Το hovercraft της κλάσης 1239 Bora, το πλοίο-φορέας
πυραύλων του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, βρέθηκε στο επίκεντρο της
προσοχής όλων των ειδικών του αμυντικού χώρου που συγκεντρώθηκαν στην έκθεση
οπλικών συστημάτων, IDEF-2013, στην
Κωνσταντινούπολη. Τα πλοία κλάσης 1239 (έχουν κατασκευαστεί μόνο δύο)
αποτέλεσαν αληθινή επανάσταση στη στρατιωτική ναυπηγική. Σχεδιάστηκαν ως
πυραυλοφόρα, ικανά να διασπάσουν τον κλοιό προστασίας ενός αεροπλανοφόρου και
να το βυθίσουν. Είναι η πρώτη φορά διεθνώς που στάθηκε εφικτό να τοποθετηθούν
οκτώ μεγάλοι αντιπλοϊκοί πύραυλοι σε αερόστρωμνο καράβι.
Αρχικά, υπήρχε η αίσθηση πως αυτό είναι αδύνατο. Τα πλοία
αυτού του τύπου είναι μικρά και όχι πολύ σταθερά, επομένως, η εκτόξευση ενός
ισχυρού πυραύλου θα μπορούσε κάλλιστα να τα αναποδογυρίσει. Ωστόσο, στο τότε
ακόμη «Κεντρικό Γραφείο Ναυτικών Σχεδιασμών του Λένινγκραντ» Almaz, υπό την
καθοδήγηση του Βαλεριάν Κορολκόφ σχεδιάστηκε ένα δείγμα αερόστρωμνου πλοίου,
ένα υβρίδιο με στοιχεία καταμαράν και σκάφους που πλέει πάνω σε φουσκωτή
«ποδιά».
Μοναδικό καταμαράν
Το πυραυλοφόρο hovercraft κλάσης 1239 Bora στηρίζεται σε
δύο λεπτές καρίνες οι οποίες καλύπτονται από μια πλατφόρμα, έχοντας μήκος
περίπου 64 μέτρα και πλάτος 17,2 μ. Το κυρίως σκάφος είναι κατασκευασμένο από
ειδικό ελαφρύ και πολύ ανθεκτικό κράμα αλουμινίου. Η φουσκωτή ποδιά
δημιουργείται από έναν ελαστικό αεροθάλαμο που καταλαμβάνει το χώρο ανάμεσα
στις δυο καρίνες και φουσκώνει μεαέρα.
Το 1239 Bora διαθέτει μοναδικές δυνατότητες. Από τη μια
πλευρά, πρόκειται για ένα σταθερό και ανθεκτικό καταμαράν που μπορεί να
αναπτύξει ταχύτητα έως 20 κόμβους, και από την άλλη, είναι ταχύ αερόστρωμνο που
μπορεί πλεύσει με ταχύτητα άνω των 50 κόμβων. Έχει εκτόπισμα μόλις 1050 τόνους,
ενώ η συνολική ισχύς των κινητήρων του είναι 56.000 ίπποι. Δύο ντίζελ κινητήρες
των 10.000 ίππων ο καθένας για την κίνηση ως καταμαράν, και δυο αεροτουρμπίνες
για πλεύση ως αερόστρωμνο, συνολικής ισχύος 36.000 ίππων.
Έχοντας δυο ξεχωριστές εγκαταστάσεις κινητήρων-πρόωσης για
μέση και πλήρη ταχύτητα, οι οποίες μπορούν λειτουργήσουν και ξεχωριστά αλλά και
ταυτόχρονα, το πλοίο μπορεί να πλεύσει και στις τρεις βασικές λειτουργίες,
γεγονός που εγγυάται απόλυτα την κίνησή του υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Βασικό οπλικό του σύστημα είναι οι αντιπλοϊκοί
υπερηχητικοί πύραυλοι Moskit. Οι πύραυλοι βρίσκονται σε δύο εγκαταστάσεις
τεσσάρων εκτοξευτών, στη δεξιά και αριστερή πλευρά του σκάφους αντίστοιχα. Η
αντιαεροπορική προστασία του πλοίου περιλαμβάνει το σύστημα OSA-MA και δύο
εξάκαννα βαρέα πολυβόλα ΑΚ-6-30Μ διαμετρήματος 30 χιλιοστών. Στην πλώρη του
διαθέτει το πυροβόλο ΑΚ-176 διαμετρήματος 76,2 χιλιοστών.
Απρόσβλητο
Μια ομοβροντία οκτώ πυραύλων Moskit μπορεί να καταστρέψει
οποιοδήποτε σύγχρονο πολεμικό πλοίο, ακόμη και ένα πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο.
Επιπλέον, το πυραυλοφόρο hovercraft 1239 Bora είναι πρακτικά αδύνατο να
χτυπηθεί όταν πλέει με χρήση της φουσκωτής του ποδιάς. Οι κεφαλές αυτόματης
καθοδήγησης όλων των anti-ship πυραύλων που διαθέτει στο οπλοστάσιό του το
πολεμικό ναυτικό του ΝΑΤΟ, δεν είναι ικανές να εγκλωβίσουν έναν στόχο ο οποίος
κινείται με ταχύτητα σχεδόν 90 χλμ/ώρα.
Από την εποχή ακόμη της ΕΣΣΔ σχεδιαζόταν η δημιουργία για
καθέναν από τους Στόλους της χώρας ενός στολίσκου από ταχύτατα αερόστρωμνα
πυραυλοφόρα πλοία, αλλά τελικά κατασκευάστηκαν μόνο δύο: Τα Bora και Samum, τα
οποία εντάχθηκαν στη δύναμη του στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Ακόμη όμως και μόνο
αυτά τα δύο πλοία του συγκεκριμένου τύπου, άλλαξαν την ισορροπία δυνάμεων στη
Μαύρη Θάλασσα, σύμφωνα με δυτικούς αμυντικούς αναλυτές. Βέβαια, μετά την
κατάρρευση της ΕΕΣΔ και τον παροπλισμό μεγάλου αριθμού πλοίων του στόλου της
Μαύρης Θάλασσας στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, ισχυρότερη ναυτική δύναμη στη
θάλασσα αυτή κατέστη αντικειμενικά η Τουρκία. Ωστόσο, μετά την εμφάνιση του
Samum, το 2002, η κατάσταση δεν είναι πια η ίδια.
Είναι λογικό συνεπώς, να μην προξενεί καμία εντύπωση το
γεγονός ότι το Bora συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη προσοχή όλων των ειδικών σε
θέματα του πολεμικού ναυτικού, που συγκεντρώθηκαν στο σαλόνι IDEF-2013 της
Κωνσταντινούπολης. rbth.gr
