Η πίστη και ο αγώνας για τη βελτίωση του κόσμου μας και
των συστημάτων του είναι αναμφισβήτητα καλή. Εκατομμύρια είναι οι αγωνιστές της
ελευθερίας, του αγώνα κατά της φτώχειας, του αιτήματος για δικαιοσύνη. Ο κόσμος
μας, ωστόσο, ελάχιστα έχει βελτιωθεί στο πέρασμα των αιώνων. Βασικότατη καμπή
αυτή της αλλαγής υπήρξε μια “εισβολή στην ανθρώπινη ιστορία”. Η ζωή και το έργο
του Χριστού πάνω στη γη.
Για τους καλόπιστους ερευνητές ο Χριστιανισμός υπήρξε η
πιο μεγάλη επανάσταση. Η πιο μεγάλη πνευματική επανάσταση. Δεν παρουσίασε ένα
επαναστατικό πρόγραμμα, για να αλλάξει το κοινωνικό ή πολιτικό κατεστημένο με
εξωτερικές μεταρρυθμίσεις. Έριξε μέσα στην ανθρωπότητα ή μάλλον στις καρδιές,
ένα σπέρμα επαναστατικό που θα τις αναμοχλεύει αδιάκοπα. Δεν έφερε απλώς ένα νέο
πρόγραμμα ζωής, έφερε μια καινούργια ζωή, δεν επεδίωξε να αλλάξει βίαια και
βεβιασμένα συνήθειες εξωτερικές ή συστήματα κοινωνικά.
Θέλησε να αλλάξει όχι τα
συστήματα, αλλά τους ίδιους τους ανθρώπους, να μεταμορφώσεις τις καρδιές και
έτσι με νέους και αναγεννημένους ανθρώπους να οικοδομήσει μια νέα κοινωνία.
Ήξερε πολύ καλά, ότι οποιαδήποτε αλλαγή, μεταρρύθμιση ή επανάσταση, που δεν
αλλάζει και δε μεταμορφώνει τον άνθρωπο και δεν ανακαινίζει και δεν εξαγνίζει
την καρδιά του, είναι ματαιοπονία και αυταπάτη. Χωρίς την επανάσταση μέσα στην
καρδιά τα αποτελέσματα είναι επιφανειακά, προσωρινά και ασήμαντα. Το είδαμε
αυτό σε πολλές “επαναστάσεις” ή “αλλαγές”. Χωρίς μια διαδικασία αυτοαλλαγής, τα
υποκείμενα της αλλαγής αλλοτριώνονται και τα επαναστατικά κινήματα
μετατρέπονται σε αντιδραστικά.
Δεν ήταν, λοιπόν, επαναστατική η διδασκαλία του
Χριστιανισμού και δεν ήταν επαναστάτης ο Χριστός; Μα η πρώτη λέξη που πρόφερε
στην αρχή της δημόσιας δράσης Του, το πρώτο κήρυγμά Του, άρχισε με μια λέξη
κατ’ εξοχήν επαναστατική: «Μετανοείτε» (Ματθ. δ΄17). Αλλάξτε, δηλαδή, νοοτροπία
και ζωή. Κάντε στροφή εκατόν ογδόντα μοίρες και βάλτε νέες αρχές και
κατευθύνσεις. Αρχίστε μια καινούργια ζωή.
Τι σημαίνει τώρα νέα ζωή για το Χριστιανό; Τέτοια ζωή δε
θα μπορούσε ούτε να τη φανταστεί κι ο πιο τολμηρός επαναστάτης του υλισμού. Μια
ζωή αληθινά προοδευτική, ζωή αγάπης, δικαιοσύνης, αλήθειας, ελευθερίας, που και
σήμερα, αν και πέρασαν δυο χιλιάδες χρόνια από τότε, για πολλούς είναι
ασύλληπτη. Είναι η νέα ζωή, που έφερε ο Χριστός στη γη, αληθινά επαναστατική
και πρωτοποριακή, που όμοιά της δε γνώρισε ούτε θα γνωρίσει ποτέ ο κόσμος. Μια
ζωή απαιτητική, ριζοσπαστική, που αποστρέφεται τα ημίμετρα και τους
συμβιβασμούς, τις υποχωρήσεις και τις παραχωρήσεις. Όσοι θέλουν να δουν αν ήταν
αληθινά προοδευτική και ριζοσπαστική η διδασκαλία και η νέα ζωή που έφερε ο
Χριστός στη γη, ας διαβάσουν προσεκτικά την περίφημη «επί του όρους ομιλία»
Του. Δεν υπάρχει πιο επαναστατική διδασκαλία. Αυτή έδωσε το σύνθημα και τη
δύναμη για την αποτίναξη των δεσμών της αμαρτίας και κάθε τυραννίας. Εκεί
μακαρίζονται και προβάλλονται προς μίμηση «οι πεινώντες και διψώντες την
δικαιοσύνην» (Ματθ. ε΄ 6) και όχι την αδικία, «οι ειρηνοποιοί» και όχι οι
ειρηνοκάπηλοι. Προχωρεί από την επιφάνεια στο βάθος και χτυπάει το κακό στη
ρίζα του, γιατί βλέπει πίσω από την πράξη την επιθυμία που κυοφόρησε μέσα στην
καρδιά.
Δυστυχώς τα δυο χιλιάδες χρόνια που πέρασαν έχουν
ξεθωριάσει πολλά πράγματα. Ο Χριστιανισμός έγινε για πολλούς κατεστημένο,
ρουτίνα, άχρωμος και νεκρός τυπικισμός, αναιμική και ασπόνδυλη πίστη, χειρότερη
και από την απιστία. Για άλλους είναι ένα ηρεμιστικό, ένα αναλγητικό για τις
δοκιμασίες της ζωής. Άλλοι τον βλέπουν σαν ασφαλιστική εταιρεία ζωής αιωνίου.
Όλα όμως αυτά ποια σχέση έχουν με το Χριστιανισμό; Η
απάθεια, η ακινησία και η μοιρολατρία μπορεί να έχουν σχέση με τις ανατολικές
θρησκείες. Αστρονομική, όμως, είναι η απόσταση, που χωρίζει από τη δυναμική
θρησκεία του πιο μεγάλου πνευματικού Επαναστάτη, που «ήρθε να βάλει φωτιά στη
γη» (Λουκ. ιβ΄ 49).
Από την αρχή ως το τέλος το μήνυμα του Ευαγγελίου, για
εκείνους φυσικά που το μελετούν σοβαρά και υπεύθυνα, είναι μια επανάσταση. Αυτή
η πλευρά η ριζοσπαστική του Χριστιανισμού συχνά μάς διαφεύγει. Διαφεύγει όχι
μονάχα από τους αρνητές ή τους πολεμίους της πίστης, αλλά και από πολλούς
καλοπροαίρετους Χριστιανούς. Κάποτε όμως πρέπει όλοι να γνωρίσουμε το τόσο
επίκαιρο και για την εποχή μας αφυπνιστικό μήνυμα του Χριστού.
