του Κώστα Μαυρίδη
Η οριοθέτηση του θαλάσσιου χώρου γύρω από την Κύπρο μέσω της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) είναι κατά την άποψή μου, η σημαντικότερη πολιτική ευκαιρία των τελευταίων δεκαετιών που παρέχει την δυνατότητα για τεράστιες πολιτικές και οικονομικές ανατροπές. Ωστόσο, ο επιστημονικός εντοπισμός ενεργειακού πλούτου (φυσικού αερίου/πετρελαίου) στον υποθαλάσσιο χώρο της Κύπρου έγινε ΠΡΙΝ το Σχέδιο Ανάν. Για αυτό, στο Σχέδιο υπήρχαν πρόνοιες-παγίδες που αφαιρούσαν την αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου από την Κύπρο και έδιναν σε Τουρκία-Αγγλία πρωτεύοντα ρόλο στην θαλάσσια περιοχή. Προσωπικά, αισθάνομαι δικαιωμένος που πρωτοστάτησα στην αποκάλυψη εκείνης της συνωμοσίας πριν το δημοψήφισμα. Για παράδειγμα, φανερώσαμε την ένσταση της Τουρκίας για την συμφωνία μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου για ρύθμιση της θαλάσσιας ΑΟΖ. Η παγίδα ήταν χωσμένη στις 10,000 σελίδες του Σχεδίου που το κοινό δεν διάβασε. Όσο για την πρόσφατη συμφωνία Κύπρου-Ισραήλ, αυτό θα απαιτούσε έγκριση ξεχωριστών πλειοψηφιών, ώστε οι Τ/κ και Τούρκοι έποικοι αντιπρόσωποί τους να την εγκρίνουν. Το «Πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης» που αφορούσε τις Αγγλικές Βάσεις ήταν μέρος του Σχεδίου Ανάν, έξω από το κυρίως μέρος και προνοούσε ότι: «Η Κύπρος δεν θα απαιτήσει, ως μέρος των χωρικών υδάτων της, τα ύδατα μεταξύ των γραμμών οι οποίες περιγράφονται στην έκθεση που αναφέρεται στο Πρόσθετο Πρωτόκολλο …» και ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να απολάβει πλήρους και ανεμπόδιστης πρόσβασης για ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ σκοπό στα ύδατα μεταξύ των υδάτων τα οποία η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία ΔΕΝ θα διεκδικήσει…». Στο κείμενο υπήρχε αναφορά σε «νέα σύνορα» (!) τα οποία θα καθορίζονταν από πρόσωπο που θα διόριζε η Αγγλία, μετά την αποδοχή του Σχεδίου. Παράλληλα, δεσμευόταν η Κύπρος για πάντα πως οποιαδήποτε διαφορά ΔΕΝ μπορούσε να τεθεί ενώπιον διεθνούς δικαστηρίου. Ξεκαθαρίζουμε ότι η ευθύνη ΔΕΝ αφορά όσους αποδέχτηκαν το Σχέδιο, αλλά εκείνους τους πολιτικούς που γνώριζαν και εντούτοις σιώπησαν. Άλλωστε, ο κόσμος είχε να επιλέξει με βάση την όποια ενημέρωση είχε και την εμπιστοσύνη που έτρεφε προς συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα. Η ρύθμιση λοιπόν της ΑΟΖ είναι μια εξέλιξη με τεράστια πολιτική σημασία που προκύπτει ως ευτυχές συνεπακόλουθο της απόρριψης του Σχεδίου Ανάν με πλήρη ένταξη στην Ε.Ε. Αυτό είναι που διατήρησε ζωντανή την δυνατότητα για αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου, την στιγμή που «σημαίνοντες» πολιτικοί -από το Προεδρικό μέχρι εκείνους στην αντιπολίτευση που ονειρεύονται το Προεδρικό- αλληθώριζαν στην κρίσιμη ώρα. Σήμερα όμως έχουν άποψη και για το πώς πρέπει να διανεμηθούν τα κέρδη που θα προκύψουν. Την ώρα όμως που απαιτούνταν σθένος, πολιτικός ρεαλισμός και διορατικότητα, την ώρα των εξελίξεων που τα πράγματα ήταν ρευστά, άλλα βαρίδια επικράτησαν και ζύγισαν περισσότερο στα μυαλά τους. Σήμερα, χρόνια αργότερα, όταν τα πράγματα έχουν κριθεί και εδραιωθεί, προβάλλουν απόψεις για το τι πρέπει να γίνει. Χωρίς να εξηγήσουν γιατί δεν «είδαν» εκείνα που απλοί πολίτες εντόπισαν και πρόβαλαν. Η διορατικότητα είναι πολιτική αρετή όταν αφορά το παρόν και το μέλλον, όχι το παρελθόν. Γι αυτό και η σημερινή μεταστροφή τους δημιουργεί περισσότερη καχυποψία για την τότε στάση τους. Η ρύθμιση των θαλάσσιων ορίων γύρω από την Κύπρο, μαζί με την ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ, σηματοδοτούν μια μοναδική πολιτική ευκαιρία, πέραν της οριοθέτησης της θαλάσσιας ζώνης ανάμεσα στις δύο χώρες. Το Ισραήλ ήδη έμπρακτα κάνει γεωπολιτική στροφή μέσω Κύπρου και Ελλάδας, ως την μοναδική του έξοδο προς την Ευρώπη π.χ. η εγκατάσταση τερματικού στο Βασιλικό της Κύπρου και όχι στο Τσειχάν της Τουρκίας σημαίνει πολλά. Αν συνυπολογιστεί ότι το Ισραήλ, ως κύριος παίχτης στην περιοχή διαθέτει δυνατούς δεσμούς στήριξης από τις ΗΠΑ, οι κινήσεις του σημαίνουν πάρα πολλά.
http://www.elkeda.gr
