τοῦ κ. Γεωργίου Θ. Μηλίτση, διδασκάλου
Κοντά στήν πρωτεύουσα τῆς ᾽Αθωνικής Πολιτείας, τίς Καρυές, εἶναι τό μοναστήρι τοῦ Κουτλουμουσίου πού καθημερινά δέχεται μεγάλο ἀριθμό προσκυνητῶν. ᾽Εκεί φτάσαμε κι ἐμεῖς ἕνα πρωινό. ᾽Αφοῦ τακτοποιηθήκαμε στά κελιά, κατηφορήσαμε γιά τή Σκήτη τοῦ ῾Αγίου Παντελεήμονα ἤ τήν Κουτλουμουσιανή Σκήτη. ᾽Εκεῖ θά προσπαθούσαμε νά συναντήσουμε ἕναν ἅγιο ἀσκητή, τόν ῞Οσιο Παΐσιο τόν ῾Αγιορείτη, ὅπως εἶναι γνωστός σήμερα. Πινακίδες πού ὑπήρχαν στά σταυροδρόμια σέ ὀδηγοῦσαν στό κελί του. Πράγματι σέ λίγο φτάσαμε καί τόν βρήκαμε στήν αὐλή τοῦ κελιού του νά συνομιλεῖ μέ ἕναν προσκυνητή. ῞Οταν μᾶς εἶδε εἶπε: -περιμένετε αὐτοῦ νά τελειώσω μέ τόν ἀδελφό.
Μετά ἀπό λίγη ὥρα μᾶς φώναξε καί περάσαμε στό ὑπαίθριο ἀρχονταρίκι καί καθήσαμε στά κούτσουρα πού ὑπήρχαν. Οἱ περισσότεροι εἶχαν ἀμηχανία, γιατί πρώτη φορά ἔρχονταν νά συναντήσουν τό Γέροντα πού γνωρίζει τόν καθένα καλύτερα ἀπ᾽ ὅ,τι γνωρίζει ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του. Οἱ προκυνητές πού τόν ἐπισκέπτονται ἔρχονται νά ἀκούσουν «λόγον ἀγαθόν» ἤ ἄν τούς ἀπασχολεῖ κάποιο πρόβλημα νά τόν παρακαλέσουν νά προσευχηθεῖ γιά νά βρεῖ τή λύση του, ἄλλοι, ἀπ᾽ ὅ,τι ἔχουν ἀκούσει, θέλουν νά τόν ρωτήσουνγιά τό μέλλον τό δικό τους ἤ τῆς πατρίδας μας, μπορεῖ καί ἡ περιέργεια νά εἶναι ἕνα ἄλλο κίνητρο. ῾Ο Γέροντας μόλις σ᾽ ἔβλεπε, ἐπειδή εἶναι δοχεῖο τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, καταλάβαινε τά κίνητρα πού σ᾽ ἔκαναν νά τόν ἐπισκεφθεῖς.
Μερικές ἐρωτήσεις πού ἔκανε στήν παρέα ἔδωσαν ἀφορμή γιά ν᾽ ἀρχίσει ἡ συζήτηση. «Παιδιά, νά δοξάζετε τό Θεό πού σᾶς ἀξίωσε νά ἔλθετε στό Περιβόλι τῆς Μητέρας Του. ᾽Εδώ τά πάντα εἶναι ἁγιασμένα ἀπό τίς ἀδιάκοπες προσευχές, τίς πολύωρες ἀκολουθίες, τίς ἐμφανίσεις ἁγίων πού κυκλώνουν τό θρόνο τοῦ Θεοῦ. Τό μονοπάτι πού ἤλθατε τό περπάτησαν πλῆθος ἐξαγιασμένων μοναχῶν πού πέρασαν τή ζωή τους μέσα στήν ὑπακοή, τήν ἀκτημοσύνη καί τήν ἐγκράτεια. Φεύγοντας ἀπό τόν ῎Αθωνα θά πρέπει νά πᾶτε στά σπίτια σας καλύτεροι ἀπ᾽ ὅ,τι ἤρθατε. Θά πρέπει οἱ γονεῖς σας, μερικοί ἀπό τούς ὁποίους δέν ἤθελαν νά ἔλθετε γιατί φοβοῦνται μήπως σᾶς κάνουμε καλογέρους,νά δοῦν αὐτή τή διαφορά καί τήν ἀλλαγή σας πρός τό καλό. ῞Οσοι εἶστε φοιτητές θά πρέπει νά σκέπτεστε ὅτι οἱ γονεῖς σας γιά νά σᾶς σπουδάσουν στεροῦνται τά πάντα κι ἐσεῖς θά πρέπει νά κάνετε τό ἐλάχιστο,δηλαδή νά παρακολουθεῖτε τίς παραδόσεις τῶν καθηγητῶν σας, νά μελετᾶτε καί νά μή χάνετε τό χρόνο σας ἄσκοπα, ἀκόμα νά τούς παίρνετε τηλέφωνο γιά νά σᾶς ἀκοῦνε καί νά μαθαίνετε νέα τους˙ δέν ξέρετε πῶς τό περιμένουν! Νά προσεύχεσθε,νά κρατᾶτε στά χέρια σας κομποχοινάκι καί νά λέτε τήν εὐχή. Νά σταυρώνεσθε, γιατί οἱ κίνδυνοι εἶναι πολλοί καί κυρίως οἱ ἠθικοί. Νά προσέχετε τίς παρέες σας, μήν ξεχνᾶτε αὐτό πού λέγει ὁ λαός «πές μου ποιόν ἔχεις φίλο σου νά σοῦ πῶ ποιός εἶσαι». ῎Αν μπορεῖτε νά κάνετε ἕνα καλό μήν τό ἀποφεύγετε ἤ τό ἀναβάλλετε, ἄν ὅμως τό ταγκαλάκι σᾶς λέγει νά κάνετε κάτι ποῦ εἶναι ἀντίθετο μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, κάντε τό Σταυρό σας γιά νά φύγει μακριά ὁ πειρασμός. Πολλές φορές ὅλοι μας παίρνουμε ἡρωικές ἀποφάσεις γιά μία ἀνώτερη ζωή, ἀλλά αὐτό κρατάει πολύ λίγο καιρό, γι᾽ αὐτό θά πρέπει νά ἔχετε πνευματικό μέ φόβο Θεοῦ καί ἔμπειρο καί σ᾽ αὐτόν νά καταφεύγετε καί νά τοῦ λέτε τά προβλήματά σας. Νά τόν ἀκοῦτε καί νά προσπαθεῖτε νά ἐφαρμόσετε ὅσα σᾶς συμβουλεύει. Μήν σᾶς πιάνει ὁ ὕπνος τήν Κυριακή τό πρωί. Θά πρέπει νά ξέρετε ὅτι τήν Κυριακή τό πρωί ὁ ὕπνος εἶναι πιό γλυκός καί οἱ κουβέρτες πού σκεπαζόμαστε πιό βαριές. Αὐτά εἶναι ἔργα τοῦ ἐχθροῦ μας πού θέλει νά μᾶς στερήσει τόν ἐκκλησιασμό γιά νά χάσουμε τήν εὐλογία καί τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Σᾶς κούρασα, γι᾽ αὐτό ἄν θέλετε ρωτήστε με κάτι πού σᾶς ἀπασχολεῖ».
-Γέροντα, πῶς νά λέμε τήν εὐχή; Φωναχτά, ψιθυριστά ἤ μέ τό νοῦ;
- ῎Αν ἀρχίσετε τώρα, νά τή λέτε φωναχτᾶ. Μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου ψιθυριστᾶ καί ἀργότερα, τό τελευταῖο σκαλοπάτι, νά τή λέτε μέ τό νοῦ σας, πού εἶναι τό καλύτερο. Θά πρέπει νά ξέρετε ὅτι, ὅταν τή λές φωναχτᾶ πολλή ὥρα κουράζεσαι, γι᾽ αὐτό μόλις κουραστεῖς νά τή λές ψιθυριστᾶ ἤ μέ τό νοῦ σου. Θά πρέπει νά ξέρετε ὅτι τήν εὐχή τή λέμε ὅπου κι ἄν βρισκόμαστε, διότι συγκεντρώνει τό νοῦ μας κι ἔτσι ὁ ἐχθρός μας δέ μπορεῖ νά μᾶς πειράξει.
-Γέροντα, στόν κύκλο μελέτης τῆς ῾Αγίας Γραφῆς πού πηγαίνω ὁ ἱερέας πού μᾶς κάνει μᾶς εἶπε νά διαβάζουμε τό Ψαλτήρι, ἐσεῖς τί λέτε;
- Πολύ καλά σᾶς εἶπε, θά πρέπει νά ξέρετε ὅτι τό Ψαλτήρι μᾶς βοηθάει πολύ, διώχνει τούς δαίμονες. Οἱ Πατέρες λένε ὅτι εἶναι κεραυνός γιά τό διάβολο καί μᾶς βοηθάει στή νοερά προσευχή, γιατί ἔχει προσευχές σχετικές μέ αὐτή. ῎Αρα ἡ νοερά προσευχή δέν εἶναι μόνο προσευχή μέ λόγια, ἀλλά εἶναι καί ψαλμωδία, ψαλμός δηλαδή. Γι᾽ αὐτό ἔχουμε καί δείγματα ἀπό τήν Παράδοση ὅτι ἡ νοερά εὐχή γινόταν καί μέ τούς Ψαλμούς. ῞Ενα ἀπό αὐτά τά παραδείγματα εἶναι ἐκεῖνο τοῦ ἁγίου ᾽Ιωάννου τοῦ Κασσιανοῦ, ὁ ὁποῖος διδάσκει νοερά προσευχή μέ Ψαλμούς. ῾Υπάρχουν ἀρκετές μαρτυρίες γι' αὐτό τό πρᾶγμα. Τά παλιά χρόνια τό διάβαζαν πάνω στούς πεθαμένους πρίν τήν κηδεία. Νά βάλετε λοιπόν στό πρόγραμμά σας καί τή μελέτη τοῦ Ψαλτηρίου, γιατί πολύ θά ὠφεληθεῖτε.
Νά μή ξεχνᾶτε ὅτι πρέπει νά προσευχόμαστε μέ ταπείνωση, γιατί ἄμα προσευχόμαστε μέ ὑπερηφάνια χαίρεται ὁ διάβολος, ὅπως στό τηλέφωνο, ἄν μιλᾶς δυνατά θά σέ ἀκούσουν οἱ κακοί γείτονες, ἐνῶ ἄν μιλᾶς σιγανά ἡ κουβέντα θά μείνει κρυφή.
῞Οταν προσεύχεσθε νά μνημονεύτε τούς γονεῖς σας, τά ἀδέλφια σας, τούς ἀσθενείς, τούς ἔχοντας ἀνάγκη καί τούς κεκοιμημένους. Μή ξεχνᾶτε κι αὐτούς πού σᾶς ἔβλαψαν. ῾Η προσευχή μας πρέπει νά ἀγκαλιάζει ὅλον τόν κόσμο.
Νά ζητᾶτε ἐκτός ἀπό τή βοήθεια καί τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί τή βοήθεια τῆς Παναγίας, τῶν ῾Αγίων τῆς ᾽Εκκλησίας μας καί τοῦ ῾Αγίου πού φέρετε τό ὄνομα, τοῦ προστάτου σας.
- Γέροντα, πρέπει νά λέμε ὅτι νηστεύουμε;
- ῞Οταν πρόκειται γιά διατεταγμένες νηστείες τῆς ᾽Εκκλησίας μας, Τετάρτη, Παρασκευή, Σαρακοστές κ.λπ., τότε πρέπειὄχι μόνο νά τό λέμε ἀλλά καί νά ἀρνούμεθα νά καταλύσουμε, γιατί αὐτό εἶναι ὁμολογία πίστεως. Οἱ ἄλλες ὅμως νηστείες, δηλαδή αὐτές πού γίνονται ἀπό ἄσκηση, γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ἤ γιά νά εἰσακουσθεῖ ἡ προσευχή μας σέ ἕνα αἴτημά μας, πρέπει νά γίνονται κρυφά. Σκοπός εἶναι νά ζοῦμε ὀρθόδοξα, ὄχι ἀπλά νά μιλοῦμε ἤ νά γράφουμε ὀρθόδοξα.
- Γέροντα, γιατί πολλοί ἄνθρωποι, ἐνῶ τά ἔχουν ὅλα, νιώθουν ἄγχος καί στεναχώρια;
- ῞Οταν βλέπετε ἕναν ἄνθρωπο νά ἔχει μεγάλο ἄγχος, στεναχώρια καί λύπη, ἐνῶ τίποτε δέν τοῦ λείπει, νά ξέρετε ὅτι τοῦ λείπει ὁ Θεός. ῞Οποιος τά ἔχει ὅλα, ὑλικά ἀγαθά καί ὑγεία, καί, ἀντί νά εὐγνωμονεῖ τό Θεό, ἔχει παράλογες ἀπαιτήσεις καί γκρινιάζει, εἶναι γιά τήν κόλαση μέ τά παπούτσια.
Ο ἄνθρωπος, ὅταν ἔχει εὐγνωμοσύνη, μέ ὅλα εἶναι ευχαριστημένος. Σκέφτεται τί τοῦ δίνει ὁΘεός κάθε μέρα καί χαίρεται τά πάντα. ῞Οταν ὅμως εἶναι ἀχάριστος, μέ τίποτε δέν εἶναι εὐχαριστημένος γκρινιάζει καί βασανίζεται μέ ὅλα. ῎Αν, ἄς ποῦμε, δέν ἐκτιμάει τή λιακάδα καί γκρινιάζει, ἔρχεται ὁ Βαρδάρης καί τόν παγώνει. Δέ θέλει τή λιακάδα, θέλει τό τουρτούρισμα πού προκαλεῖ ὁ Βαρδάρης.
- Γέροντα, τί θέλετε νά πεῖτε μ᾽ αὐτό;
-Θέλωνά πῶ ὅτι, ἄνδέν ἀναγνωρίζουμε τίςεὐλογίες πού μᾶς δίνει ὁ Θεός καί γκρινιάζουμε, ἔρχονται οἱ δοκιμασίες καί μαζευόμαστε κουβάρι.῎Οχι, ἀλήθεια σᾶς λέω, ὅποιος ἔχει αὐτό τό τυπικό, τή συνήθεια τῆς γκρίνιας, νά ξέρει ὅτι θά τοῦ ἔρθει σκαμπιλάκι ἀπό τό Θεό, γιά νά ξοφλήσει τουλάχιστον λίγο σ᾽ αὐτήν τή ζωή.Κι ἄν δέν τοῦ ἔρθει σκαμπιλάκι, αὐτό θά εἶναι χειρότερο, γιατίτότε θά τά πληρώσει ὅλα μιά καί καλή στήν ἄλλη ζωή.
- Δηλαδή, Γέροντα, ἡ γκρίνια μπορεῖ νά εἶναι συνήθεια;
-Γίνεται συνήθεια, γιατί ἡ γκρίνια φέρνει γκρίνια καί ἡ κακομοιριά φέρνει κακομοιριά. ῞Οποιος σπέρνει κακομοιριά, θερίζει κακομοιριά καί ἀποθηκεύει ἄγχος. ᾽Ενῶ, ὅποιος σπέρνει δοξολογία, δέχεται τή θεϊκή χαρά καί τήν αἰώνια εὐλογία. ῾Ο γκρινιάρης, ὅσες εὐλογίες κι ἄν τοῦ δώσει ὁ Θεός, δέν τίς ἀναγνωρίζει.᾽Απομακρύνεται ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ καί τόν πλησιάζει ὁ πειρασμός. Τόν κυνηγάει συνέχεια καί τοῦ φέρνει ὅλο ἀναποδιές, ἐνῶ τόν εὐγνώμονα τόν κυνηγάει ὁ Θεός μέ τίς εὐλογίες Του. ῾Η ἀχαριστία εἶναι μεγάλη ἁμαρτία, τήν ὁποία ἤλεγξε ὁ Χριστός. «Οὐχί οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν, οἱ δέ ἐννέα ποῦ;», εἶπε στό λεπρό πού ἐπέστρεψε νά Τόν εὐχαριστήσει. ῾Ο Χριστός ζήτησε τήν εὐγνωμοσύνη ἀπό τούς δέκα λεπρούς ὄχι γιά τόν ἑαυτό Του ἀλλά γιά τούς ἴδιους, γιατί ἡ εὐγνωμοσύνη ἐκείνους θά ὠφελοῦσε.
-Γέροντα, τί ἔχετε νά πεῖτε γιά τήν πατρίδα μας, τήν Τουρκία καί ποιό θά εἶναι τό μέλλον τοῦ κόσμου;
-Η πατρίδα μας θά περάσει δύσκολες μέρες, γιατί οἱ ῞Ελληνες ἔχουν φύγει μακριά ἀπό τό δρόμο τοῦ Θεοῦ. Πόσοι πάνε στήν ἐκκλησία στίς μέρες μας; Πόσοι νηστεύουν ἤ ἔχουν μυστηριακή ζωή; Οἱ ῞Ελληνες ξέχασαν τό Θεό, ἕνα δόξα σοι ὁ Θεός δέν ἀκοῦς νά λένε παρά μόνο βλαστήμιες. Τί θά κάνει ὁ Θεός, δέ θά πάρει τή χάρη Του ἀπό μᾶς; ῎Αν τό χῶμα τῆς πατρίδα μας δέν ἦταν ποτισμένο μέ τό αἷμα τόσων Μαρτύρων καί μέ τόν ἱδρώτα καί τούς ἀγῶνες τόσων ῾Οσίων, θά εἴχαμε ἐξαφανισθεῖ σάν ἔθνος. ῾Η Παναγία πολύ μᾶς ἀγαπάει καί προσεύχεται γιά μᾶς.
Οἱ Τούρκοι ἔχουν πολλά νά πληρώσουν γιά τά ἐγκλήματα πού ἔκαναν. Πόσους ᾽Αρμένιους, Πόντιους καί ἄλλες ἐθνότητες δέν κατέσφαξαν; ᾽Εγώ βέβαια δέ θά ζῶ, ἀλλά ἄμα ἀκούσετε ὅτι οἱ Κούρδοι θά κάνουν κρᾶτος, νά ξέρετε ὅτι ἀρχίζει ὀ διαμελισμός της.
Οἱ σκοτεινές δυνάμεις θά ὁδηγήσουν τήν ἀνθρωπότητα σέ ἀδιέξοδα καί τότε οἱ ἄνθρωποι θά ψάξουν νά βροῦν ἀπαντήσεις γιά ὅσα θά συμβοῦν στό Εὐαγγέλιο. ῾Ο Θεός πού εἶναι ἀγάπη θά τό δεῖ αὐτό, θά τούς λυπηθεῖ καί θά τούς δώσει σημεῖο πίστης. Τότε ὅλοι οἱ ἄπιστοι θά θελήσουν νά γίνουν χριστιανοί καί θά φοβοῦνται τό λόγο τοῦ Θεοῦ.
Τήν ὡραία αὐτή πνευματική συζήτηση τή διέκοψε μία ἄλλη ὁμάδα προσκυνητῶν πού ἦλθε νά δεῖ τό Γέροντα. ᾽Αφοῦ μᾶς ἔδωσε τήν εὐχή του πήραμε κατ᾽ ἐνθουσιασμένοι τό ἀνηφορικό μονοπάτι πού ὁδηγεῖ στό Κουτλουμούσι.
http://agiameteora.net
