Έμμεση παραδοχή της
κυβέρνησης Σαμαρά για ανικανότητα υπεράσπισης του Αιγαίου. Τι ακριβώς πούλησε η
Ελλάδα στην ΒΡ; Τα κοιτάσματα του Πρίνου ή όλα τα κοιτάσματα της Θάσου;
Του Μανώλη Κοττάκη
Μείζων γεωπολιτική εξέλιξη, η οποία πέρασε σε δεύτερη
μοίρα εξαιτίας των καταιγιστικών εξελίξεων στην εσωτερική ατζέντα, θεωρείται
από καλά πληροφορημένους πολιτικούς και διπλωματικούς κύκλους η επιστροφή των
πολυεθνικών στο Αιγαίο και ιδιαίτερα η εγκατάσταση της βρετανικής ΒΡ στο
κοίτασμα του Πρίνου.
Είκοσι οκτώ ολόκληρο χρόνια μετά την αιφνίδια απόφαση του
τότε πρωθυπουργού, Ανδρέα Παπανδρέου, να εθνικοποιήσει το κοίτασμα και να
διώξει την καναδική εταιρεία Ντένισον από την περιοχή, λόγω της έντασης που
είχε προκληθεί από τη μονομερή απόφασή της να κάνει γεωτρήσεις εντός της
Ελληνικής υφαλοκρηπίδας σε διεθνή ύδατα, υπεγράφη σε πρώτη φάση συμφωνία της
ελληνικής κυβέρνησης και της πολυεθνικής «μαμούθ» για την απορρόφηση εκ μέρους
της του συνόλου της παραγωγής πετρελαίου της περιοχής.
Η συμφωνία αυτή, που υπεγράφη από τον υπουργό Ενέργειας,
Γιάννη Μανιάτη, και τους εκπροσώπους της εταιρείας παρουσία του βρετανού
πρεσβευτή στην Αθήνα, Τζον Κίτμερ, συνιστά την πρώτη πράξη αναθεώρησης του
νομικού πλαισίου της εποχής εκείνης, που είχε εισηγηθεί στο Κοινοβούλιο ο
αείμνηστος υπουργός Αναστάσης Πεπονής. Με τη συμφωνία Μανιάτη αίρεται το ειδικό
περιοριστικό πλαίσιο που ίσχυε από το 1987 και απαγόρευε τη διάθεση εκτός
ελληνικής αγοράς του πετρελαίου του Πρίνου. Πρόκειται για ρύθμιση που υπήρξε
προϊόν της έντασης που προκλήθηκε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μετά την
πρωτοβουλία των Καναδών να ερευνήσουν την ελληνική υφαλοκρηπίδα στη θέση
Μπάμπουρας, ανοιχτά της Θάσου, γι αυτό και μπήκε με την τωρινή απόφαση της
κυβέρνησης στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Τότε, το 1987, η εκδίωξη Ντένισον και η αντίδραση της
Τουρκίας, η οποία έβγαλε στο Αιγαίο το «Σισμίκ», προκάλεσαν κατακόρυφη αύξηση
της έντασης και την έξοδο των δύο στόλων στο Αιγαίο. Οι δύο χώρες έφτασαν στα
πρόθυρα πολέμου. Οι Τούρκοι έκαναν πίσω την τελευταία στιγμή, μετά την
αποφασιστικότητα Παπανδρέου, ο οποίος έφτασε να στείλει τον τότε υπουργό Εξωτερικών,
Κάρολο Παπούλια, στη Σόφια για να συναντήσει τον πρωθυπουργό Τεοντόρ Ζίβκοφ και
να υπαινιχθεί τη συνεργασία της Ελλάδας με το σύμφωνο της Βαρσοβίας.
Αμφισβήτηση
Σήμερα τα δεδομένα είναι παρόμοια, αλλά και διαφορετικά.
Παρόμοια, γιατί η Τουρκία, που γνωρίζει καλά ότι υπάρχουν μεγάλα ενεργειακά
κοιτάσματα στο Βόρειο Αιγαίο, χρησιμοποιεί τους ψαράδες της για πρόκληση
έντασης και αμφισβήτησης μέσα στα χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων στη
βραχονησίδα Ζουράφα, η ύπαρξη της οποίας είναι κρίσιμη για το εύρος της
ελληνικής ΑΟΖ στο Βόρειο Αιγαίο. Το πρόσφατο επεισόδιο μεταξύ της τουρκικής
ακτοφυλακής και του ελληνικού Λιμενικού Σώματος που προσπαθούσαν να ασκήσουν
κυριαρχία στην περιοχή, ώρες μόνο πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, με βάση
την οποία οι Βρετανοί θα εγκατασταθούν στην περιοχή, είναι ενδεικτικό της
εκρηκτικής συνέχειας που μπορεί να προκύψει.
Τα δεδομένα όμως, είναι και διαφορετικά, γιατί αυτή τη
φορά η απόπειρα της ελληνικής κυβέρνησης να αξιοποιήσει τα ενεργειακά
κοιτάσματα του Βορείου Αιγαίου και να ασκήσει εθνικό κυριαρχικό δικαίωμα, το
οποίο είναι ανενεργό δεκαετίες τώρα, υποστηρίζεται από τη μεγάλη ξένη
πολυεθνική που λειτουργεί ως προπομπός και «όχημα» για τα συμφέροντά μας. Και
δεν επρόκειτο να συμβεί αυτό αν δεν επέκειντο μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές με
αιχμή τα Ελληνοκυπριακά και το Κυπριακό, οι οποίες έδωσαν κίνητρο στη βρετανική
κυβέρνηση για να μπει δυναμικά στο παιχνίδι.
Έγκυρη διπλωματική πηγή υποστηρίζει ότι τα Ελληνοτουρκικά
ίσως τεθούν σε τροχιά επίλυσης και διευθέτησης πολύ πριν από την επίλυση του
Κυπριακού, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει για τα παραδοσιακά δόγματα
εξωτερικής πολιτικής.
Η ΒΡ μετέχει και στον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος διέρχεται από
την περιοχή της βορείου Ελλάδας και η τυχόν εξόρυξη φυσικού αερίου και
πετρελαίου προφανώς και την ενδιαφέρει. Η αγορά της σημερινής παραγωγής του
κοιτάσματος του Πρίνου δεν είναι παρά η αφορμή, το προπέτασμα καπνού για την εγκατάστασή
της στην περιοχή του Αιγαίου, με στόχο την δημιουργία τετελεσμένων κατά το
πρότυπο που δημιούργησε εντός της Κυπριακής ΑΟΖ με την εγκατάσταση ξένων
εταιρειών ο Τάσσς Παπαδόπουλος.
Προς άρση κάθε πιθανής αμφιβολίας επισημαίνεται και
καταγράφεται η ομιλία του βρετανού πρέσβη, κ. Κίτμερ, κατά την υπογραφή της
συμφωνίας του υπουργείου Ενέργειας με την πολυεθνική της χώρας του. Ο κ. Κίτμερ
αναφέρθηκε με έμφαση στις «προοπτικές για έρευνα στα κοιτάσματα της περιοχής»
και επαίνεσε την ΒΡ τόσο για «την ανάπτυξη των νέων αειφόρων τεχνολογιών» όσο
και για τις «ασφαλείς μεθόδους εξόρυξης».
Πιο σαφής δεν θα μπορούσε να είχε γίνει.
Πηγή "Επίκαιρα»
Σχόλιο
ιστολογίου: Με το άρθρο αυτό καθίσταται σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση
έδωσε δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης (και όχι μόνο για το υπάρχον κοίτασμα του
Πρίνου, αλλά και για άλλα κοιτάσματα όπως αυτό του Μπάμπουρα) στην ΒΡ, με το
ευτελές ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ…
Ο λόγος, που προφασίζεται το άρθρο είναι η αποτροπή της
Τουρκίας σε πιθανές διεκδικήσεις, λόγω του βρετανικού κολοσσού, αλλά ταυτόχρονα
και τελείως ξεδιάντροπα υπαινίσσεται απόλυτη αδυναμία της Ελλάδας να
υπερασπιστεί τα δικαιώματά της στο Αιγαίο (όπως αυτά ορίζονται με σαφήνεια από
το Διεθνές Δίκαιο), αχρηστεύοντας στον απόλυτο βαθμό την ικανότητα των
Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την απόλυτη φοβικότητα
της κυβέρνησης Σαμαρά, η οποία –σύμφωνα με τον αρθρογράφο- αναμένεται να συρθεί
πολύ σύντομα σε επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών (ποιος και με ποια ατζέντα
ακριβώς συζητά κάτι τέτοιο;) και με την παραχώρηση στην βρετανική ΒΡ
«εξασφαλίζει» τα κοιτάσματα της περιοχής Θάσου (δεν γίνεται καν αναφορά για τα
κοιτάσματα του Θρακικού πελάγους)!!!
Εν κατακλείδι, το άρθρο αποτελεί επί της ουσίας κόλαφο για
την κυβερνητική εθνική πολιτική, η οποία εμφανίζεται να ομολογεί έμμεσα την
αδυναμία της να υπερασπισθεί την ελληνικότητα του Αιγαίου (εκτός και εάν έχουν
ήδη υπάρξει μυστικές συμφωνίες μέσω της μυστικής διπλωματίας και των
συναντήσεων των «επιτροπών των σοφών» με την Τουρκία για το Αιγαίο) και φυσικά
τα πλουσιότατα ενεργειακά κοιτάσματα που βρίσκονται σε αυτό.
Ακόμη όμως, και στην περίπτωση που θελήσουμε να
προσεγγίσουμε θετικά την είσοδο της βρετανικής ΒΡ στο Αιγαίο, το ερώτημα που
προκύπτει είναι απολύτως σαφές: Μπορεί η Ελλάδα να στηριχθεί στην
«βρετανική σταθερότητα»; Η ιστορία έχει αποδείξει πως η Βρετανία δεν
αναγνωρίζει καμία της συμφωνία, εάν τα συμφέροντά της αλλάξουν… Η Ελλάδα και η
Κύπρος έχουν πολύ καλή γνώση αυτής της βρετανικής αστάθειας, οπότε, εύλογα
αναρωτιόμαστε: Ποιοι είναι οι πραγματικοί λόγοι της υπογραφής Μανιάτη με
την ΒΡ;
Τέλος, μία "αντισταθμιστική" απορία: Γιατί επιλέχθηκε η ΒΡ ως "διασφάλιση" στο ευρύτερο Αιγαίο και δεν επιλέχθηκε η Gazprom; Μήπως η κυβέρνηση Σαμαρά πιστεύει πως οι ρώσοι δεν μπορούν να εγγυηθούν για την ελληνικότητα του Αιγαίου;
Τέλος, μία "αντισταθμιστική" απορία: Γιατί επιλέχθηκε η ΒΡ ως "διασφάλιση" στο ευρύτερο Αιγαίο και δεν επιλέχθηκε η Gazprom; Μήπως η κυβέρνηση Σαμαρά πιστεύει πως οι ρώσοι δεν μπορούν να εγγυηθούν για την ελληνικότητα του Αιγαίου;
Μήπως τα μελλοντικά σκάνδαλα που θα αναδύονται δεν θα
αφορούν τα εξοπλιστικά αλλά θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα ενεργειακά
κοιτάσματα της χώρας;