Νεόκτιστο Α΄ Ελληνικό
Λύκειο Κωνσταντινουπόλεως «το Ποθούμενο»
- Πιθανό θέμα εξεταστικής περιόδου 2022.
ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ
ΕΠΙΛΟΓΗΣ.
ΠΟΤΕ Ο ΑΓΙΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΙΟΡΤΑΣΕ ανήμερα της πανηγύρεως Του ΔΙΧΩΣ ΤΟΝ ΛΑΟ ΤΟΥ δίπλα στον
Τάφο Του στην Θεσσαλονίκη και μάλιστα δίχως να μεσολαβήσει φυσική καταστροφή η
πολεμική ενέργεια ;
Α. επί Ρωμαιο-κρατίας;
Β. επί Λατινοκρατίας;
Γ. επί Τουρκοκρατίας;
Δ. επί Γερμανοκρατίας βλ .κατοχή;
Ε. επί “Μνημονιο”- κρατίας βλ. τμήμα
περιόδου νεώτερης Ελληνικής Δημοκρατίας;
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Σε περίπτωση
λανθασμένης απάντησης βαθμολογείσθε αρνητικά.
ΕΠΙΒΟΗΘΗΤΙΚΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ.
Ο Ι. Ναός του Αγίου Δημητρίου χτίστηκε στα μέσα του 5ου αιώνα (413), πάνω στον τόπο του
μαρτυρίου του Αγίου, από τον έπαρχο του Ιλλυρικού Λεόντιο, ο οποίος θεραπεύτηκε
από ανίατη ασθένεια. Στο χώρο αυτό βρισκόταν το «στάδιο» όπου γίνονταν
μονομαχικοί αγώνες. Σ’ αυτό το στάδιο μονομάχησε ο πιστός μαθητής του Αγίου
Δημητρίου, Νέστορας, και κατατρόπωσε τον Λυαίο. Ολόκληρο το ισόγειο συγκρότημα
του αρχαίου λουτρού, όπου ήταν φυλακισμένος ο Άγιος, διατηρήθηκε και
διασκευάσθηκε σε κρύπτη του ναού, η οποία έγινε για αιώνες και παραμένει κέντρο
λατρείας.
Ο αρχιτεκτονικός ρυθμός του ναού είναι πεντάκλιτη βασιλική
με εγκάρσιο (κάθετο) κλίτος, διπλά υπερώα (γυναικωνίτες) και μακρές διπλές
κιονοστοιχείες. Στην πορεία του χρόνου υπέστη δύο φορές καταστροφή, σε μεγάλο
μέρος, από πυρκαγιά τον 7ο αιώνα (μεταξύ 629 και 639) και στις 5 και 6
Αυγούστου το 1917. Επίσης υπέστη πολλές καταστροφές και λεηλασίες κατά την
άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Σαρακηνούς το 904 και από τους Νορμανδούς το
1118. Το διάστημα 1493-1912 μετατράπηκε σε τζάμι από τους Τούρκους.
Η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 μετέβαλε σχεδόν σε ερείπια τον
ιστορικό Ναό και οι αναστηλωτικές εργασίες που τον αποκατέστησαν στην αρχική
του μορφή διήρκησαν έως το 1948. Από τότε λειτουργεί κανονικά και αποτελεί ως
μνημείο τέχνης ένα από τα πλέον υπέροχα χριστιανικά μνημεία της ελληνικής
ανατολής.
Αν και έχουν περάσει τόσοι αιώνες από τον καιρό της
κατασκευής της και έχει ταλαιπωρηθεί από τον χρόνο, σεισμούς, πυρκαγιές και
αναστηλώσεις, διατηρεί τη γνησιότητα και το πνεύμα της μεγαλοφροσύνης που
ξεχωρίζει την αρχιτεκτονική της εποχής, καθώς και την έξοχη και διαχρονική
καλλιτεχνική αξία και αισθητική, όπως μπορούμε να κρίνουμε από όσα μέρη
διασώθηκαν. Κατανοούμε λοιπόν τους λόγους διά τους οποίους η Βασιλική του Αγίου
Δημητρίου κυριαρχεί λειτουργικά και οπτικά επί σειρά αιώνων στη Θεσσαλονίκη,
μια και υπήρξε όχι μόνο το κέντρο της τιμής του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου και
προστάτη της πόλεως, αλλά και ο κατεξοχήν λατρευτικός χώρος της πρωτεύουσας της
μακεδονικής γης, όπου η χριστιανική πίστη συνδέθηκε άμεσα και άρρηκτα με τις
παραδόσεις και την ιστορία του Ορθόδοξου Ελληνικού Έθνους. www.inad.gr
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ των
εξετάσεων “του Ελληνικού Έθνους” ΘΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΟΥΝ λίαν συντόμως.
Χρονογράφημα. ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΑΡΔΑΚΑΣ
