Ὁ Ὅσιος Γαβριὴλ καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἰβηρία καὶ ἔζησε κατὰ
τὸν 9ο αἰώνα μ.Χ.
Αὐτός, ἐνῷ ἀσκήτευε μέσα σὲ σπήλαιο, ἐπάνω ἀπὸ τὴ μεθόριο τῶν μονῶν Ξηροποτάμου καὶ Ἁγίου Παντελεήμονος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τὴν Τρίτη τῆς Διακαινησίμου τοῦ 829 μ.Χ., μὲ τὴν ὑπόδειξη θεϊκῆς φωνῆς, κατῆλθε στὴν παραλία, ὅπου βρῆκε καὶ ἀνέσυρε ἀπὸ τὴ θάλασσα τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας, τὴν ἀποκαλούμενη «τῆς Πορταϊτίσσης», ἡ ὁποία σήμερα βρίσκεται στὸ ναὸ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, κοντὰ στὴ μονὴ καὶ ἀνατολικὰ αὐτῆς. Τὴν ἱερὴ εἰκόνα εἶχε ἐμπιστευθεῖ στὴ θάλασσα, εὐσεβὴς Χριστιανὸς ἀπὸ τὴ Νίκαια, γιὰ νὰ τὴ σώσει ἀπὸ τὴν μανία τῶν εἰκονομάχων.
Στην Ιερά Μονή των Ιβήρων βρίσκεται η θαυματουργή Εικόνα
της Παναγίας Πορταΐτισσας, το παλλάδιο του Αγίου Όρους και της Ορθοδοξίας, η
οποία κατά την παράδοση είναι έργο του Ευαγγελιστού Λουκά.
Έχει διαστάσεις 137 εκατοστά ύψος και 94 πλάτος, το δε
βάρος 96 κιλά, μαζί με τα αναθήματα και τα λοιπά. Στη σεβάσμια μορφή της Κυρίας
Θεοτόκου διαγράφεται εναργώς μια πλούσια δέσμη ευγενών και δυνατών αισθημάτων.
Η αυστηρή έκφραση του ιερού προσώπου Της, τονιζομένη από την επιβλητική,
καθηλωτική ματιά Της, προξενεί το δέος. Το κάτω μέρος της σιαγόνος της
Θεοτόκου, φέρει μία ουλή από την μάχαιρα ενός πειρατού. Από την ουλή αυτή
έρρευσε αίμα, το οποίο πηγμένο διακρίνεται και σήμερα επάνω στην εικόνα. Της
εδόθη το προσωνύμιο τούτο επειδή είναι τοποθετημένη στο παρεκκλήσιο της μονής
Ιβηρών που ευρίσκεται αριστερά της κεντρικής Πύλης, στο σημείο που εκείνη είχε
επιλέξει, ως θυρωρός και φύλαξ της Ιεράς Μονής. Λέγεται, μάλιστα, ότι εάν χαθεί
η εικόνα από την θέση της, τότε θ' αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την δευτέρα
παρουσία του Κυρίου μας.
Η ιστορία της Ιερής Εικόνας:
Η εικόνα ήταν κτήμα μιας ευλαβούς χήρας στη Νίκαια,
μπροστά απ' την οποία έκαιγε ακοίμητη καντήλα, όταν εικονομάχοι στρατιώτες την
ανακάλυψαν στο σπίτι της. Με την υπόσχεση χρημάτων η σώφρων χήρα πήρε μια μέρα
παράταση και τη νύχτα, μαζί με το γιό της, έριξε την Εικόνα στη θάλασσα. Η
εικόνα, θαυματουργικά, μόλις βρέθηκε στο νερό, στάθηκε όρθια και άρχισε να
πλέει προς την Ελλάδα, ο δε γιός της χήρας, για να μη τον συλλάβουν, ήρθε στη
Θεσσαλονίκη και μετά στο Αγιον Όρος. Κανείς δεν ξέρει που βρισκόταν 170 χρόνια
η εικόνα, απ' το 829 που έπεσε στη θάλασσα ως το 1004 που βγήκε στη μονή Ιβήρων
και να πώς εκτυλίχθηκε το θαυμαστό γεγονός της ανεύρεσης:
Κάθονταν οι άγιοι Γέροντες της Ιβήρων και μιλούσαν περί
σωτηρίας ψυχής, όταν ξαφνικά είδαν μέσα στη θάλασσα ουρανομήκη λάμψη, και
θαύμασαν που μπορούσαν κι έβλεπαν ακόμα και τη νύχτα να λάμπει κάτι σαν τον
ήλιο. Μαζεύτηκαν όλοι οι Μοναχοί του Όρους και με βάρκες θέλησαν να πάνε στο
περίεργο και θαυμαστό σημείο. Μπόρεσαν μόνο να διακρίνουν ότι ήταν μία εικόνα
της Θεοτόκου, διότι όσο πλησίαζαν τόσο η εικόνα απομακρυνόταν. Οπότε,
συγκεντρώθηκαν στην Εκκλησία και ικέτευσαν θερμώς τον Πανάγαθο να τους επιτρέψη
να πάρουν την αγία Εικόνα. Πράγματι ο Θεός άκουσε τη δέηση τους και απήντησε με
τον έξης τρόπο:
Έξω απ' το Μοναστήρι ασκήτευε κάποιος Μοναχός Γαβριήλ από
την Ιβηρία. Ήταν ένας απλός, αναχωρητής, που αδιαλείπτως έλεγε «Κύριε Ιησού
Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλό» και «ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Η τροφή
του ήταν τα βότανα του βουνού και ποτό του το νερό και μέρα-νύχτα μελετούσε το
νόμο του Κυρίου. Με μια λέξη ήταν επίγειος άγγελος και ουράνιος άνθρωπος. Ενώ
προσευχόταν, νύσταξε λίγο, έκλεισε τα μάτια του και βλέπει την αγία Θεοτόκο με
ιδιαίτερη λαμπρότητα και του λέει: «Πήγαινε στο Μοναστήρι σου και πες στον
ηγούμενο ότι ήρθα για να τους δώσω την εικόνα μου. Μετά, βάδισε στη θάλασσα,
για να γνωρίσουν όλοι την αγάπη και πρόνοια που έχω στο Μοναστήρι σας.» Μόλις
είπε αυτά η Παναγία, χάθηκε απ' τα μάτια του Γαβριήλ.
Μετά πήγε στο Μοναστήρι, είπε το νέο και οι Πατέρες με
πομπή και Θεομητορικούς ύμνους πήγαν προς την παραλία. Ο Γέρων Γαβριήλ
περπάτησε λίγο στη θάλασσα και αμέσως η εικόνα ήρθε στην αγκαλιά του. Οι
Πατέρες με πολλήν ευλάβεια και χαρά την υποδέχτηκαν και έκαμαν ολονύκτιες
αγρυπνίες και δεήσεις και Λειτουργίες επί τρία μερόνυχτα, για να ευχαριστήσουν
τον Θεό και την Παναγία.
Την έβαλαν στο ναό της Μονής, αλλά εκείνη έφευγε και
στεκόταν πάνω από την πύλη του Μοναστηριού. Αυτό επανελήφθη πολλές φορές, ώσπου
ξαναπαρουσιάστηκε η Παναγία στον Γέροντα Γαβριήλ και του λέει: «Πες στον
ηγούμενο να παύσετε να με πειράζετε, διότι δεν ήρθα στο Μοναστήρι για να με
φυλάτε σεις, αλλά ήρθα για να γίνω εγώ φύλακας και φρουρός σας και σ' αυτήν και
στην μέλλουσα ζωή. Και όσοι θα ζήσουν με ευλάβεια και φόβο Θεού και δεν αμελούν
στην απόκτηση των αρετών, και τελειώσουν την πρόσκαιρη ζωή τους σ' αυτόν τον
τόπο, ας έχουν θάρρος και να μη φοβούνται την κόλαση διότι αυτή τη χάρη ζήτησα
από τον Θεό και Υιό μου και την πήρα. Ως επιβεβαίωση των λόγων μου σας δίνω
αυτό το σημείο: Όσο βλέπετε την εικόνα μου στο Μοναστήρι σας, δεν θα λείψη απ'
το Όρος τούτο η χάρις και το έλεος του Υιού μου και Θεού» (ε' 143).
Όταν τα άκουσε αυτά ο ασκητικός και θεοφόρος πατήρ
Γαβριήλ, έσπευσε στο Μοναστήρι να τα αναφέρει στον ηγούμενο ο όποιος χάρηκε
πολύ. Συνάθροισε την αδελφότητα και διέταξε να κτισθή στην είσοδο της Μονής
ειδικό παρεκκλήσιο για την φύλακα της Μονής θαυματουργό Εικόνα.
Άπειρο είναι το πλήθος των προσκυνητών της, ιδιαίτερα τον
Δεκαπενταύγουστο και τη Δευτέρα της Διακαινησίμου, οπότε λιτανεύεται και
γιορτάζεται η ανάμνηση της ευρέσεώς της με λειτουργία σε παρεκκλήσι της
παραλίας, στο σημείο ακριβώς που την έβγαλε από τη θάλασσα ο Άγιος Γαβριήλ. Από
τότε έχουν γίνει πάρα πολλά θαύματα και έχουν θεραπευθεί πάσης φύσεως ασθενούντες
αδελφοί μας.
agioritikesmnimes