσουν τα μαρτύρια.

Λίγο πριν ο δήμιος αποκεφαλίσει την Πίστη, η μητέρα της της είπε:

«Αγαπημένο μου κορίτσι, πολλούς πόνους υπέφερα κατά την γέννησή σου και πολύ κουράστηκα να φτάσεις σ’ αυτή την ηλικία. Τώρα όμως πληρώθηκαν οι κόποι μου με το παραπάνω, καθώς βλέπω να υπομένεις τα μαρτύρια για το Χριστό μας».

Αμέσως έσκυψε το κεφάλι και με χαρά δέχτηκε τον αποκεφαλισμό της. Ήρθε έπειτα η σειρά της Ελπίδας, πού πέρασε μέσα από τα ίδια μαρτύρια κι είχε το ίδιο τέλος με την αδελφή της. Τέλος διέταξε να φέρουν την Αγάπη. Νόμιζε πώς σαν πιο μικρή και αδύνατη, θα την έπειθε να θυσιάσει στα είδωλα. «Μή σε ξεγελά η ηλικία μου, του λέει εκείνη. Μην ελπίζεις, πώς θα με πείσεις με τις κολακείες σου».

Τη στιγμή εκείνη, η ευλογημένη μητέρα έλεγε στην κόρη της:

«Κορίτσι μου! Με το μαρτύριο πού έζησες τίμησες τους γονείς σου και δόξασες το Θεό. Πήγαινε τώρα κοντά στον Νυμφίο σου Χριστό».

Τότε ο αυτοκράτορας έδωσε διαταγή να την αποκεφαλίσουν. Τρεις μέρες αργότερα η μητέρα τους Σοφία, ήρθε στο μνήμα τους. Έκλεισε τα μάτια της και παρέδωσε την ψυχή της στα χέρια του Θεού με τα παρακάτω λόγια.

«Αγαπημένα μου παιδιά, δεχτείτε τη μητέρα σας εκεί, όπου και σείς αναπαύεστε».

(Πηγή: vatopaidi)

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Σοφία ἐκθρέψασα, κατὰ τὴν κλῆσιν σεμνή, τᾶς τρεῖς θυγατέρας σου, ταύτας προσάγεις Χριστῷ, ἀθλήσεως σκάμασιν ὅθεν τῆς ἄνω δόξης, σὺν αὐταὶς κοινωνοῦσα, πρέσβευε τῷ Σωτήρι, καλλιμάρτυς Σοφία, δοῦναι τοὶς σὲ τιμώσι, χάριν καὶ ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον

Χαίρει ἔχουσα ἡ Ἐκκλησία, σὲ καὶ τέκνα σου καύχημα θεῖον, καὶ γηθοσύνως εὐφημεῖ σε κραυγάζουσα. Σύ μου ὑπάρχεις τὸ καύχημα, καὶ τῶν σῶν τέκνων τὰ πάντιμα λείψανα, μάρτυρες ἔνδοξοι, Σοφία, Πίστις, Ἐλπὶς καὶ Ἀγάπη, Χριστῷ τῷ Θεῷ πρεσβεύσατε σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον 

Ὡς ἐλαία κατάκαρπος ἀνεβλάστησας ἐν ταῖς αὐλαῖς τοῦ Κυρίου, Σοφία μάρτυς σεμνὴ καὶ προσήγαγες Χριστῷ καρπὸν ἡδύτατον τοὺς τῆς νηδύος σου βλαστούς, δι' ἀγώνων εὐαγῶν, Ἀγάπην τε καὶ Ἐλπίδα σὺν τῇ θεόφρονι Πίστει· μεθ' ὧν δυσώπει ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

᾿Εν ταῖς μάρτυσι λάμπεις Σοφία ἔνδοξε, καὶ στεφάνοις τῆς νίκης περι­κοσμεῖσαι λαμπροῖς· δι᾿ ὃ ἐν ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς εὐφημοῦμέν σε, ὅτι θυγάτρια σεμνὰ τῷ μαρτυρίῳ ὁδηγεῖς, ᾿Αγάπην Πίστιν ᾿Ελπίδα· μεθ᾿ ὧν μὴ παύσῃ πρεσβεύειν, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον

Ἦχος α’. Χορὸς ἀγγελικὸς.

Σοφίας τῆς σεμνῆς, ἱερώτατοι κλάδοι, ἡ Πίστις καὶ Ἐλπίς, καὶ Ἀγάπη δειχθεῖσαι, σοφίαν ἀπεμώραναν, τῶν Ἑλλήνων ἐν χάριτι, καὶ ἀθλήσασαι, καὶ νικηφόροι φανεῖσαι, στέφος ἄφθαρτον, παρὰ τοῦ πάντων Δεσπότου, Χριστοῦ ἀνεδήσαντο.

Κάθισμα

Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.

Τὰς ψυχὰς δεσμευθεῖσαι πόθω Χριστοῦ, τῶν φθαρτῶν καὶ προσκαίρων τὴν καλλονήν, ἐν λήθῃ παρεδραμετε, ὡς τοῦ Λόγου μαθήτριαι, ἀσκητικῶς τὸ πρῶτον, τὰ πάθη νεκρώσασαι, καὶ ἀλγειναὶς βασάνοις, στερρῶς ἐναθλήσασαι, ὅθεν ὁ Δεσπότης, τῆς διπλῆς μαρτυρίας, στεφάνους ἐδωρήσατο, καὶ νυμφῶνος ἠξίωσε, Παμμακάριστοι Μάρτυρες, πρεσβεύσατε Χριστῷ τῶ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοὶς ἑορτάζουσι πόθω, τὴν ἁγίαν μνήμην ὑμῶν.

Ὁ Οἶκος

Ὅτε εἰς πάντα τὰ πέρατα, τὸ ἀθέμιτον ἐξελήλυθε πρόσταγμα, θύειν εἰδώλοις καὶ σπένδεσθαι, καὶ βωμοὺς δαιμόνων, καὶ ναοὺς εὐτρεπίζεσθαι, πρὸς ἀνθρώπων ἀπώλειαν, τότε αἱ πανεύφημοι καὶ καλλιπάρθενοι, ὡς ἀστέρες ἐξέλαμψαν, ζόφον ἀθεϊας καὶ ἀγνωσίας ἐλαύνουσαι, καὶ φέγγος εὐσεβείας ἐν ταῖς καρδίαις τῶν πιστῶν ὑπανάπτουσαι, τρανῶς ἀνεβόων, Θεὸς μέγιστός ἐστιν ὁ σταυρωθεὶς βουλήματι, καὶ ἀναστὰς τριήμερος, ἐν ὧ καὶ καυχώμεθα, ὅθεν καὶ ἐπαξίως, στέφος ἄφθαρτον παρὰ Χριστοῦ ἀνεδήσαντο.