Λαϊκά συσσίτια... Ουρές για το επίδομα ανεργίας. Πορείες διαμαρτυρίας. Χρεοκοπίες τραπεζών. Εμπορικοί πόλεμοι. Απελπιστική φτώχεια. Η κατάβαση του ανθρώπου στα σκότη του πολέμου. Αυτά συνέβαιναν στον κόσμο που θεωρούνταν ακόμη πολιτισμένος τη δεκαετία του 1930. Και αυτά ξόρκισε πρόσφατα σε ομιλία της η Κριστίν Λαγκάρντ, διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Με το δίκιο της; Ή μήπως άδικα μας βαραίνει την καρδιά ακόμη πιο πολύ χρονιάρες μέρες; Οι άνθρωποι της Λαγκάρντ εξακολουθούν να πηγαινοέρχονται στην Ιρλανδία, τη χώρα που προέβαλλαν ως παράδειγμα προς μίμηση και που αποδείχτηκε παράδειγμα προς αποφυγή. Οι πολιτικές τους απέτυχαν και εκεί. Σίγουρα θα αποφεύγουν τις συνοικίες του Λίμερικ και του Δουβλίνου τα μεσημέρια, την ώρα που βγαίνουν τα λαϊκά συσσίτια. Στο αντικρινό νησί, οι Βρετανοί δεν ζουν βέβαια στα χρόνια του Ντίκενς. Ή τουλάχιστον όχι ακόμη. Ομως, ένα στα τρία νοικοκυριά της μεσαίας τάξης κόβει από το φαΐ του για να τα βγάλει πέρα. Αν συνεχιστούν οι πολιτικές λιτότητας, το Ινστιτούτο Φορολογικών Μελετών εκτιμά πως το 47% των βρετανόπουλων θα ζει μέσα στη φτώχεια έως το 2020, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει γίνει πια το βασίλειο των φτωχών παιδιών. Ούτε στην Ιταλία ζει καλύτερα η μεσαία τάξη. Στη Ρώμη, στο Μιλάνο, στο Παλέρμο, στη Γένοβα, πρώην νεόπλουτοι περιμένουν κάθε μέρα υπομονετικά τη σειρά τους στα ενεχυροδανειστήρια, έχοντας παραμάσχαλα πολύτιμα οικογενειακά κειμήλια. Το ποσοστό των ανθρώπων που φοβούνται μήπως χάσουν τη δουλειά τους ανέρχεται στο 31% στην Ευρώπη. Και στο 27% στην Αμερική. Εκεί, «ένας στους οκτώ ενηλίκους και ένα στα τέσσερα παιδιά» σιτίζονται με κουπόνια, γράφουν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης». Τα κουπόνια είναι σήμερα ό,τι ήταν τα υπαίθρια συσσίτια με τις σούπες στη μεγάλη κρίση του 1929. Είναι βέβαιο πως και τούτες τις πικρές γιορτές θα βρεθούν πάλι μεγαλόσχημοι, όπως είχε συμβεί στην αρχή της κρίσης, για να φάνε για μια εβδομάδα επιδεικτικά ό,τι ακριβώς τρώνε οι συμπατριώτες τους που ζουν μόνο με κουπόνια και να δείξουν έτσι τη συμπόνια τους. Μια εβδομάδα είναι αυτή. Θα περάσει. Υστερα θα επιστρέψουν στο παντεσπάνι. Ενας άνθρωπος κάθε 2,9 δευτερόλεπτα πεθαίνει στον κόσμο από την πείνα. Οταν διαβάζαμε αυτές τις στατιστικές πριν από μερικά χρόνια, ο νους μας έτρεχε στην Αφρική. Οταν βλέπαμε εκεί τόσους πεινασμένους όσους βλέπουμε σήμερα στον δυτικό κόσμο, χαρακτηρίζαμε την κατάσταση ανθρωπιστική κρίση, λένε οι Γιατροί του Κόσμου. Γι' αυτό, αυτοί οι γιατροί έχουν στρέψει σήμερα τις προσπάθειές τους στα ανθρώπινα σκουπίδια που αποβάλλουν κάθε μέρα οι άλλοτε καλοζωισμένες πολιτείες μας. Μπορεί να μη βρίσκονται τόσο κοντά στην Ευρώπη του 1930 που φοβάται η Κριστίν Λαγκάρντ, αλλά σίγουρα έχουν έρθει πιο κοντά στην Αφρική. Η απόσταση που τις χώριζε κάποτε από την αφρικανική έρημο έχει μικρύνει πολύ, από τότε που αυτές πέρασαν από τον πολιτισμό της εργασίας στον πολιτισμό των συσσιτίων.
