Ο Αύγουστος για τoν
Ελληνισμό, είναι ο μήνας της Παναγίας, καθώς θυμάται και τιμά την Κοίμηση της
Υπεραγίας Θεοτόκου.
Η γιορτή της Παναγίας, θεωρείται από τις κορυφαίες της
Χριστιανοσύνης, ενώ η προετοιμασία των πιστών, που αρχίζει από την 1η Αυγούστου
με τη νηστεία, διαρκεί 15 ολόκληρες ημέρες, μέχρι τον ευλογημένο
Δεκαπενταύγουστο. Η Παναγία υπέφερε όχι ως θεάνθρωπος ή πεφωτισμένη αγία,
αλλά ως θνητή και ως μάνα. Είναι εκείνη που δέχτηκε ταπεινά την εύνοια του Θεού και
γέννησε τον Λυτρωτή, που για εκείνη δεν ήταν άλλος από το αγαπημένο της παιδί.
Ως απλή γυναίκα κλήθηκε να δει τη σταύρωση του ίδιου του
γιου της. Σκούπισε τα αίματά του, σπάραξε και υπέστη το μαρτύριο να τον
κρατήσει νεκρό στα χέρια της.
Εξ' ου κι έγινε αντιπρόσωπος του ανθρώπινου πόνου και
κοσμικό σύμβολο μητρότητας.
Την επικαλούμαστε για βοήθεια κι εκπνέουμε το όνομά της ως
παρηγοριά στις έγνοιες μας.
Σύμφωνα με κάποιες παραδόσεις, οι γυναίκες που έχαναν το
παιδί τους και θρηνούσαν, νουθετούνταν και παρηγορούνταν από τις γειτόνισσες με
τα λόγια: «μην κλαις και κλαίει η Παναγιά για το γιο της».
Σε ολόκληρη την Ελλάδα όπως και στις χώρες της διασποράς,
όπου διαμένουν οι απόδημοι Έλληνες, τιμάται με τον δυνατόν καλύτερο η μνήμη της
Θεομήτορος και η μετάστασή της από την γη στον ουρανό.
Κατά τον συναξαριστή, τη μετάσταση της Παναγίας ανήγγειλε
στην ίδια ο Άγγελος τρεις μέρες πριν την πραγμάτωσή της. Εκείνη με χαρά δέχτηκε
το άγγελμα αφού θα συναντούσε τον πολυαγαπημένο και μονάκριβο γιο της στην Άνω
Ιερουσαλήμ, στη θριαμβεύουσα Εκκλησία Του.
«Κάλεσε στο σπίτι της συγγενείς και γείτονες, τους
ανακοίνωσε το επίκεντρο μεγάλο ταξίδι «σαροϊ την οικίαν, ετοιμάζει την κλίνη
και πάντα τα προς ταφήν επιτήδεια».
Οι γυναίκες καθώς άκουσαν για την αναχώρηση από την
παρούσα ζωή της Θεομήτορος, «μετ’οιμωγής ωλοφύροντο».
Η Παναγία τις διαβεβαίωσε πως δεν θα παύσει να φροντίζει
για όλον τον κόσμο και μετά την μετάσταση.
Θα γίνει η μεσίτρια στον Υιό της για τη σωτηρία του
κόσμου.
Υπόσχεση που τηρεί μέχρι σήμερα. Και θα τηρεί ως τη
συντέλεια του κόσμου.
Εμείς οι Έλληνες και ως έθνος έχουμε πολλές φορές
βεβαιωθεί για την τήρηση της μεγάλης αυτής υπόσχεσης.
Η Παναγία είναι η
Μάνα η δική μας και του έθνους μας.
Ο Αύγουστος είναι όπως είπαμε ο μήνας της Παναγίας, της
Μάνας που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο.
Και μεσιτεύει στον υιό της για τη σωτηρία της
ανθρωπότητας.
Έτσι, περισσότερο από κάθε άλλο ιερό πρόσωπο, ο λαός μας
τιμά και σέβεται την Παναγία, την οποία επικαλείται σε κάθε δύσκολη στιγμή της
ζωής του.
Εκκλησίες της βρίσκονται πολυάριθμες σε ολόκληρο τον
ελληνικό χώρο, ιδιαίτερα το νησιωτικό, ορισμένες δε, όπου υπάρχουν
θαυματουργικές εικόνες της, αποτελούν πανελλήνια θρησκευτικά προσκυνήματα, όπως
η Παναγία της Τήνου.
Είναι συγκλονιστική η “Κοίμηση της Θεοτόκου”, στη
βυζαντινή αγιογραφία, όπου φαίνεται να κοιμάται η Παναγία με τη γαλήνη απλωμένη
στη μορφή της σε απόλυτη εναρμόνιση με την ψυχική της ομορφιά.
Μια ομορφιά που διακρίνει κατεξοχήν την Παναγία με την
“ωραιότητα της παρθενίας” της και το “υπέρλαμπρον το της αγνείας” της.
Αυτή η ομορφιά που θα γίνει ακόμα πιο αισθητή τη βραδιά
του Δεκαπενταύγουστου, κατά τη μεγάλη γιορτή της “Πλατυτέρας των Ουρανών” που
θα λάμψει αυτή τη νύχτα στον ουρανό, σκορπίζοντας το γαλάζιό της φως παντού
πάνω στη γη.
Παναγία – Προσωνυμία της Θεοτόκου Μαρίας, από τον 3ο αιώνα
ως την αγιώτατη από όλους τους αγίους.
Στον ελληνικό λαό η επωνυμία Παναγία έχει καθιερωθεί ως η
συνηθέστερη επίκληση της Θεοτόκου, η οποία συνδυάζεται πολλές φορές και με
άλλες προσωνυμίες προς την Κεχαριτωμένη Βασίλισσα του Κόσμου.
Οι επωνυμίες προς τη Θεοτόκο προέρχονται από διάφορες
αιτίες:
α) Από τον εικονογραφικό τύπο παραστάσεως της Παναγίας:
Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Γαλατούσα, Μεγαλομάτα, Θρηνούσα κ.α.
β) από ιδιότητες της Παναγίας: Ελεούσα, Κυρία, Μεγαλόχαρη,
Σωτήρα, Βοήθεια, Οδηγήτρια, Φανερωμένη κ.α.
γ) από την παλαιότητα της εικόνας της: Μαυριώτισσα,
Μαχαιρωμένη, Γερόντισσα κ.α.δ) από τον τρόπο εύρεσης της εικόνας της ή από
θαύμα της: Θεοσκέπαστη, Σπηλαιώτισσα, Τρυπητή, Πλατανιώτισσα, Πορταϊτισσα,
Μυρτιδιώτισσα, Φιδού κ.α.
ε) από τον τόπο προέλευσης της εικόνας της:
Σουμελά, Αθηνιώτισσα, Πολίτισσα, Χρυσοκαστριώτισσα κ.α.
στ) από ιδιάζοντα χαρίσματά της: Αμπελακιώτισσα, Δαμάσια,
Παλατιανή, Ολυμπιώτισσα, Υψηλή κ.α.
ζ) από τον κτήτορα του ναού της: Λυκοδήμου, Καλιγού,
Περλιγού, Στεφάνα κ.α.
η) από το χρόνο του εορτασμού της ή από την εποχή των
αγροτικών εργασιών με τις οποίες συμπίπτει η εορτή της: Φλεβαριανή, Μεσπορίτισσα,
Πολυσπορίτισσα, Ακαθή (εκ του Ακάθιστου Ύμνου) κ.α.