Ο Ὅσιος Ἰάκωβος Τσαλίκης

Στήν ἄνικμη πνευματικά ἐποχή μας ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ δέν μᾶς ἐγκατέλειψε. Ἀνέδειξε θεοφόρους Γέροντες, γιά νά βοηθήσουν τόν λαό μέ τά ἐξαιρετικά χαρίσματά τους. Ἕνας ἀπ᾽ αὐτούς εἶναι καί ὁ μακαριστός Γέρων Ἰάκωβος, Ἡγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ Ὁσίου ∆αυΐδ στήν Εὔβοια. Πασίγνωστος σήμερα, ὄχι μόνο στήν Ἑλλάδα ἀλλά καί σ᾽ όλον τόν ὀρθόδοξο κόσμο. Ἤδη πρίν ἀπό τήν κοίμησή του εἶχε λάβει θέση Ἁγίου στήν συνείδηση τοῦ λαοῦ.

Γεννήθηκε τό 1920 στό Λεβίσι τῆς Μ. Ἀσίας. Γνώρισε ἀπό μικρός τήν προσφυγιά μέ όλα τά ἐπακόλουθα, φτώχεια, στερήσεις, κόπους καί θλίψεις. Ἀλλά ἀνατεθραμμένος σέ οἰκογένεια εὐλαβῆ καί διαθέτοντας ζῆλο καί ἀγάπη γιά τόν Χριστό, ἀγωνίσθηκε ἀπό μικρός μέ προσευχή, νηστεία καί ἀσκητικό τρόπο ζωῆς. Βοηθοῦσε τούς φτωχούς γονεῖς του, πρός τούς ὁποίους εἶχε πολλή ἀγάπη, σεβασμό, ὑπακοή. Ἀπό μικρός πρόσεχε πολύ στόν ἑαυτό του καί στίς συναναστροφές. Θυσίασε τίς σπουδές του, γιά νά μήν ζημιωθῆ πνευματικά. Ἔζησε στό χωριό Φαράκλα τῆς Εὐβοίας μέχρι τήν στρατιωτική του θητεία. Μετά τήν ἀπόλυσή του ἀποκατέστησε τήν ἀδελφή του καί ἀφιερώθηκε στόν Θεό, γενόμενος μοναχός στό Μοναστήρι τῆς περιοχῆς του, στόν Ὅσιο ∆αυΐδ. Ἐκοιμήθη ὁσιακά στίς 21 Νοεμβρίου 1991.

Τέτοια παραδείγματα σπανίζουν καί οἱ ἄνθρωποι συγκινοῦνται καί παρακινοῦνται σέ μετάνοια καί ἀγῶνες ἀπό τό βίωμα συγχρόνων ἁγιασμένων Γερόντων καί ὄχι ἀπό ἀφηρημένες θεολογίες.

Τέτοιος ὑπῆρξε καί ὁ Γέρων Ἰάκωβος. Γι᾽ αὐτόν «τὸ Εὐαγγέλιον οὐκ ἐγενήθη ἐν λόγῳ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν δυνάμει καὶ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ ἐν πληροφορίᾳ πολλῇ» (Α΄Θεσ. α΄, 5). Ἔκανε πράξη καί βίωμα τό Εὐαγγέλιο, γιατί ἡ ζωή του ἦταν ὑπακοή καί τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἀγωνίσθηκε ὑπεράνθρωπα. Πάλαιψε μέ τόν παλαιό ἄνθρωπο καί μέ τόν ἀρχέκακο διάβολο, ἀπό τόν ὁποῖον ὑπέστη μαρτύρια κατά παραχώρηση Θεοῦ. Ἡ ἁπλότητά του, ἡ εὐλάβειά του, ἡ δίψα του γιά τόν Θεό, ἡ ἀδιάλειπτη μνήμη τοῦ Θεοῦ τόν κατέστησαν δοχεῖον τῆς Χάριτος καί οἰκεῖον τοῦ Θεοῦ.

Οἱ ἀγῶνες του, τά θεϊκά γεγονότα πού ἔζησε καί ἡ προσφορά του πρός τόν κόσμο τόν ἀνύψωσαν σέ μεγάλο Ἅγιο, ἁμιλλώμενο τούς παλαιούς.

Οἱ λειτουργικές του ἐμπειρίες καί ἁγιοφάνειες, ἡ συχνή παρουσία καί σχέση του μέ τόν όσιο ∆αυΐδ, τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Ρῶσσο καί ἄλλους Ἁγίους, τόν κατέστησαν συμπολίτη τῶν Ἁγίων, ὡς έναν ἐξ αὐτῶν. Τούς ἔβλεπε καί συχνομιλοῦσε μαζί τους. Ὅλη του ἡ ζωή ἦταν ένα διαρκές θαῦμα καί στίς διηγήσεις του μέ πολύ φυσικότητα ἀνέφερε πλῆθος θαυμάτων. Ἡ γνώση τοῦ θείου θελήματος καί ἡ πρόγνωση μελλοντικῶν γεγονότων, ἡ διά διοράσεως γνώση τῶν ὀνομάτων τῶν προσκυνητῶν, καί τῶν προβλημάτων των, ἀλλά καί ἡ θεραπεία τόσων ἀσθενῶν διά τῆς προσευχῆς του καί τῆς ἱερατικῆς εὐ-λογίας του, τόν ἀναδεικνύουν προφήτη στήν γενεά μας καί θαυματουργό. Ἡ γλυκειά καί μελίρρυτη διδαχή του, μέ τίς λεπτές καί πνευματικές συμβουλές, ἐπαξίως τοῦ προσδίδουν τόν χαρακτηρισμό τοῦ διδασκάλου καί παρακλήτου. Πολλούς στήριξε καί παρηγόρησε καί μέ τίς σύντομες ἀλλά γεμάτες ἀγάπη ἐπιστολές του. Καί τέλος ὡς Πνευματικός – ἐξομολόγος ἀναγέννησε ἀναρίθμητους μέ τό μυστήριο τῆς μετανοίας.

Ἐπί πλέον, ἀνεκαίνισε τήν Μονή τῆς μετανοίας του, συνέλεξε πνευματική ἀδελφότητα, τήν ὁποία κατάρτισε πνευματικά ὥστε νά συνεχίζουν τό ἔργο του καί, τό κυριώτερο, αὐτή ἡ ἀνεξάντλητη Χάρις του συνεχίζει καί μετά τήν κοίμησή του νά ἐνεργῆ καί νά ἐπιτελῆ θαυμάσια σέ όσους μέ πίστη τόν ἐπικαλοῦνται καί προσκυνοῦν μέ εὐλάβεια τόν τάφο του.

Τά βιβλία πού ἐξέδωσε τό Μοναστήρι γιά τόν μακαριστό Γέροντα Ἰάκωβο ἀποδίδουν πλήρως τό ύψος τῶν πνευματικῶν του ἀναβάσεων καί δείχνουν τούς ἀγῶνες του καί τήν προσφορά του πρός τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, τόν καμπτόμενο ἀπό τό βάρος τῶν πολλῶν προβλημάτων του. Ἐπειδή, όμως, ὑπάρχουν καί πάρα πολλά ἄγνωστα στοιχεῖα, δημοσιεύονται εἰς δόξαν Θεοῦ, εἰς τιμήν καί μνήμη τοῦ ὁσίου Γέροντος καί γιά ὠφέλεια πνευματική.

Τά στοιχεῖα περί τοῦ Γέροντος Ἰακώβου προέρχονται ἀπό ἀπομαγνητοφωνημένες συνομιλίες του, ἀπό ἐπιστολές του καί κυρίως ἀπό μαρτυρίες πνευματικῶν του τέκνων καί προσκυνητῶν.

Κατετάγησαν σέ τέσσαρες ἑνότητες:

Α΄. ∆ιηγήσεις, οἱ ὁποῖες ἀφοροῦν τήν εὐλάβεια τῶν προγόνων τοῦ Γέροντα, τήν παιδική του ἡλικία, τούς μοναχικούς του ἀγῶνες καί τίς θεϊκές ἐμπειρίες του. ∆ιηγεῖται ὁ ἴδιος ὁ Γέροντας μέ τόν χαριτωμένο τρόπο του ὑπερφυσικά προσωπικά του βιώματα καί κατορθώματα, μέ φυσικότητα, μέ ἁπλότητα καί ταπείνωση.

Β΄. Νουθεσίες, στίς ὁποῖες περιλαμβάνονται σύντομες διδασκαλίες του γιά Ἱερωμένους, μοναχούς καί λαϊκούς καί ἀναφέρονται κάποιες ἀπόψεις του γιά διάφορα φλέγοντα θέματα. Ὁ πρακτικός του λόγος, πού βγαίνει ἀπό τόν ἁγιασμένο νοῦ του, ἐγγίζει τήν καρδιά, ρυθμίζει σάν κανόνας τήν ζωή καί ἀποτελεῖ φῶς ὁδηγητικό. Ἐπειδή διαφέρει ὁ προφορικός ἀπό τόν γραπτό λόγο, στά ἀπομαγνητοφωνημένα κείμενα ἐξομαλύνθηκε ἡ διήγηση τοῦ Γέροντα, παραλείποντας ἐπαναλήψεις κυρίως καί ἄλλες διηγήσεις πού παρεμβάλλονται ἐνδιάμεσα, χωρίς νά ἀλλοιωθῆ τό νόημα. Ὅπου παρίσταται ἀνάγκη, γιά νά διευκολυνθῆ ὁ ἀναγνώστης στήν κατανόηση τοῦ νοήματος, ἐντός παρενθέσεων προστίθεται κάποια λέξη ἤ φράση πού δέν τήν ἀναφέρει ὁ Γέροντας, ἐπειδή θεωρεῖ ότι τήν ὑπονοεῖ ὁ συγκεκριμένος συνομιλητής του. Οἱ ἐντός παρενθέσεων ἐπεξηγήσεις γιά νά διακρίνωνται γράφονται μέ πλάγια γράμματα.

Γ΄. Μαρτυρίες. Εἶναι καταθέσεις ὑπεύθυνες ἀπό πνευματικά του τέκνα, γιά γεγονότα πού ἔζησαν, ἄκουσαν καί εἶδαν κοντά του, κοντά σ᾽ έναν Ἅγιο, πού ἡ ζωή του όλη ἦταν διδαχή καί προσφορά, θυσία καί λατρεία.

∆΄. Θαύματα μετά τήν κοίμηση. Μαρτυρημένα λίγα ἀπό τά πολλά πού γίνονται συνεχῶς στόν τάφο του καί σέ όσους μέ πίστη ἐπικαλοῦνται τό ὄνομά του.

Τήν εὐχή του νά ἔχωμε καί νά δίδη τήν εὐλογία του στούς ἀναγνῶστες καί κυρίως στούς «μάρτυρες» τῶν λόγων του καί τῶν ἀποκαλύψεών του, τούς ὁποίους εὐχαριστοῦμε πού τά κατέθεσαν καί δημοσιεύονται εἰς δόξαν Θεοῦ. Οἱ μαρτυρίες τους ἀποτελοῦν τό καλύτερο μνημόσυνο γιά τόν ἅγιο Γέροντα καί εὐχαριστία ἀδιάλειπτη. Μέσα ἀπό τίς ὑπεύθυνες μαρτυρίες τους ἀναπλάθεται καί ἀναδύεται ζῶσα ἡ μορφή τοῦ Γέροντα, φθεγγομένη καί διδάσκουσα πρακτικά διά τῆς ἁγίας βιοτῆς του. Ἡ γνώση τῆς ἀσκητικῆς, μαρτυρικῆς καί ἀποστολικῆς ζωῆς του γίνεται πρόξενος ὠφελείας καί παρακίνηση γιά νά ἀκολουθήσωμε τά ἴχνη του, μέ τήν βεβαιότητα ότι ὄντως ὁ Χριστός, ἡ ἐλπίδα μας, σέ κάθε ἐποχή ἀναδεικνύει ἁγίους καί δίδει τήν Χάρι Του στούς ἀξίους καί προσκαλεῖ όλους μας νά ἀγωνισθοῦμε γιά νά ζήσωμε μαζί Του στήν οὐράνια Βασιλεία Του. Αὐτῷ ἡ δόξα εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.

https://enromiosini.gr