Ο κιτς
νεο-κλασσικισμός των Σκοπίων κατά την CSM
Στην αμφισβητούμενη διάσταση του σχεδίου «Σκόπια 2014»
αναφέρεται άρθρο που δημοσιεύει η CHRISTIAN SCIENCE MONITOR («Macedonia goes
neo-classical – or is it just going kitsch?»). Κατά την Ελλάδα, ο βόρειος
γείτονάς της αποπειράται να καταχραστεί της ιστορίας της. Πολλοί στο εσωτερικό
της πΓΔΜ («Μακεδονία» στο κείμενο) εκτιμούν ότι η κιτς αισθητική και το μέγεθος
της δαπάνης δεν ωφελούν μια χώρα της οποίας το 30% των κατοίκων ζει κάτω από το
όριο της φτώχιας. Το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι οι Αλβανοί της χώρας
θεωρούν ότι η συμβολή τους στην ιστορία της χώρας παραγνωρίζεται και ότι τους
μεταχειρίζονται ως πολίτες δευτέρας κατηγορίας.
Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή και καθηγητή στο
Πανεπιστήμιο South East European, Saso Ordanoski, το σχέδιο «Σκόπια 2014» είναι
«εξαιρετικά διχαστικό και χαραγμένο σε εθνοτικές και εθνικιστικές γραμμές και
μεταξύ των ‘Μακεδόνων’ (sic). Η ταυτότητα του έθνους μας είναι πολυσύνθετη και
το παρόν σχέδιο συνιστά μέρος ενός λαϊκιστικού ονείρου του να αποτελεί η
‘Μακεδονία’ (sic) ένα από τα παλιότερα έθνη».
Η χώρα παλεύει με την ταυτότητά της από την ανεξαρτησία
της το 1991 και επισήμως ονομάζεται Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της
Μακεδονίας, εξαιτίας της διένεξης με την Ελλάδα για το όνομα. Κάποιοι βλέπουν
το σχέδιο Σκόπια 2014 ως έναν μέσο να αποπροσανατολιστεί η Ελλάδα και
ταυτόχρονα να προσελκύσει η χώρα τους τουρίστες, συνδεδεμένη με τον Μ.
Αλέξανδρο και άλλους αρχαίους πολεμιστές.
Η οικοδόμηση του μύθου της «Μακεδονίας» (sic) ωστόσο,
μπορεί να ‘αποβεί αρνητική, καθώς υπάρχει η πιθανότητα να ταυτιστεί η χώρα με
το κιτς, να καταστεί ένα αρνητικό brandname και να αναγνωρίζεται ως επί της
ουσίας μη αυθεντική και κίβδηλη’ κατά τον ανθρωπολόγο του Πανεπιστημίου της
Βιρτζίνια AndrewGraan. Το κόστος του όλου σχεδίου είναι επίσης ανησυχητικό
καθώς, ενώ ο επίσημος προϋπολογισμός ανέρχεται στα €200 εκ., κατά τον
SasoOrdanoski πρόκειται να υπερβεί τα €500 εκ.
Στο άρθρο αναφέρονται οι εντάσεις μεταξύ των δύο
κοινοτήτων, αλβανών και σλαβο-μακεδόνων, από το 2012 και μετά, που έχουν
καταλήξει σε εθνοτικές συγκρούσεις, στο θάνατο 7 ανθρώπων και τη σύλληψη 27 και
στην καταστροφή ενός από τα αγάλματα, ενώ παρατίθεται η άποψη εμπόρου του
κέντρου των Σκοπίων, ο οποίος εκτιμά ότι η νέα εποχή που ευαγγελίζονται οι
οραματιστές του σχεδίου αφορά στο χρήμα και δεν έχει καμία σχέση με τον
πολιτισμό.