Ο πόλεμος τού Γωγ
Ιστορική ερμηνευτική προσέγγιση τής προφητείας
Μεταξύ τών προφητειών τής Αγίας Γραφής, ένα διαρκώς επαναλαμβανόμενο θέμα, είναι ο τελικός πόλεμος τού Ισραήλ εναντίον μίας πολυεθνικής δυνάμεως. Αυτό το θέμα είναι τόσο σπουδαίο στις προφητείες αυτές, που επαναλαμβάνεται από τους περισσοτέρους προφήτες. Αυτό θα είναι και το θέμα αυτής τής μελέτης, μια και η κατανόηση τών προφητειών αυτών είναι το κλειδί για την κατανόηση πολλών άλλων θεμάτων που συχνά μπερδεύουν τους ερμηνευτές σε επίπεδο ιστορικής ερμηνείας.
1. Η καταγωγή τού Γωγ
Στον Ιεζεκιήλ,
κεφάλαια 38/λη΄ και 39/λθ΄, περιγράφεται κάποιος μελλοντικός πόλεμος, μεταξύ
τού Ισραήλ και μιας πολυεθνικής δυνάμεως. Ο αρχηγός αυτής τής δυνάμεως, είναι
κάποιος "Γωγ", "τής γής τού Μαγώγ", "ηγεμόνας τής Ρως,
Μεσέχ και Θουβάλ", με προέλευση "εκ τών εσχάτων τού Βορρά". Αυτός
έρχεται "εναντίον τών ορέων τού Ισραήλ". (Ιεζεκιήλ 39/λθ΄ 1,2. 38/λη΄
1,2).
Ας δουμε όμως το
Ιεζεκιήλ 39/λθ΄ 1,2: "Και συ υιέ ανθρώπου, προφήτευσον κατά τού Γωγ, και
ειπέ: "Ούτω λέγει Κύριος ο Θεός: Ιδού εγώ είμαι εναντίον σου Γωγ, ηγεμών
τής Ρως, Μεσέχ και Θουβάλ. Και θέλω σε περιστρέψει και σε περιπλανήσει, και
θέλω σε αναβιβάσει εκ τών εσχάτων τού Βορρά, και σε φέρει επί τα όρη τού
Ισραήλ..."".
Πολλοί κατανοούν ότι
προφητεία αυτή, αναφέρεται στον ηγέτη τού έθνους τών "Ρώσων", εξ
αιτίας της ομοιότητας που έχει η λέξη "Ρως" με το έθνος των
"Ρώς" ή "Ρώσων". Το
σημείο αναφοράς τού Ιεζεκιήλ, είναι το έθνος του, το Ισραήλ. Σε σχέση με τον
Ισραήλ λοιπόν, φαίνεται λογικό ότι "τα έσχατα τού Βορρά" είναι η
Ρωσία.
Αυτό φαίνεται από τα
εδάφια Ιεζεκιήλ 38/λη΄ 8,9,12: "Μετά πολλάς ημέρας θέλει γίνει επίσκεψις
εις σε. Εν τοις εσχάτοις χρόνοις θέλεις ελθεί εις την γην, ήτις ελευθερώθει εκ
τής μαχαίρας, και συνήχθει εκ πολλών λαών, εναντίον τών ορέων τού Ισραήλ, τα
οποία κατεστάθησαν έρημα διαπαντός. Αυτός όμως, μετεφέρθει εκ μέσου τών λαών,
και θέλουσι κατοικήσει πάντες ασφαλώς. Και θέλεις αναβεί ως ανεμοζάλη. Θέλεις
είσθαι ως νέφος, δια να σκεπάσεις την γην, συ, και πάντα τα τάγματά σου, και
πολύς λαός μετά σου... δια να λεηλατήσεις... λάον συνηγμένον εκ τών εθνών,
αποκτήσαντα κτήνη και αγαθά, ΚΑΤΟΙΚΟΥΝΤΑ ΕΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΓΗΣ". Εκλαμβάνοντας
λοιπόν τον Ισραήλ ως "μέσο τής γης", τον θεωρεί σημείο αναφοράς για
τον εντοπισμό τού "Βορρά".
Υπάρχει και άλλο ένα
εδάφιο όμως, που φαίνεται να υπονοεί προφητικά το ίδιο: "Και θέλω σε
περιστρέψει και βάλει άγγιστρα εις τας σιαγόνας σου, και θέλω εκβάλλει σε και
πάσαν την δύναμίν σου..." (Ιεζεκιήλ 38/λη΄ 4). Το ζώο στο οποίο βάζουν
άγγιστρα στα σαγόνια του, είναι η αρκούδα. Και είναι γνωστό, ότι όπως οι ΗΠΑ
έχουν σύμβολο το γεράκι, η αρκούδα είναι το ζώο που συμβολίζει και σήμερα τη
Ρωσία. (Θυμηθείτε τη μασκώτ τών Ολυμπιακών τής Μόσχας, το αρκουδάκι Μίσα).
Ο Γερμανός επιστήμονας
δρ. Κάϊλ γράφει: "Οι Βυζαντινοί και οι Άραβες συγγραφείς, συχνά μνημονεύουν
ένα λαό με το όνομα: "Ρως" και "Ρους", που κοιτίδα είχε την
περιοχή τού Ταύρου, και σχετίζεται με τους Σκύθες".
Ο Βίλχεμ Γκιζένιους
στο Εβραϊκό λεξικό του, αναφέρει ότι οι "Ρως", ήταν λαός που
κατοικούσαν στα βόρεια τού Ταύρου, κοντά στο Βόλγα. Η πρώτη ιστορική εμφάνιση
τών "Ρως", έγινε το 860 μ.Χ., όταν ο λαός αυτός επέδραμε εναντίον τής
Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, επί βασιλείας τού Μιχαήλ Γ΄.
Η προφητεία όμως
αναφέρει και άλλα ονόματα: "Μαγώγ, Μεσέχ, και Θουβάλ". "Οι υιοί
τού Ιάφεθ ήσαν: Γομέρ, και Μαγώγ, και Μαδαϊ, και Ιαυάν, και Θουβάλ, και Μεσέχ
και Θειράς". (Γένεσις 10/ι΄ 2). Οι απόγονοι τού "Μαγώγ", λέγεται
ότι πήγαν προς τον Καύκασο. Η Μόσχα, θεωρείται ότι ονομάστηκε από το όνομα τού
"Μεσέχ", και από το όνομα τού "Θουβάλ", το σημερινό
"Τομπόλσκ". Οι λαοί αυτοί λοιπόν που προήλθαν από τον Ιάφεθ,
θεωρείται ότι είναι οι κάτοικοι τής Ρωσίας. (Από τον Ιαυάν, φαίνεται ότι
προήλθε κάποιο από τα Ελληνικά φύλα, οι Ίωνες).
Ο Ηρόδοτος, (5ος
αιώνας π.Χ.), αναφέρει με αλλοιωμένα ονόματα τους "Μεσέχ" και τους
"Θουβάλ", και τους ταυτίζει με λαούς Μοσχοβίτες που ζούσαν στην εποχή
του στην επαρχία τού Πόντου.
Ο Ιουδαίος ιστορικός
Ιώσηπος, (1ος αιώνας μ.Χ.), αναφέρει ότι στην εποχή του υπήρχαν δύο λαοί που
τους ονομάζει: "Μοσχοβίτες" και "Θουβελίτες", και προσθέτει
ότι "Μαγώγ" ήταν εκείνοι που οι ΄Ελληνες τους ονόμαζαν
"Σκύθες".
Ο Εβραϊστής
Γκιζένιους, γράφει στο λεξικό του, ότι το όνομα τής πόλης Μόσχα, προέρχεται από
το "Μεσέχ", και ότι "Θουβάλ", ήταν ένας λαός που κατοικούσε
κοντά στη Μαύρη Θάλασσα, και Δυτικά από τους "Μεσέχ".
Όμως, παρ' όλες τις
παραπάνω ομοιότητες (οι οποίες είχαν παραπλανήσει και τον γράφοντα), υπάρχουν
σοβαροί λόγοι που μας αναγκάζουν να δούμε με αμφισβήτηση την παραπάνω ερμηνεία,
ότι δήθεν η προφητεία μιλάει για τη Ρωσία!
Στη συνέχεια οφείλουμε να παραθέσουμε κάποια στοιχεία, που βρήκαμε στο
περιοδικό "Τυχικός" του Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου 1999, σελ. 7 - 14 (http://www.tyxikos.gr/99-9-7.html).
Αν και παλαιότεροι
ερμηνευτές τοποθετούν τους τόπους των λαών αυτών στο Βορρά κυρίως, αλλά και
στην Ασία, νεότερες ιστορικότερες έρευνες, τους τοποθετούν πολύ κοντύτερα στο
Ισραήλ. Έτσι, οι λαοί - απόγονοι του
Ιάφεθ που αναφέρονται στην προφητεία, τοποθετούνται στα Βόρεια του Ισραήλ, από
την περιοχή της Μεσοποταμίας, ως τα ορεινά Βορείως της Μεσοποταμίας.
Σε αυτή την
τοποθέτηση, και την αντίθεση με την υποτιθέμενη ταύτιση του Ρως με τη Ρωσία,
συνηγορούν οι παρακάτω λόγοι:
·Σήμερα, η Μόσχα,
κατοικείται από ένα πολυεθνικό μωσαϊκό κυρίως Ασιατικών λαών, παρά από
απογόνους του Ιάφεθ που ήλθαν από το Νότο.
·Για το Μεσέχ, ο
συγγραφέας του Ψαλμού 120/ρκ΄ 5 γράφει: "Ουαί εις εμέ, διότι παροικώ εν
Μεσέχ, κατοικώ εν ταις σκηναίς του Κηδάρ!" Φυσικά δεν κατοικούσε στη
Μόσχα! Ο Κηδάρ ήταν λαός που κατοικούσε στην έρημο της σημερινής Ιορδανίας.
·Το ότι οι λαοί αυτοί
που αναφέρονται στην προφητεία έχουν σήμερα εκλείψει ως λαοί, δείχνει πιθανόν
ότι πρόκειται για προσκιάσεις άλλων μελλοντικών σκληρών λαών, ανεξαρτήτως
εθνικότητας και καταγωγής.
·Το σημαντικότερο: Η
λέξη "ρως" ( ), στην Παλαιά Διαθήκη, δεν έχει την έννοια ονόματος
κάποιου έθνους, αλλά έχει μείνει αμετάφραστη, από τα Εβραϊκά! Η λέξη αυτή στα Εβραϊκά, σημαίνει κυρίως:
"Κεφαλή", και δευτερευόντως: "Αρχή" και
"Αρχηγός". Κάποιες από τις
πάνω από 600 φορές που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη, η λέξη αυτή σημαίνει
"κλάδος", "κορυφή", "προσκέφαλο",
"αρχή", "κεφάλαιο" (σύνολο), "κιονόκρανο",
"πρωτεύουσα", "σώμα" (στρατού), "πρώτη θέση",
"άκρο", "λόχος", "εκλεκτός",
"εξαίρετος", "ισχυρός", "πρώτος",
"άρχοντας". Αυτό γίνεται
πάντοτε με την έννοια του κορυφαίου, του ανωτέρου, του επικεφαλής. [Στα Εβραϊκά, ο αρχιερέας λεγόταν και: "hakoen
rosh" (ιερέας κορυφαίος),
η Πρωτοχρονιά "rosh hasana"
(πρώτη του έτους), η Κυριακή ως πρώτη ημέρα της εβδομάδος λέγεται "yom
rishon" (ημέρα πρώτη),
και η αρχική φράση της Πεντατεύχου "Εν αρχή" είναι "bereshith" από την
πρόθεση be
και τη ρίζα rsh]. O μόνος άνθρωπος που ονομάζεται Ρως στην Αγία Γραφή, είναι κάποιος
γιος του Βενιαμίν (Γένεσις 46/μς΄ 21), που δεν έχει σχέση με έθνος και
ηγέτη.
Εκείνο που συμβαίνει
στην πραγματικότητα, είναι ότι και εδώ υπάρχει μεταφραστικό λάθος, καθώς στα
Ελληνικά η λέξη "ρως" αφέθηκε αμετάφραστη, παραπλανώντας τον Έλληνα
αναγνώστη. Έτσι, η φράση θα έπρεπε να
αποδοθεί: "Άνθρωπε, κοίταξε προς τον Γωγ στη χώρα του Μαγώγ, στο μεγάλο
άρχοντα της Μεσέχ και της Τουβάλ και προφήτεψε εναντίον του"
("Μετάφραση στη Δημοτική" -
Έκδοση Βιβλικής Εταιρίας 1997).
Μήπως το λάθος αυτό
έγινε "χάριτι Θεού", ώστε να εντοπισθεί ο λαός της προφητείας; Κάτι τέτοιο φαίνεται πολύ
"τραβηγμένο". Φαίνεται τελικά
ότι η προφητεία δεν έχει σχέση με τη Ρωσία, παρά τις ομοιότητες. (Ακόμα και το "άγγιστρο στα
σαγόνια", θα μπορούσε αντί για αρκούδα, να αναφέρεται στην ταύτιση του Γωγ
με τον δράκοντα Λεβιάθαν της προφητείας Ιεζεκιήλ 29/κθ΄ 4, που προεικονίζει τον
Αντίχριστο).
Στην πραγματικότητα,
το να μην ανακατέψουμε τη Ρωσία στην προφητεία, απλοποιεί τα πράγματα, καθώς δεν
χρειάζεται να αναρωτιόμαστε για το πώς είναι δυνατόν να σχετίζεται ο Εβραίος
Αντίχριστος και τα στρατεύματά του με τη Ρωσία.
Ακόμα, γίνεται πιο κατανοητό, ότι τα γύρω έθνη, Βορείως του Ισραήλ,
είναι αυτά που θα εμπλακούν εναντίον του στον προφητευμένο εκείνο πόλεμο.
2. Η εποχή τού Γωγ
Είδαμε στο Ιεζεκιήλ
38/λη΄ 8,9,12, ότι "εν τοις εσχάτοις χρόνοις" ο Γωγ θα επιτεθεί κατά
τού Ισραήλ. Οι "έσχατοι χρόνοι", ή οι "έσχατες ημέρες" κατά
άλλες προφητείες, είναι η Χριστιανική περίοδος, από την πρώτη, ως τη δεύτερη
έλευση του Κυρίου Ιησού Χριστού. Στα ίδια αυτά εδάφια μάλιστα, είδαμε ότι αυτή
η επίθεση, θα γίνει όταν ο Ισραήλ θα έχει συναχθεί και πάλι στη χώρα του, από
το διασκορπισμό του στα γύρω έθνη. ("λαόν συνηγμένον εκ τών εθνών").
Ένας τέτοιος πόλεμος με τη Ρωσία ή άλλα από τα γύρω έθνη, δεν έγινε στην πρώτη
επάνοδο τών Ισραηλιτών από τη Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία το 537 π.Χ. Συνεπώς θα
γίνει μετά από τη δεύτερη, τού 1948 μ.Χ. Τότε θα είναι και ο καιρός που ο
Ισραήλ θα επιστρέψει στον Ιησού Χριστό, όπως είδαμε στα προηγούμενα φυλλάδια. Από
το 70 μ.Χ. που καταστράφηκε πάλι η Ιερουσαλήμ (Λουκάς 21/κα΄ 20 - 24) ως το
1948 μ.Χ., ο Ισραήλ ήταν χωρίς πατρίδα, και συνεπώς κανένας τέτοιος πόλεμος δεν
έγινε. Πρόκειται λοιπόν για κάτι μελλοντικό.
Το ότι "οι
έσχατες ημέρες", και οι "έσχατοι χρόνοι" αναφέρονται στο ίδιο
πράγμα, φαίνεται και από τον Ιωήλ 2/β΄ 29,31, 3/γ΄ 1,2,11,12, που αναφέρεται
στον ίδιο πόλεμο τού Γωγ και τών άλλων εθνών εναντίον τού Ισραήλ, και στα
γεγονότα γύρω από εκείνη την εποχή: "Και έτι επί τους δούλους μου και επί
τας δούλας μου εν ταις ημέραις εκείναις, θέλω εκχέει το πνεύμα μου... ο ήλιος
θέλει μεταστραφεί εις σκότος, και η σελήνη εις αίμα, πριν έλθει η ημέρα τού
Κυρίου η μεγάλη και επιφανής ...Διότι ιδού εν ταις ημέραις εκείναις, και εν τω καιρώ
εκείνω, όταν επιστρέψω τους αιχμαλώτους τού Ιούδα και τής Ιερουσαλήμ, θέλω
συνάξει έτι πάντα τα έθνη, και θέλω καταβιβάσει αυτά εις την κοιλάδα τού
Ιωσαφάτ, και θέλω κριθεί μετ' αυτών εκεί υπέρ τού λαού μου και τής κληρονομίας
μου Ισραήλ, τον οποίον διέσπειραν μεταξύ τών εθνών, και διεμοιράσθησαν την γην
μου... Συναθροίσθητε, και έλθετε κυκλώθεν πάντα τα έθνη, και συνάχθητε ομού. Εκεί
θέλει καταστρέψει ο Κύριος τους ισχυρούς σου. Ας εγερθώσι, και ας αναβώσι τα
έθνη στην κοιλάδα τού Ιωσαφάτ. Διότι εκεί θέλω καθήσει δια να κρίνω πάντα τα
έθνη κυκλόθεν".
"Τις ημέρες
εκείνες" τού Ιωήλ, ο ευαγγελιστής Λουκάς, τις τοποθετεί "εν ταις
εσχάταις ημέραις", καθώς παραθέτει από τον Ιωήλ, στις Πράξεις 2/β΄ 16 -
20: "Αλλά τούτο είναι το ρηθέν δια τού προφήτου Ιωήλ: "Και εν ταις
εσχάταις ημέραις λέγει ο Θεός, θέλω εκχέει από τού Πνεύματός μου... ...ο ήλιος
θέλει μεταστραφεί εις σκότος, και η σελήνη εις αίμα..."". Συνεπώς οι
φράσεις: "έσχατες ημέρες" τού Ιωήλ και τού Λουκά, και "έσχατοι
χρόνοι" τού Ιεζεκιήλ, μιλούν για την ίδια Χριστιανική περίοδο.
3. Η έκβαση τής μάχης
Ο Ιεζεκιήλ στο 38/λη΄
5,6, αναφέρει μερικά ακόμα από τα έθνη που θα συντροφεύουν τον Γωγ:
"Πέρσας και Αιθίοπας και Λύβυας μετ' αυτών, ...τον Γομέρ και πάντα τα
τάγματα αυτού, τον οίκον Θωγαρμά και πάντα τα τάγματα αυτού από τών εσχάτων τού
Βορρά, και πολλούς λαούς μετά σου".
Στην Αποκάλυψη 20/κ΄
9, λέει για τον πόλεμο τού Γωγ: "Και ανέβησαν επί το πλάτος τής γης και
εκύκλευσαν την παρεμβολήν τών αγίων και την πόλιν την ηγαπημένην. Και κατέβη
πυρ εκ τού ουρανού και κατέφαγεν αυτούς".
Το ίδιο λέει και στον Ιεζεκιήλ
38/λη΄ 22: "Και θέλω ελθεί εις κρίσιν εμαντίον αυτού εν λοιμώ και εν
αίματι. Και θέλω βρέξει επ' αυτόν και επί τα τάγματα αυτού, και επί τον πολύν
λαόν τον μετ' αυτού, βροχήν κατακλυσμού, και λίθους χαλάζης, πυρ και
θείον".
Ο Θεός λοιπόν, θα βοηθήσει
τους μετανοημένους πλέον Ισραηλίτες, να σωθούν. Θα είναι ένας ιερός πόλεμος για
τον Ισραήλ, όπως αναφέρει ο Ιωήλ 3/γ΄ 9 - 11: "Κηρύξατε τούτο εν τοις
έθνεσιν. Αγιάσατε πόλεμον, διεγείρατε μαχητάς, ας πλησιάσωσιν και ας
αναβαίνωσιν πάντες οι άνδρες τού πολέμου. Σφυρηλατήσατε τα υνία σας εις
ρομφαίας και τα δρέπανά σας εις λόγχας. Ο αδύνατος ας λέει: "Εγώ είμαι
δυνατός". Συναθροίσθητε, και έλθετε κυκλώθεν πάντα τα έθνη, και συνάχθητε
ομού. Εκεί θέλει καταστρέψει ο Κύριος τους ισχυρούς σου".
Στον πόλεμο αυτό, ο
Θεός θα κάνει ένα σεισμό, που θα πανικοβάλει τα στρατεύματα τών εχθρών τού
Ισραήλ, σύμφωνα με το Ιεζεκιήλ 38/λη΄ 19: "Εξάπαντος εν τη ημέρα εκείνη
θέλει είσθαι σεισμός μέγας εν γη Ισραήλ".
Ζαχαρίας 14/ιδ΄
3,5,13,14: "Και ο Κύριος θέλει εξέλθει, και θέλει πολεμήσει κατά τών εθνών
εκείνων, ως ότε επολέμησεν εν τη ημέρα τής μάχης... και θέλετε φύγει, καθώς
εφύγετε απ' έμπροσθεν τού σεισμού εν ταίς ημέραις Οζίου τού βασιλέως τού Ιούδα.
Και εν τη ημέρα εκείνη, ταραχή Κυρίου μεγάλη θέλει είσθαι μεταξύ αυτών... Και
θέλουσι πιάνει έκαστος την χείρα τού πλησίον αυτου, και η χειρ αυτού θέλει
εγείρεσθαι κατά τής χειρός τού πλησίον αυτού. Και ο Ιούδας έτι θέλει πολεμήσει
εν Ιερουσαλήμ".
Ιεζεκιήλ 38/λη΄ 21:
"Και θέλω καλέσει εναντίον αυτού (τού Γωγ) μάχαιραν κατά πάντα τα όρη μου
λέγει Κύριος ο Θεός. Η μάχαιρα εκάστου ανθρώπου θέλει είσθαι κατά τού αδελφού
αυτού".
Ζαχαρίας 14/ιδ΄ 16:
"Και πας όστις υπολειφθεί εκ πάντων τών εθνών τών ελθόντων κατά τής
Ιερουσαλήμ, θέλει αναβαίνει κατ' έτος δια να προσκυνεί τον Βασιλέα, τον Κύριον
τών δυνάμεων".
Ιεζεκιήλ 38/λη΄ 23:
"Και θέλω μεγαλυνθεί και αγιασθεί, και θέλω γνωρισθεί ενώπιον πολλών
εθνών, και θέλουσι γνωρίσει ότι εγώ είμαι Κύριος".