π. Δημητρίου Μπόκου
«Δίχα πυρός αναχωνεύει και αναπλάττει άνευ συντρίψεως». Οι άνθρωποι συνηθίζουν να αναχωνεύουν, να λειώνουν δηλαδή στη φωτιά τα παλιά μέταλλα (ιδίως τα νομίσματα) για να φτιάξουν καινούργια. Πρωτεύουσα φυσικά θέση στη διαδικασία της αναχώνευσης κατέχει ο χρυσός για τη δημιουργία νέων κοσμημάτων. Η αναχώνευση απαιτεί πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Ο χρυσός π. χ. λειώνει στους 1064 βαθμούς C. Ο Χριστός όμως με τη Βάπτισή του στον Ιορδάνη ποταμό αναχωνεύει και ανακαινίζει τον κόσμο χωρίς φωτιά, χωρίς να καταστρέφει την παλιά του μορφή.
Και όμως ο Χριστός είναι φωτιά. «Άϋλον πυρ» εισδέχεται ο
Ιορδάνης και ανακαινίζεται «δι’ ύδατος και Πνεύματος η παλαιωθείσα φύσις υπό
της αμαρτίας». Δεν είναι όμως το πυρ αυτό φωτιά που καταστρέφει. Και λέμε
βέβαια ότι «εν Πνεύματι και πυρί» καθαίρει ο Χριστός «την αμαρτίαν του κόσμου»,
αλλά το πυρ αυτό είναι η καθαρτική και αγιαστική ενέργεια του Θεού. Είναι αυτό
που προφητεύει ο Πρόδρομος Ιωάννης για τον Χριστό, ότι «αυτός βαπτίσει υμάς εν
Πνεύματι Αγίω και πυρί» (Λουκ. 3, 16).
Αναφέρεται με τα λόγια αυτά στο βάπτισμα των αποστόλων,
που έγινε κατά την ημέρα της Πεντηκοστής με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος εν
είδει πυρίνων γλωσσών. Αλλά και στο βάπτισμα που νομοθετήθηκε από τον Χριστό
για την πνευματική γέννηση του κάθε ανθρώπου. «Και γαρ εφίπταται παντί
βαπτιζομένω Πνεύμα Άγιον, ου μόνον αγιάζον, αλλά και ως πυρ αοράτως αναλίσκον
τον ρύπον της ψυχής αυτού» (Ευθ. Ζυγαβηνός). Στον βαπτιζόμενο κατέρχεται το
Άγιο Πνεύμα. Και δεν τον αγιάζει μόνο, αλλά και κατακαίει αοράτως σαν φωτιά
κάθε ρύπο της ψυχής του. Την αγιαστική και καθαρτική αυτή χάρη του Αγίου
Πνεύματος επικαλούμαστε και όταν προσερχόμαστε στο μυστήριο της Θείας
Ευχαριστίας. «Κατάφλεξον πυρί αΰλω τας αμαρτίας μου».
Και όμως ο Θεός είναι «ο δι’ ύδατος και πυρός διά του
Ηλιού απαλλάξας τον Ισραήλ εκ της πλάνης του Βάαλ». Ο προφήτης Ηλίας έκανε το
τεράστιο θαύμα να κατεβάσει φωτιά από τον ουρανό για να καεί η θυσία που είχε
ετοιμάσει και να πείσει και να απομακρύνει έτσι από την ειδωλολατρία τους
Ισραηλίτες. Αλλά σε κάποια άλλη περίσταση, που οι μαθητές του Χριστού ζήτησαν
να γίνει κάτι ανάλογο, για να κατακαούν κάποιοι που αρνήθηκαν να δεχτούν τον
Χριστό, Εκείνος τους απέτρεψε. Αυτό ήταν για τους ανθρώπους της παλιάς εποχής,
που δεν μπορούσαν να καταλάβουν διαφορετική γλώσσα. Δεν θα έχετε τέτοιο πνεύμα
εσείς, τους είπε. Δεν ήρθα για να απολέσω τις ψυχές των ανθρώπων, αλλά να τις
σώσω (Λουκ. 9, 55-56).
Υπάρχει όμως και ένα βάπτισμα, που θα είναι όντως βάπτισμα
πυρός. «Εν πυρί βαπτίζει τελευταίω Χριστός τους απειθούντας» (ωδή στ΄ του α΄ κανόνος
των Φώτων). Όσοι απειθούν στον Χριστό και δεν τον
αναγνωρίζουν ως Θεό, θα βαπτισθούν στο τελευταίο βάπτισμα του αιωνίου και
ασβέστου πυρός, «εις το σκότος το εξώτερον», στην κόλαση που ετοιμάστηκε για
τον διάβολο και τους αγγέλους του. Εκεί θα είναι «ο κλαυθμός και ο βρυγμός
(τρίξιμο) των οδόντων»… «όπου ο σκώληξ ου τελευτά και το πυρ ου σβέννυται».
Όμως, ακόμα και αυτό το πυρ δεν είναι έργο του Θεού.
Από αυτόν εκπορεύεται μόνο απέραντη αγάπη για όλους, την
οποία όμως απορρίπτουν με εωσφορικό πείσμα οι αρνητές του, με επακόλουθο να τη
βιώνουν ως «πυρ καταναλίσκον» και όχι ως «φως φωτίζον και αγιάζον».
Η επιλογή ευτυχώς (ή δυστυχώς;) είναι πάντα δική μας.
Καλή ευλογημένη εβδομάδα! Καλή χρονιά! Χρόνια πολλά!
